NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

REINOUD ROSCAM ABBING
Rob Hof is een middelbare scholier in Nederland als hij in september 1973 een bijzondere les aardrijkskunde en geschiedenis krijgt. In het verre Zuid-Amerikaanse land Chili heeft een zekere generaal Augusto Pinochet met een staatsgreep de democratisch gekozen regering van president Salvador Allende verdreven. Hof en vele anderen van zijn generatie solidariseren zich met het verzet dat daarop ontstaat tegen de militaire dictatuur. Het is de tijd van Chili-komitees, de boycot van Chileens fruit, luisteren naar de muziek van Violeta Parra en het lezen van Pablo Neruda's gedichten.

In 1981 - de dictatuur is op z'n dieptepunt - gaat Hof voor een aantal maanden naar Chili, waar hij bij vrienden logeert. Het wordt een traumatische gebeurtenis. De vrienden blijken namelijk banden te hebben met het verzet. Samen met hen wordt Hof gevangen genomen door de militaire inlichtingendienst. Een week lang verkeert de Nederlander in grote onzekerheid over zijn lot, terwijl hij geblinddoekt van de ene plek naar de andere wordt gesleept in Zuid-Chili. Dan wordt hij ineens vrijgelaten en het land uitgezet.

Na zestien jaar is Hof teruggekeerd naar het Chili van zijn nachtmerrie geworden droom. Met de camera en met zijn vrienden van destijds tracht hij te analyseren wat er toen is gebeurd, wat die vrienden motiveerde om in het vezet te gaan, hoe hij zelf terugkijkt op die tijd, zijn angstgevoelens in gevangenschap. Er wordt, kortom, veel overhoop gehaald in het kleine uur dat de documentaire 'Weerzien met Chili' duurt.

Het weerzien is wat mij betreft slechts gedeeltelijk geslaagd. De documentaire is stemmingsvol, ingetogen en integer gemaakt. De trage beelden van het oneindige, soms wat desolate, maar vooral boeiende Zuid-Chileense landschap en de langzame montage sluiten goed aan bij het thema. Een vriendin van Hof die in gevangenschap werd gefolterd en uiteraard nog steeds met die verschrikkelijke tijd worstelt, vertelt haar verhaal aan de rand van een meer. Op het moment dat de tranen komen, wendt de camera zich discreet af naar het water. Soms is 'Weerzien met Chili' té discreet en blijft de kijker met vragen zitten op het moment dat Hof kennelijk vindt dat hij zijn vrienden genoeg pijnlijke herinneringen heeft laten ophalen.

Ook omdat er zoveel tegelijk overhoop wordt gehaald, blijft de documentaire vaak steken in het oplichten van een tipje van de sluier. Het thema waarom mensen zich aansluiten bij het verzet tegen een uiterst gewelddadige onderdrukker, bijv., wordt aanvankelijk goed neergezet, maar ten behoeve van de continuïteit van het verhaal niet verder uitgediept. Onbezonnenheid blijkt een rol te spelen. ,,Je gaat de risico's meer onderschatten naarmate je er verder bij betrokken raakt'', zegt één van Hofs vrienden over zijn verzetstijd. Karla, Hofs 'idool' van toen en zo te zien ook een beetje van nu, zegt dat werken in het verzet iets 'romantisch' heeft. ,,We waren ook allemaal verliefd op elkaar.''

In het weerzien negeert Hof vrijwel geheel het huidige Chili: het product juist van die dictatuur en het verzet ertegen. De actuele situatie komt aan het begin van de documentaire eventjes aan bod. Dan laat Hof zich per taxi vervoeren en begint een praatje met de chauffeur, die de verpersoonlijking is van de doorsnee-Chileen. ,,Goed dat Pinochet een eind maakte aan de rotzooi van destijds, maar al die moorden dat kon toch eigenlijk niet.'' De hoogbejaarde generaal heeft nog steeds een machtige positie in het Chileense staatsapparaat en hij zal wel nooit worden gestraft voor zijn aandeel in de bloedige onderdrukking van het verzet tegen zijn dictatuur. De vrienden van Hof en duizenden andere Chileense ballingen, oud-verzetstrijders en toevallige slachtoffers van het regime blijven intussen zitten met de traumatische gevolgen ervan.

Weerzien met Chili, morgen, RVU, Ned.3, 23.11-0.01u.