NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HENK VAN GELDER
De eerste klap was goed raak. Vorig jaar, in de slechtste zomer sinds tijden, introduceerde Nestlé Nederland een nieuw waterijsje dat tijdens de consumptie als een toverbal van kleur bleef veranderen. De totale omzet in de ijsjesmarkt daalde dat jaar aanzienlijk (van 157 naar 144 miljoen gulden), maar Fruit Joy werd in een ommezien op één na het best verkochte ijsje van het land. En voor alle betrokkenen stond vast dat de reclamecampagne bij dat succes een doorslaggevende rol had gespeeld: het filmpje in de auto, met het jongetje op de achterbank dat vader in verwarring brengt door te roepen dat het nu rood is en dan weer groen, eindigde vorig najaar in een populariteitsverkiezing van de Ster op de eerste plaats. In vakkringen heette Fruit Joy voortaan 'het stoplichtijsje'.

Geen wonder dat Nestlé ook deze zomer een nieuw ijsje op de markt wierp. Het heet Knetter Tops, en de naam zegt het al: het heeft de eigenaardigheid dat het zacht begint te knetteren zodra eraan wordt gelikt. Bij het Amsterdamse reclamebureau Lowe Kuiper & Schouten, dat vorig jaar eer heeft ingelegd met het stoplichtfilmpje, werd een nieuwe campagne bedacht. In juni verscheen het resultaat op de televisie; op het trottoir bij een stoplicht staan een blinde en een jongetje met een ijsje, het knaapje likt aan zijn ijsje, de blinde meent het auditieve stoplicht te horen en begint over te steken. Of de man ook veilig de overkant zal bereiken, blijft in het midden - zodra hij één stap op de zebra heeft gezet, is het filmpje afgelopen.

Leuk? Nou, nee. ,,Er is weer een jongetje, er is weer een ijsje, er is weer een stoplicht, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het Knetter Tops-filmpje ons slechts tot een vaag glimlachje wist te verleiden'', schreef het reclamevakblad Adformatie. Een week later ging columnist Hobbe Faber, in het dagelijks leven copywriter, nog veel verder. Hij opende de aanval op regisseur Rogier van der Ploeg (ook bekend als programmamaker bij de VPRO) die zich naar zijn mening nimmer had moeten lenen voor de verfilming van 'een liederlijk bedenksel', 'een zieke grap', 'een gedrocht', 'ten koste van mensen met een ernstige handicap'.

Nog belangrijker dan deze harde kritiek uit het eigen vak was voor de makers echter het feit dat namens de Samenwerkende Belangenorganisaties van Blinden en Slechtzienden onmiddellijk een klacht werd ingediend bij de Reclame Code Commissie. Het filmpje was, aldus deze SBBS, 'onnodig kwetsend'. En deze week werd bekend dat de klagers volledig in het gelijk zijn gesteld. Het spotje is volgens de uitspraak van het college in strijd met de goede smaak en mag niet meer worden uitgezonden.

,,We hebben blijkbaar een taxatiefout gemaakt'', erkent marketing-man Dick Huijssoon van Nestlé desgevraagd. ,,Natuurlijk wisten we vanaf het begin dat we niet de meest veilige weg hadden gekozen door een blinde in zo'n situatie te plaatsen. Maar onze inschatting was, dat het wel zou kunnen. Als je ziet wat er op het gebied van humor allemaal mogelijk is in de Nederlandse theaters en op de televisie... als je bijvoorbeeld kijkt naar Paul de Leeuw - dan moet je concluderen dat er tegenwoordig heel wat kon worden gezegd en gedaan. Wat dat betreft vind ik dat er iets dubbels in zit om dan zo'n filmpje van ons te veroordelen.''

Zodra de klacht bij de Reclame Code Commissie was ingediend, heeft Nestlé de uitzendingen van het filmpje veiligheidshalve opgeschort. Nu moet het bedrijf zich neerleggen bij het uitzendverbod. Bovendien kan een vervangend filmpje voor Knetter Tops op deze korte termijn niet meer worden gemaakt. Spijtig zegt Huijssoon dat het daarvoor nu te laat is: ,,Als je naar buiten kijkt, zie je dat het ijsseizoen al is begonnen. Zo'n campagne moet in juni beginnen; later heeft het geen zin meer.''