NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

SJOERD DE JONG
Schuif op, Star Trek, en laat de grote jongens spelen. Nu het karretje Sojourner voor de NASA boodschappen doet op Mars, hebben we geen tijd voor buitenaardse betweters met punt-oren, of politiek correcte paragnostes in laag uitgesneden trappelpakjes. Dit is het echte werk, de echte laatste frontier - waar nog geen winkelkar eerder is gegaan.

Althans, dat hoopte ik gisteravond. Maar er is met ruimtevaart iets vreemds aan de hand op televisie, sinds in 1969 Neil Armstrong zijn kleine stap voor een mens zette. Op vrijwel alle zenders heeft science fiction zich daarna, en vooral in de millenaristische jaren negentig, verspreid als een middeleeuwse ziekte. Star Trek, The Next Generation, Deep Space Nine, Voyager, Space: Above and Beyond - wie een beetje strategisch aan de knoppen blijft, kan zich de klok rond laten omringen door kosmische knuffelbeesten.

Alleen, ruimtevaart blijkt in die series allang geen kwestie meer van goedgemutste technologische expansie, zoals nog werd geloofd in alle jaren-zestig-huiskamers waar Armstrongs portret hangt naast dat van John F. Kennedy. Het is eerder een soort zorgelijke intergalactische cursus maatschappijleer geworden. Als Star Trek namelijk ergens over gaat, dan over de manier waarop telepathische dwergen, groengetinte androïden, cerebrale sponsvormigen en andere life forms vreedzaam en overlopend van begrip met elkaar kunnen samenleven.

Dat zou kunnen verklaren waarom Sojourners eerste ritje van veertig centimeter - toch een hele afstand voor een boodschappenkarretje ver weg van huis - tamelijk lauw werd ontvangen in de diverse nieuwsuitzendingen op aarde. Wat hebben we nu aan een paar korrels stof, en aan foto's van een rossig woestijnlandschap waar toch niemand een last minute-vakantie naartoe zou willen boeken? Wat we echt willen weten, is vermoedelijk eerder: zou de jeugd op Mars ook teveel roken, drinken en te vet eten? Je wacht met smart op het moment dat Sojourner zijn grijpertjes weet te haken in een achtergelaten schooltas.

Het thema dat ik deze avond bij elkaar dacht te zappen, namelijk 'hoop' (pas twee dagen zappen en nu misschien al nieuw leven ontdekt!) hield dan ook geen stand. De eerste barsten sprongen al vroeg in de façade, toen verslaggever Gerri Eickhof in het NOS- Journaal onschokbaar aards opmerkte dat een replica van het marskarretje in Noordwijk 'fout geparkeerd' stond. Bedankt, Gerri, de Amsterdamse Dienst Parkeerbeheer wrijft zich waarschijnlijk al in de handen. 'Het kost ook zoveel, hè?', vertolkte Gerri het Albert Cuyp-gevoel in gesprek met een deskundige. 'Niet meer dan een modaal kantoorgebouw', antwoordde de deskundige nuchter. Of een paar dagen foutparkeren in de Amsterdamse binnenstad, had hij eraan kunnen toevoegen.

Maar ook de andere zenders leken het niet helemaal te vertrouwen. De BBC vertoonde, in de nacht dat Sojourner zijn eerste rolletje naar aarde stuurde, de sf-thriller 'Capricorn One', waarin de NASA 'uit pr-overwegingen een bemande ruimtevlucht naar Mars simuleert', aldus het programmablad. Terwijl in het NASA-hoofdkwartier de cowboyhoeden de lucht ingingen, moesten de Britten weer zuinig doen. Goed, zij zijn Hongkong kwijt, dus misschien is het ook teveel van hen gevraagd om enthousiast te worden nu blijkt dat Mars meer lijkt op de woestijn van Arizona dan op Finsley Park.

Ook op Duitsland bleef het commentaar doortrokken van nationale gevoeligheden. Op de zender ARD hoopte professor Detlev Koschny, gekleed in een groen (!) pak, vooral dat nu eindelijk duidelijk was dat de Duitsers, verantwoordelijk voor een deel van de foto-techniek van Sojourner, echt wel weer hun partijtje weer konden meeblazen in outer space.

De genadeklap kwam ten slotte later op de avond, toen CNN meldde dat op Mars sporen waren gevonden van roest. Roest? Is er dan echt geen hoop meer? Eerst daagt het besef dat het 'nieuwe leven' op Mars vermoedelijk al millennia geleden is uitgestorven, en niet meer is geweest dan een vies slootje, en nu blijkt de rode planeet ook nog te roesten. Al die opwinding voor een buitenaardse tweedehands-garage? Had Gerri dan toch gelijk en is het een dure grap? Vertwijfeld schudde ik mijn vuist naar de buis. Reken op de televisie om je ook je laatste frontier af te pakken. Resten nog de reruns van Star Trek, eindeloze herhalingen van het volgeschoten fotorolletje dat de tv-kijker zijn brein noemt.