NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

H.J.A. HOFLAND
Bepaalde soorten mensen raken bevriend met bepaalde soorten apparaten en vrezen andere soorten. Bekend is de soort die niet in een lift wil. Dat is verklaarbaar. Degenen die daartoe horen vertrouwen de zwaartekracht alleen als ze die met hun benen en armen zoveel mogelijk onder controle hebben. Ze zijn niet bang om te vallen, maar verwachten ieder ogenblik dat de lift tussen twee verdiepingen zal blijven staan, of van stijgen geen ophouden weet.

Vliegangst is weer iets heel anders, misschien wel de uiterste vorm van moederbinding. Het opstijgen staat gelijk met de laatste fase in het verbreken van de navelstreng. Zo is er ook een soort mensen dat goed met een computer overweg kan, maar niet aan de afstandsbediening voor radio of televisie wil. Daarachter schuilt het trauma van de tovenaarsleerling: als je op de verkeerde toets drukt zal het apparaat nooit meer stoppen. Mijn moeder weigerde postzegels uit de automaat te halen. In stilte vermoedde ze dat het ding haar geld zou afnemen. Je hebt kinderen die op het eerste gezicht bevriend raken met de stoommachine. Zo zijn er ook die zelfs niet op een driewielertje willen omdat ze daarin al het paard van de Apocalyps herkennen. De verhouding tussen mens en machine wordt dus bepaald door allerlei onbewuste overwegingen waar we in het dagelijks leven niet bij stilstaan. Als de uitvinders, de ontwerpers en de reclamemakers dat beter beseften, zouden veel mechanisme-gemakken voor meer mensen toegankelijk kunnen worden.

Het fototoestel bestaat uit een lens, het mechanisme van de sluiter en de lichtgevoelige film. Ik hou van de lens, de sluiter neem ik voor lief. Ik vrees het fototoestel niet, maar ik zal er nooit vertrouwd mee raken. Dat komt door de lichtgevoelige film. Ik weet dat het waar is, ik weet dat de stralen van de zon de kleuren veranderen, maar dat binnen de fractie van een seconde via de lens een beeld wordt getoverd op een film, valt buiten het bereik van mijn bevattingsvermogen. Met gewone fototoestellen heb ik leren omgaan. Nog niet zolang geleden was de 'flits' die we bij gebrek aan zon gebruiken, een kleine stellage die aan de camera werd bevestigd. Dat gaf er iets gewichtigs aan, het 'professionele' waarmee de amateur zich siert om 'professioneel' te lijken. Als het duikhorloge aan de pols van iemand die niet kan zwemmen, de supervulpen tussen de vingers van een analfabeet. De aangebouwde flits vergrootte mijn weerstand tegen het fototoestel.

Toen kwam de ingebouwde flits. Ik kocht een camera met zo'n gemak. Eindelijk zou ik kunnen fotograferen met flits zonder dat iemand me ervan kon verdenken de 'professionele' fotograaf uit te hangen. Eerst maar een zelfportret. Ik trok me terug in mijn kamer, ging voor de spiegel staan en flitste. Vlug laten ontwikkelen. Het resultaat was nog verrassender dan ik had verwacht. Het hele hoofd ontploft! Op het gebied van de fotokunst beschouw ik dit zelfportet als mijn meesterwerkje, en het bewijs dat ik het nooit werkelijk goed met het fototoestel zal kunnen vinden.