NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG
NEW YORK, 4 JULI. De Amerikaanse vliegtuigproducenten Lockheed Martin en Northrop Grumman fuseren, zo is gisteren bekendgemaakt. De transactie, die nauwlettend door de overheid zal worden getoetst op antitrustwetten, heeft een waarde van in totaal 11,6 miljard dollar.

Na de fusie, die de vorm heeft van een overname in aandelen van Northrop door Lockheed, zijn er in de VS nog maar twee grote producenten van defensiematerieel over. Boeing en Lockheed verdelen voortaan samen de orders. Een derde, vooral technologisch gespecialiseerde producent is Raytheon. In het algemeen wordt de overname beschouwd als het eind van een consolidatie die bijna tien jaar geleden begon.

Lockheed Martin biedt ongeveer 120 dollar per aandeel Northrop Grumman. Na de bekendmaking gisterochtend schoot het aandeel Northrop dan ook omhoog met meer dan 20 dollar. Het gecombineerde bedrijf zal een omzet hebben van 37 miljard dollar en in totaal 232.000 werknemers tellen. Lockheed is op dit moment de grootste defensieleverancier in de VS en maakt de F16 en de Tridentraket. Van Northrop is de B2 Stealth bommenwerper en het MX raketsysteem.

Ongetwijfeld zullen functionarissen van justitie de voorgenomen fusie onder de loep nemen. Behalve Lockheed is nu alleen Boeing nog defensieleverancier, zodat wordt gesproken van een duopolie. Lockheed is op dit moment bezig met ontwerp en produktie van de F22, waarvoor Boeing subcontractant is. Omgekeerd is Boeing, dat eerder dit jaar fuseerde met McDonnel Douglas, bezig met de F18 en de C17. Onderdelen daarvoor zijn weer uitbesteed aan Lockheed en Northrop. Die vervlechting van belangen is in strijd met wat op de Amerikaanse markt als gezonde concurrentie wordt gezien.

Raytheon is bezig met de overname van Hughes Electronics, voorheen een onderdeel van General Motors. Ook heeft het defensieonderdelen van Texas Instruments overgenomen. Eergisteren werd bekend dat justitie Raytheon zal dwingen enkele over te nemen delen van Texas Instruments af te stoten. De Boeing McDonnell Douglas fusie is juist deze week goedgekeurd. Toevallig deed Joel Klein, ad interim antitrust-hoofd van het departement van Justitie, gisteren in de Wall Street Journal de volgende uitspraak naar aanleiding van beperkende bepalingen op de overname van divisies van Texas Instruments door Raytheon: ,,We zullen niet zomaar carte blanche goedkeuring geven aan defensiefusies. (-) We zullen er alles aan doen om concurrentie in stand te houden.''

Volgens sommige analisten en volgens topman Norman Augustine van Lockheed moet je naar de internationale markt kijken. ,,De wereld is ons speeltoneel'', aldus Augustine. ,,Wij zien geen significante moeilijkheden bij het verkrijgen van goedkeuring voor de fusie.'' Tegenstanders zeggen echter dat de Amerikaanse belastingbetaler opdraait voor concurrentievermindering omdat produkten duurder worden. De twee overgebleven bedrijven verdelen de markt. Kijk maar naar de F22, die sinds de eerste aanbesteding door Lockheed, nog vóór de fusie met Martin Marietta, alleen maar duurder is geworden. Moet dat het resultaat van een kostenbesparende fusie voorstellen? Augustine reageerde daar gisteren weer op met de mededeling dat 25 procent van de order is opgeschort en dat dit een van de belangrijkste oorzaken is van de prijsverhoging.

Kent Kresa van Northrop Grumman verklaarde niet zo lang geleden nog dat Northrop alleen verder zou gaan, maar het bedrijf fuseert nu toch. Volgens Kresa was Norman Augustine zeer overtuigend in de gesprekken en Kresa kon werkelijk financiële eisen stellen. Kresa denkt dat het in het belang van zijn aandeelhouders is om bij een prijs die Lockheed nu bereid is te bieden akkoord te gaan met een fusie.

De gisteren aangekondigde fusie wordt gezien als de laatste stap in de consolidatie. De bedrijven die nu opgaan in Lockheed waren drie jaar geleden nog vijf concurrenten, te weten Lockheed, Martin Marietta, Northrop, Grumman en Loral. Een poging van Lockheed om Northrop over te nemen mislukte destijds en resulteerde toen in de fusie van Northrop en Grumman. Twee jaar en een week geleden gingen Lockheed en Martin Marietta samen en het nieuwe bedrijf nam niet lang daarna Loral over.

De consolidatiegolf begon na het einde van de koude oorlog en werd destijds met zoveel woorden aangemoedigd door de Amerikaanse departementen van Defensie en Justitie.

NRC Webpagina's
4 JULI 1997