NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

MAARTEN HUYGEN
De stand van orthodox christelijk Nederland is elk jaar te meten aan de jongerendag van de Evangelische Omroep. Tussen alle zomerherhalingen door werd afgelopen zaterdagavond een samenvatting van meer dan een uur van de evangelische bijeenkomst in het Utrechtse stadion Galgewaard uitgezonden. Het leek wel pinkpop. Enkele jongens en meisjes hadden piercings in lip, neus, oor of hun blote navel. Er waren veel blonde mensen met noord- en oost-Nederlandse accenten. Sommigen verklaarden hoe ze de Here Jezus hadden gevonden na zijn bestaan eerst te hebben ontkend.

Volgens een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau worden steeds minder mensen godsdienstig. ,,Je bent wel anders dan de rest, als je gelooft'', merkte een meisje op. De massaliteit van de jongerendag wijst dan ook niet op een groeiend aantal bekeringen maar op het uit de mode raken van zwarte kousen voor streng gelovigen. De EO vereert de Here in spijkerbroek. Streng protestanten kunnen hun kinderen met een gerust hart sturen naar dit heilige amusement.

De EO wil zich wel wat aanpassen aan de tijdgeest. Geheel tegen het gedachtengoed van de Reformatie in is de liturgische taal van het radicale neoprotestantisme niet Nederlands maar Engels. Het thema was ,,Making the Difference''. Massa's klapten in trance met opgeheven armen in de maat terwijl ze ,,Worship the Lord, we praise his holy name'' zongen. Zelfs de klassiek zalvende dominee Jan Hoek sloot af met een paar diepzinnig klinkende Engelse zinnen. Alle 30.000 jongeren moesten het hem nazeggen: ,,Let the storms come and go. The God I will know, Amen Hallelujah.'' In een Amerikaans evangelische jamsession zou het niet anders gaan.

Sprekers zijn goed getraind in communicatie. Elke moderne mediavorm wordt door de EO gebruikt, ook talk-show-narcisme. Voor het oog van de tienduizenden vroeg een jongen zijn meisje met wie hij jaren ,,verkering had'' ten huwelijk. Op het ja-woord van het meisje was gerekend, want ze kreeg een boeket rozen en tientallen ballonnen in de vorm van rode harten gingen de lucht in. Vijf minuten was het verloofde paar beroemd en het publiek was een collectieve emotie rijker.

Streng waren de dominees niet. Ze hadden eigentijdse, ik-gerichte boodschappen. Jezus houdt van het publiek. ,,Jezus gunt ons allemaal een prachtig levenshuis'', troostte dominee Hoek, al moet rekening worden gehouden met de Dag des Oordeels. ,,Als je niet om Jezus Christus geeft, dan moet je het er hier van nemen, want dan is deze wereld het dichtste dat je ooit bij de hemel zult komen'', sprak de lead zanger van de Amerikaanse groep Big Tent Revival. Als je gelooft komt het wel goed. Henk Binnendijk, een echte jamboreeleider, zag Jezus als de kurketrekker die de prop eruit haalde tot bevrijding. En dan wordt het water wijn.

Na een tijdje krijg je dat zware gevoel van verveling van lange kerkdiensten. Waarom onderwerpen de mensen zich eraan? Door al die herinneringen aan lang geprevel zijn de meeste babyboomers voor georganiseerde godsdienst verloren. Voor zover er interesse is, blijft het bij religieuze flirts. Zouden deze jongeren met hun verheerlijkte grijns zich de hele dag echt vermaken met jubelen? Natuurlijk, ze komen nog eens iemand van buiten Almelo of Heerenveen tegen om ,,verkering aan te vragen''. Napraten achteraf is altijd leuker dan het evenement zelf.

In de zijgangen probeert een man met een als grappig bedoelde hoed en rijdende zeepkist de aanwezigen op een zeepkist tot openbare geloofsbelijdenissen te brengen. Leuk wordt het niet. Emoties en tranen kunnen worden geprogrammeerd voor massameetings maar de schaterlach niet. Katholieken of joden lachen nog wel eens omdat ze het spelelement in hun godsdienst waarderen. Maar uit de domineeskansel klinkt zelden een grap, zeker niet bij de EO.

De EO kan zichzelf als orthodoxe beweging tegen de tijdgeest niet relativeren. De Vrijzinnige Protestantse Radio Omroep werd pas leuk in de jaren zestig, toen ze het spoor kwijt raakte. Voor een grap moet de façade wat vermolmd zijn. De jaren zestig en zeventig waren een hoogtepunt. Voor de EO is het gistproduct humor ongezond.