NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent CAROLINE DE GRUYTER
RAMALLAH, 23 MEI. De internationale gemeenschap oefent zware druk uit op het Zelfbestuur van de Palestijnse leider Yasser Arafat om de Amerikaans-Palestijnse journalist Daoud Kuttab vrij te laten. Deze is dinsdagavond naar het politiebureau in Ramallah ontboden, waar hij nog steeds verblijft.

Aanleiding zijn ongecensureerde opnamen van het Palestijnse parlement die Kuttab, hoofdredacteur van de Al-Quds Educatieve Omroep, op particuliere tv-stations liet uitzenden. ,,Waarom zijn de inkomsten en uitgaven van Arafats kantoor niet in het budget opgenomen?'' ,,De burger betaalt voor de particuliere telefoontjes die Palestijnse ministers op hun mobiele telefoons plegen. Hier moet paal en perk aan gesteld worden.'' Deze kritiek, en nog veel meer, uitten Palestijnse parlementariërs toen zij dinsdag het budget voor 1997 van de minister van Financiën bespraken. De kiezers, die door Arafats straffe controle van de pers - en de zelfcensuur van journalisten - zelden horen wat er in hun parlement wordt gezegd, vielen van hun stoel toen ze dit op een particulier tv-kanaal te zien kregen. Onversneden, zonder commentaar. Maar het Zelfbestuur was niet geamuseerd. Kuttab, een ervaren journalist met uitgesproken opvattingen over persvrijheid en democratie, is verhoord noch aangeklaagd. Een medewerkster van het Amerikaanse consulaat, die hem tweemaal heeft bezocht, zegt dat hij - anders dan zo'n twintig andere Palestijnse journalisten die eerder zijn opgepakt - goed wordt behandeld.

Kuttab begon, met geld van de Amerikaanse regering, in maart met het opnemen van de parlementszittingen. Hij heeft een vergunning van het Zelfbestuur. Hij zond de debatten op zijn Al-Quds-kanaal uit, dat alleen in en rond Ramallah te zien is. Na enige weken verscheen er ineens een donkere rechthoek op het scherm. En die bleef. Iemand stoorde moedwillig de uitzendingen. Daarop maakte Kuttab kopieën van de opnames, en stuurde die naar andere privé-kanalen op de Westelijke Jordaanoever. Zo werden de zittingen toch uitgezonden, behalve in Gaza, waar geen privé-kanalen zijn. Kuttab verdacht de PBC, Arafats 'officiële' Palestine Broadcasting Corp., van de storingen. De PBC was immers niet gelukkig met het feit dat de Palestijnen alles konden horen wat de parlementariërs bespraken. Op een dag nam Arafats supervisor van de PBC, Nabil Amr, Kuttab mee naar de studio's om te bewijzen dat de PBC niets met de storing te maken had. Kuttab en Amr, voormalig PLO-vertegenwoordiger in Moskou, werden vijandig ontvangen. Al snel bleek waarom: in een studio zagen zij de rechthoek op een scherm - het origineel. Kortom, de opdracht voor de storing kwam van hogerhand, buiten Amr om. Kuttab vertelde de Washington Post deze week hoe Amr op die ontdekking reageerde: ,,Na afloop probeerde hij te zeggen: 'Vergeet wat je hier zag, vertel niemand wat je gezien hebt. Je bent hier helemaal niet geweest'.'' De dag voor het interview verscheen, dinsdag, was de rechthoek verdwenen. Die avond werd Kuttab gedetineerd - ook al valt hij, als inwoner van Jeruzalem, niet onder Palestijnse maar Israelische jurisdictie. Woensdag stoorde de rechthoek weer.

Saillant detail is dat de PBC, net als Kuttab, haar apparatuur met donorgeld koopt - onder andere uit Frankrijk. De donoren, die fel tegen de storingen en Kuttabs detentie protesteren, bezinnen zich nu op de voortgang van de subsidie aan de PBC. Een Amerikaan van een hulporganisatie die zich beijvert voor de institutionele versterking van het Palestijnse parlement, stond op het punt een PBC-documentaire te financieren. ,,Daar is nu geen sprake van'', zegt hij. Niemand weet precies waarom Kuttab is opgepakt. Wegens het verspreiden van videobanden, het uitzenden van de zitting op zijn eigen kanaal, of het 'belasteren' van de PBC in de Washington Post? De verantwoordelijke man, kolonel Farras van de politie in Ramallah, zwijgt in alle talen. Tegen sommigen zegt hij zelfs dat Kuttab niet op zijn bureau vastzit.Met de arrestatie van Daoud Kuttab is de wankele Palestijnse persvrijheid de zoveelste klap toegediend. Insiders vermoeden echter dat het Zelfbestuur via hem vooral het parlement heeft willen waarschuwen. De frustratie onder de 88 parlementariërs groeit snel. De veertien maanden dat zij in functie zijn, hebben zij zes wetsvoorstellen onder ogen gehad en met (soms hard) commentaar teruggestuurd naar Arafats kantoor. Eén wet hebben zij in herziene versie teruggezien: de lokale verkiezingswet. Die hebben zij laatst goedgekeurd. Van de andere vijf, waaronder de grondwet, hebben zij nooit meer iets gehoord. Ze beginnen er elke zitting over, maar vergeefs. Ook stellen zij corruptiezaken aan de kaak. Zo vroegen zij zich dinsdag in een levendige zitting af waarom grote import-bedrijven die met het Zelfbestuur gelieerd zijn, geen belasting betalen. De bedrijven werden met naam en toenaam genoemd. Maar omdat er een pers-blackout is, merken gewone Palestijnen niet dat de parlementariërs hun zorgen over de corruptie delen. Er is een publieke tribune in het parlement. Iedereen kan in en uit lopen. Maar de Palestijnse pers doet, uit angst voor de censor, uit zichzelf geen verslag van de debatten. ,,Wij worden de risée van het volk'', zegt een parlementariër. ,,We zijn vrij om te zeggen wat we willen. Maar niemand hoort het, dus Arafat kan onze woorden negeren.''

Velen denken dat de politie Kuttab zal vrijlaten met de mededeling dat het een 'misverstand' was. Arafat wil de Westerse donoren niet tegen zich in het harnas jagen - hij heeft hun geld en politieke steun in het stokkende vredesproces hard nodig. Menigeen voorspelt dat hij de vergunningen van de particuliere kanalen niet zal verbieden maar zal beperken, zodat maar een enkeling ze kan ontvangen. ,,En de PBC'', zegt een parlementariër, voortbordurend op Arafats strategie, ,,zal binnenkort beginnen met het uitzenden van parlementszittingen. In verkorte versie, wel te verstaan, met de pikante details er kunstig uitgeknipt.''