NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze correspondent DICK WITTENBERG
LONDEN, 7 MEI. De centrale bank van Groot-Brittannië, de Bank of England, mag voortaan het Britse rentebeleid bepalen. Er komt een eind aan het sterk politiek gekleurde systeem waarbij de regering de hoogte van de basisrente vaststelt nadat ze de centrale bank heeft gehoord.

Op zijn derde dag in functie verraste minister van Financiën Gordon Brown zowel Westminster als de City met zijn aankondiging dat de Bank of England meer macht krijgt. Hij sprak over ,,de meest radicale hervorming van de Bank of England sinds ze werd opgericht in 1694''.

Analisten waren het er over eens dat het in elk geval de meest ingrijpende wijziging van de economische besluitvorming is sinds de bank in 1946 door een Labourregering werd genationaliseerd.

De financiële markten reageerden geestdriftig. De FTSE 100, de index van meest verhandelde aandelen, schoot met 63,7 punten omhoog en sloot gisteren op een record van 4519,3. Langlopende staatsobligaties en andere staatspapieren boekten de grootste dagwinst in vijf jaar. ,,Wij juichen deze stap van harte toe'', verklaarde ook Adair Turner, directeur-generaal van de Confederation of British Industry, de grootste Britse werkgeversorganisatie. ,,We zouden het macro-economisch beleid graag losgekoppeld zien van de politiek. Dit beschouwen we als een eerste stap.''

De verschuiving van de verantwoordelijkheid voor het rentebeleid naar de centrale bank wordt gezien als een belangrijk signaal dat de nieuwe Labourregering geen risico's met de economie wenst te nemen. In het verleden zijn Labourkabinetten nogal eens in de fout gegaan door geen stringent rentebeleid te voeren, wat meer dan eens leidde tot een valutacrisis. ,,We moeten de verdenking uit de wereld helpen dat partijpolitieke korte-termijnoverwegingen van invloed kunnen zijn op de vaststelling van de rente'', zei gisteren Gordon Brown.

Met de aanpassing komt de Britse regering tegemoet aan één van de voorwaarden voor toetreding tot de Europese monetaire unie - een onafhankelijke centrale bank - hoewel nog niet volledig. Het kabinet blijft verantwoordelijk voor vaststelling van het gewenste inflatieniveau. Het beleid moet daarop worden afgestemd door een nieuw in te stellen monetaire beleidscommissie, waarvoor volgende week woensdag in de troonrede een eerste wettelijke basis zal worden gelegd.

Suggesties dat de hervorming de weg moet banen voor Britse deelneming in een Europese munt werden gisteren door Brown ten stelligste ontkend. ,,Dit zijn Britse oplossingen, om binnenlandse behoeften te bevredigen aan stabiliteit op lange termijn.'' Hij bevestigde nog eens dat een Britse toetreding tot de monetaire unie vanaf het allereerste begin in 1999 bijzonder onwaarschijnlijk is.

Kenneth Clarke, de Conservatieve voorganger van Brown, deed de revolutionaire beleidswijziging gisteren af als ,,overbodig en overhaast''.

Hij waarschuwde dat de Bank of England neigt naar behoudzucht en gezonde economische groei met onnodig hoge rentes remt. Maar de voorganger van Clarke, zijn partijgenoot Norman Lamont, zei dat de hervorming al veel eerder door een Conservatieve regering had moeten worden ingevoerd.

De verwachting is dat het nieuwe systeem op de lange termijn een matigend effect op het renteniveau zal hebben. Maar analisten voorzien op de korte termijn een stijging. Ze voorspellen dat de basisrente, die gisteren al met een kwart procentpunt tot 6,25 procent verhoogd werd, dit jaar nog tot 6,75 7 procent zal groeien.

NRC Webpagina's
7 MEI 1997