NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

ZWARE WOORDEN vallen in Albanië. Een burgeroorlog kan ieder ogenblik uitbreken. Het parlement beveelt zonodig de straten schoon te schieten. Het volk keert zich als een furie tegen zijn eigen vertegenwoordigers. Albanië dreigt zich tot een van de schrijnendste voorbeelden te ontwikkelen van de mislukte liberalisering in delen van Zuidoost-Europa. Er is in dat land de afgelopen maanden een zware crisis ontstaan doordat het systeem van democratie en vrije markt volledig is vastgelopen nog voor het goed en wel was gevestigd. Een geloofwaardig bestuurlijk alternatief voor de chaos en anarchie van vandaag ontbreekt.

Het lijkt alsof er in de problemen van de Balkan een nieuwe fase is ingetreden. Na het via internationaal ingrijpen naar de achtergrond dringen van etnische conflicten is de sociaal-economische en politieke misère van de verschillende landen scherper in het licht komen te staan. In Belgrado gaat het om het vasthouden aan de macht van een politiek en moreel failliet regime, in Bulgarije om onmacht, in Albanië om de volstrekte ontsporing van een politiek-economisch arrangement dat aan de totale verwaarlozing van land en volk tijdens de communistische dictatuur een einde had moeten maken.

NERGENS IS HET alternatief voor de oude commando-economie zo ontaard als in Albanië. Het perspectief van welvaart had de Albanezen verleid tot deelname aan een soort kettingspaarbrief die snelle rijkdom beloofde. Schamele bezittingen werden te gelde gemaakt om in te kunnen zetten in deze dubieuze geldcarrousel. Het onvermijdelijke fiasco trof velen. De volkswoede richtte zich vervolgens tegen de politiek verantwoordelijken die hun verkiezingsbeloften niet hadden waargemaakt en het land hadden uitgeleverd aan een stelletje financiële avonturiers.

Misschien gaat het te ver om een heel volk verantwoordelijk te stellen voor dit financiële gekkenhuis. Het debacle toont wel de schade die tientallen jaren van absoluut isolement in het gezonde mensenverstand kunnen aanrichten. De zittende macht - na heenzending van de regering dit weekeinde president en parlement - heeft haar krediet letterlijk verspeeld en is moreel langzamerhand wel de laatste geworden die het recht kan claimen op herstel van wet en orde. Verkiezingen zijn een absolute voorwaarde voor een nieuw begin, maar niet alle heil kan daarvan worden verwacht. De oppositie is verdeeld en versplinterd en haar ontbreekt ieder werkbaar idee om Albanië weer op de been te helpen.

EEN TOESTAND ALS in Albanië onderstreept de machteloosheid van de internationale gemeenschap. Natuurlijk, er is het Internationale Monetaire Fonds met zijn op jarenlange ervaring stoelende receptuur. Maar voor het doorvoeren van zijn adviezen is een bewind nodig dat de bevolking vertrouwen inboezemt. Daaraan ontbreekt het nu. Waar etnische twisten nog konden worden beheerst met het scheiden van de antagonisten, daar ontbreekt een vergelijkbaar instrumentarium wanneer de hele volkshuishouding in de war is geschopt en de mensen zijn begonnen de boel kort en klein te slaan.

De buurlanden vrezen nu voor nieuwe golven vluchtelingen. Dat op zichzelf levert een tragisch vraagstuk op. Maar voor meer dan die constatering ontbreekt vooralsnog het volkenrechtelijke fundament en de politieke wilskracht.