NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

CYPRUS SCHAFT Russische luchtdoelraketten aan. Turkije dreigt met luchtaanvallen en blokkades. De Verenigde Staten laten Ankara weten dat gebruik van geweld buiten de internationale orde is. Een Turkse woordvoerder noemt het feit dat de Amerikaanse reactie openbaar werd gemaakt een schending van de diplomatieke hoffelijkheid. Dit alles speelt zich af binnen de NAVO, het Atlantische bondgenootschap dat zich dit jaar voorbereidt op uitbreiding met enkele Middeneuropese staten. Het wordt tijd de antagonisten tot de orde te roepen. Maar dat is de afgelopen jaren niet eenvoudiger geworden.

De Grieken hebben in de Russische Federatie een nieuwe partner gevonden, een partner voor wie ze de zekerheden die het lidmaatschap van NAVO en Europese Unie bieden niet zouden willen inruilen, maar waarvan ze toch profijt menen te kunnen trekken. De aankoop van de bewuste raketten door de regering van Cyprus is een signaal dat de Grieken niet langer uitsluitend naar het Westelijke pijpen willen dansen. Niet tegenover de Turken en zonodig ook niet op de Balkan zelf.

De Turken bewegen zich onder leiding van minister-president Erbakan in de richting van de islamitische buurlanden. De kemalistische strijdkrachten hebben aan Erbakans opening naar het oosten weliswaar grenzen gesteld, maar ze hebben de fundamentalistische minister-president ook weer niet helemaal willen stoppen. Turkije - dat na de ineenstorting van de Sovjet-Unie Groot-Turkse dromen droomt - voelt zich langzamerhand door oude vrienden in de steek gelaten. Het Turkse verlangen in de Europese Unie te worden opgenomen, is steeds weer gefrustreerd. En nu brengen zelfs de altijd loyale Amerikanen onvoldoende begrip op voor wat Turkije ziet als een legitieme verzekering van de eigen veiligheid. Op zoek naar alternatieven komen de Turken steeds weer zichzelf tegen.

DE EUROPESE UNIE wordt hier geconfronteerd met een probleem dat zij niet alleen kan oplossen. Cyprus is een van de kandidaten voor het lidmaatschap. Maar de Turkse bezetting van het noordelijke, etnisch Turkse deel van het eiland zal ongedaan moeten worden gemaakt alvorens er van toetreding sprake kan zijn. De EU steunt het Griekse standpunt dat Cyprus een en ondeelbaar is, maar zij wenst de Turken niet al te zeer van zich te vervreemden. Ten slotte is Turkije niet alleen een gewaardeerde bondgenoot binnen de NAVO, het land wordt ook geacht een strategisch interessante rol te kunnen spelen in een meer Europees getinte veiligheidsorganisatie. De nieuwste crisis komt Brussel bijzonder ongelegen.

Op Cyprus zelf garanderen de Verenigde Naties de zogenoemde groene zone tussen de contestanten. Maar internationale pogingen om partijen tot elkaar te brengen zijn steeds weer mislukt. Vorig jaar deden zich voor het eerst sinds jaren aan de groene lijn weer bloedige incidenten voor. Een oplossing kan niet langer worden uitgesteld. De VN, de VS en de EU zullen een gezamenlijke krachtsinspanning moeten leveren om niet alleen de crisis van het moment te beëindigen maar ook een uitweg te vinden uit de chronische impasse waarin Turkije en Griekenland zich bevinden. De toekomst van de NAVO en de EU hangt ervan af èn de stabiliteit in een regio waarvan de etnische, religieuze en politieke spanningen het voornaamste kenmerk zijn geworden.