NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

Door JOKE MAT
Hoe straf je een onverbeterlijke crimineel van zestien? Twee van de acht afleveringen van de serie Tienergeweld die Veronica momenteel uitzendt gaan over strafinrichtingen voor jongeren. In de reportage van vanavond is dat 't Nieuwe Lloyd in Amsterdam, een zwaar beveiligde jeugdgevangenis. De laatste aflevering zal gaan over een kampement à la Lubbers.

Met prikkeldraad door het beeld en hier en daar wat dreigende muziek proberen de makers van 'In de bajes' de kijker in de stemming te brengen. De gemiddelde leeftijd in 't Nieuwe Lloyd is zestien jaar. De misdrijven variëren van moord en doodslag tot drugshandel en verkrachting. Er zijn jongens die nog goed terechtkomen, zegt een afdelingshoofd aarzelend in de reportage. ,,Maar alleen als hun misdrijf een eenmalige ontsporing was en als ze kunnen terugvallen op een goed thuis.'' Dat geldt voor vrijwel niemand.

De camera volgt drie Lloyd-jongens die vastzitten wegens gewapende overvallen en diefstal. Lars, een Duitse gabber, werkt op fitnesstoestellen aan zijn postuur of zit te lezen. Rick bereidt zich voor op een verlof en Engin moet een etmaal op zijn kamer blijven wegens verbale agressie. Alledrie noemen 'geld' als het belangrijkste motief voor hun misdaden. Besef van schuld ontbreekt, maar dat is niet verrassend bij stoere jongens die vrijwillig hun verhaal vertellen voor de camera.

Op Engins gezicht verschijnt een onbedwingbare grijns als hij uitlegt hoe onvoorstelbaar makkelijk het is om mensen te beroven. ,,Gewoon met een mes of een pistool en dan pak je iemand. Je zegt gewoon 'Geld'. Niet 'Je geld of je leven', zoals in films. Gewoon: 'Ik wil je geld'.'' De triomf dat het lukt, elke keer weer, straalt van hem af. Dat is het meest authentieke moment in deze 25 minuten durende reportage. Verder blijkt duidelijk dat het filmen in 't Nieuwe Lloyd aan beperkingen onderhevig was. Behalve de drie geïnterviewden mocht geen van de jongens in beeld komen. Zo is weinig te zien van het verplichte groepsleven in de inrichting. De jonge criminelen sporten samen, eten samen, wassen samen af en moeten 's avonds collectief beslissen naar welk tv-programma wordt gekeken. De confrontatie met anderen moet hen inzicht geven in hun eigen gedrag. Maar een ander effect wordt verwoord door Rick: ,,Ze willen je dingen afleren, maar je leert hier alleen maar bij. Anderen leggen uit wat je fout hebt gedaan, zodat je het volgende keer beter doet en niet wordt gepakt.''

Hoewel hardop wordt gezegd dat voor de meeste jongens in de 't Nieuwe Lloyd geen weg terug is, wordt de illusie dat zij kunnen worden verbeterd hardnekkig in stand gehouden. Met klassieke methoden als het 'naar de kamer sturen' worden zij heropgevoed. De vraag is wie daar nog intrapt.

Aan dat soort vragen komt de Veronica-reportage niet toe. Wat overblijft is weinig meer dan een portret van drie publiciteitsbeluste opscheppers.

Tienergeweld, Veronica, 22.20u.