Door onze correspondent
Johannesburg, 2 december. De vrouwenliga van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC-WL) overweegt de kandidatuur van Winnie Madikizela-Mandela voor het vice-voorzitterschap van het ANC in te trekken. Een bestuurslid van de liga noemde gisteren de zware kritiek die Winnie Mandela onlangs uitte op de regering van Nelson Mandela de reden voor de heroverweging, niet de lopende hoorzitting van de Waarheidscommissie, waarin Winnie dag na dag wordt beschuldigd van betrokkenheid bij terreur in Soweto aan het eind van de jaren tachtig.

Bronnen bij de vrouwenliga zeggen dat het ,,zeer onwaarschijnlijk'' is dat de kandidatuur van Winnie Mandela gehandhaafd blijft. Het afgelopen weekeinde bleek tijdens de stemmingen in de negen provinciale afdelingen van het ANC al dat Winnie op geen enkele steun kon rekenen. Over twee weken kiest het ANC nieuwe leiders; Nelson Mandela treedt af en Thabo Mbeki is de enige kandidaat voor het voorzitterschap. Om de post van 'deputy' wordt nog gestreden, het ANC-bestuur heeft de provinciale leider Jacob Zuma naar voren geschoven. Zuma is, als Winnie kandidaat af is, vrijwel zeker van deze baan. Aangezien het ANC verreweg de grootste partij in Zuid-Afrika is, komen de twee topposities in het leiderschap automatisch overeen met het president- en vice-presidentschap in de regering.

Intussen leek de oude garde van het ANC gisteren het nog één keer op te willen nemen voor Winnie. Albertina Sisulu, een 'kanon' uit de anti-apartheidsstrijd, omzeilde gisteren voor de Waarheidscommissie alles wat Winnie kon belasten. Hoewel ze wel zei dat Winnie's toenmalige militie, de zogenoemde Mandela Football Club United ,,een ramp'' was voor Soweto, zei ze niets te weten over de betrokkenheid van Winnie bij de moord op Abu Baker Asvat, een arts bij wie Albertina destijds assistente was.

Verder kwam mevrouw Sisulu terug op een eerder in een televisieprogramma gedane uitspraak dat Winnie Mandela eind 1988 in de praktijk van Asvat was verschenen, een uitspraak die Winnie's alibi ontkrachtte dat haar tijdens een proces in 1991 vrijspraak opleverde van de moord op tieneractivist Stompie Seipei. Gisteren zei Albertina echter dat ze zich niet meer ,,kon herinneren'' dat Winnie bij Asvat op bezoek was geweest.

Van Abertina Sisulu en Winnie Mandela is bekend dat ze elkaar nooit hebben gemogen, maar de strijd tegen de apartheid en het feit dat hun twee echtgenoten, Walter en Nelson, boezemvrienden waren en zijn - ze zaten samen jarenlang gevangen op Robben Eiland - weerhield hen van al te veel wederzijdse kritiek in het openbaar. Dat leek ook gisteren bij de Waarheidscommissie het geval te zijn. ,,Bent u terughoudend omdat u niet de geschiedenis wilt ingaan als iemand die zich negatief uitliet over een kameraad die betrokken was bij moord'', vroeg commissielid Dumisa Ntsebeza aan de 78-jarige mevrouw Sisulu. Ze antwoordde boos en geëmotioneerd: ,,Ik ben hier niet gekomen om te liegen.''

Huurmoordenaar Zakhele Cyril Mbatha beschreef gisteren hoe hij in januari 1989 van Winnie Mandela persoonlijk een wapen kreeg overhandigd met het verzoek Abu Baker Asvat te vermoorden. De dokter was een politieke sta-in-de-weg, had Winnie zonder verdere toelichting gezegd. Mbatha zou 20.000 rand krijgen indien de taak ,,naar tevredenheid'' zou worden uitgevoerd.

De moordenaar beschreef vervolgens hoe hij met twee pistoolschoten een einde maakte aan het leven van Asvat, een bekentenis die hem eerder voor de rechtbank al een gevangenisstraf van 30 jaar opleverde. Hij vroeg de aanwezige familie van Asvat om vergiffenis.