Legerleider Zaïre doodgeschoten

Door onze correspondent KOERT LINDIJER
KINSHASA, 17 MEI.Binnen het Zaïrese leger is een afrekening begonnen nadat president Mobutu gisteren naar het noorden vluchtte en afstand deed van de macht. Vannacht schoten leden van de presidentiële garde de legerleider dood.

Legerleider Mahele Lieko Bukongo werd beschouwd als een sleutelfiguur bij een eventuele 'zachte landing' van het rebellenleger in Kinshasa. De omstandigheden van zijn dood zijn onduidelijk, maar enkele bronnen meldden dat hij vannacht met eenheden van het geregelde leger opdook in het legerkamp Tshatshi, het hoofdkwartier van de presidentiële garde en tot voor kort de verblijfplaats van Mobutu. Om twee uur vanmorgen werden vanuit Tshatshi schoten gehoord. Om vijf uur verschenen militairen in Hotel Intercontinental, waar zich leden van de Zaïrese elite ophouden. Zij zouden de kinderen van de premier, generaal Likulia Bolongo, hebben meegenomen. Legerleider Mahele gaf gisteren aan mee te willen werken aan een geweldloze overdracht van de macht aan rebellenleider Kabila. Likulia zou daar tegen zijn. Mahele zei gisteren vertrouwelijk tegen journalisten: ,,Ik ben niet bereid Kinshasa te offeren ten behoeve van één man.'' Met deze mededeling waren Mahele en enkele generaals donderdag naar Mobutu gestapt waarna de president besloot de handdoek in de ring te gooien. Mahele zou donderdagavond Mobutu's aanstaande vertrek officieel bekend laten maken op radio en televisie, maar daar werd op het allerlaatste moment van afgezien. Vermoedelijk beletten enkele militairen een dergelijke aankondiging. In een verklaring na een spoedbijeenkomst van de regering werd gistermiddag Mobutu's vertrek bevestigd. De president trekt zich officieel terug maar hij treedt niet af, aldus deze verklaring. In wollige, legalistische taal probeerde de minister van Informatie, Kin-Kiey Mulumba, Mobutu's vlucht af te schilderen als een grondwettelijke manoeuvre. Mobutu draagt wegens gezondheidsredenen de macht over aan de regering van generaal Likulia, maar hij blijft op papier president. De regering heeft de bevoegdheid om te onderhandelen met rebellenleider Kabila overgedragen aan aartsbisschop Laurent Monsengwo, die vorige week tot voorzitter van het parlement werd gekozen.

[De rebellen van Laurent-Désiré Kabila hebben Mobutu's voorstel om de macht op te geven maar zijn titel te behouden afgewezen. Zij kondigden aan dat hun opmars naar Kinshasa gewoon doorgaat. Kabila zou vandaag vanuit zijn hoofdkwartier in Lubumbashi het Zaïrese volk toespreken met een boodschap ,,van het allergrootste belang voor de natie''. De Verenigde Staten hebben het vertrek van Mobutu verwelkomd, maar een woordvoerder van het State Department wees er gisteren op dat Kabila nu zijn democratische intenties moet bewijzen.]

(NRC Handelsblad / Voorpagina, 17 mei 1997)