Mobutu is vertrokken naar Gabon
Door onze correspondent KOERT LINDIJER
KINSHASA, 7 MEI. President Mobutu van Zaïre is vandaag vertrokken naar het buurland Gabon. Diplomatieke pogingen om hem te laten aftreden, hebben zich verplaatst naar Parijs. Frankrijk gaat zijn invloed aanwenden bij zijn Afrikaanse bondgenoten, die Mobutu morgen ontmoet in Gabon.

Mobutu's vliegtuig steeg vandaag om 11.15 uur op van de luchthaven van Kinshasa. De grote Westerse luchtvaartmaatschappijen besloten vanmorgen om veiligheidsredenen niet langer op de Zaïrese hoofdstad te vliegen.

Frankrijk is tot nu toe vrijwel afzijdig gebleven bij de diplomatieke pogingen om Mobutu te laten aftreden. Zuid-Afrika en de Verenigde Staten speelden de hoofdrollen. Na de mislukte poging het ijs te breken tussen Mobutu en rebellenleider Kabila op de Zuidafrikaanse ijsbreker Outeniqua, afgelopen weekeinde, krijgt Frankrijk nu een kans. Mohamed Sahnoun, de speciale gezant van de Verenigde Naties voor Midden-Afrika, was gisteren in Parijs. Vandaag zou de Amerikaanse bemiddelaar Bill Richardson overleg voeren in de Franse hoofdstad.

Parijs oefende tot voor kort grote invloed uit in Zaïre, maar raakte de afgelopen maanden steeds meer aan de zijlijn door zijn eerdere steun aan Mobutu. Bovendien tonen Franse diplomaten in de regio een grote afkeer van Kabila, die zij ,,een nieuwe Pol Pot'' noemen. Franse diplomaten verwijten hun Amerikaanse collega's ,,intimidatie'' gezien hun openlijke druk op Mobutu om af te treden. ,,Je moet Mobutu masseren, hem subtiel en heel voorzichtig uit zijn machtspositie praten. De man heeft zijn trots'', luidt de opvatting van de Franse diplomatie.

Diplomaten in Kinshasa koesteren de hoop dat Mobutu niet zal terugkeren van zijn reisje naar Gabon. ,,Overleg met zijn trouwste, Franstalige bondgenoten in Afrika biedt hem de mogelijkheid voor een waardig vertrek'', aldus een diplomaat. Pessimistische waarnemers geloven echter niet meer in succes van de inmiddels uiterst delicate diplomatie rond Zaïre. Zij wijzen op de moed die Mobutu toonde door na de top op de ijsbreker terug te keren naar Kinshasa, terwijl de militaire situatie voor hem hopeloos is geworden.

(NRC Handelsblad / Buitenland, 7 mei 1997)