Kabila wil Mobutu 'verjagen'
POINTE NOIRE/KINSHASA, 5 MEI. De Zaïrese rebellen zullen president Mobutu Sese Seko uit de hoofdstad Kinshasa ,,verjagen'' als de president voor hun aankomst in de stad de macht niet aan hen heeft overgedragen. Rebellenleider Kabila zei dit vanmorgen in zijn hoofkwartier in Lubumbashi, de op een na grootste stad van Zaïre.

Zijn opmerking kwam na de mislukking van overleg, gisteren, tussen hem en president Mobutu op een Zuidafrikaans oorlogsschip voor de kust van Congo. Het was de eerste keer dat Mobutu en Kabila elkaar ontmoetten om de burgeroorlog te bespreken. De Zuidafrikaanse president, Mandela, en de speciale VN-gezant voor Midden-Afrika, Mohamed Sahnoun, waren aanwezig bij de besprekingen.

Volgens Sahnoun stelde Mobutu voor om een overgangsregering in te stellen die presidentsverkiezingen zou moeten voorbereiden. Mobutu is bereid, aldus Sahnoun, om de macht af te staan, mits dit gebeurt aan een gekozen president. Kabila nam daar echter geen genoegen mee. Volgens de rebellenleider moet zijn Alliantie voor Democratische Krachten voor de Bevrijding van Congo-Zaïre (ADFL) de overgangsregering vormen.

Het overleg tussen Mobutu en Kabila zou eerst op vrijdag plaatshebben, maar op het allerlaatste moment weigerde Kabila aan boord te gaan van de Zuidafrikaanse oorlogsbodem omdat er niet voldoende maatregelen voor zijn veiligheid zouden zijn getroffen. Nadat Mandela Kabila per telefoon zijn woede over diens afwezigheid had uitgedrukt, besloot Kabila zaterdag om alsnog naar het schip te komen. Mobutu, die vrijdag op de oorlogsbodem al tevergeefs op Kabila had gewacht, kwam zondag voor de tweede keer aan boord. De Zaïrese president, die aan prostaatkanker lijdt, is inmiddels zo verzwakt dat hij, aldus ooggetuigen, niet meer in staat was om de 31 treden van de trap op te lopen. Hij moest met een geïmproviseerde lift aan boord gehesen worden.

Volgens Sahnoun was er aan het begin van het overleg bij beide partijen sprake van ,,enige spanning''. ,,Maar de toon was vriendschappelijk, erg Afrikaans. Er was geen sprake van giftige opmerkingen'', aldus de speciale VN-gezant op een persconferentie waarop ook Mobutu en Kabila aanwezig waren. Kabila lachte en maakte grapjes, Mobutu was uiterst zwijgzaam en keek strak voor zich uit.

(NRC Handelsblad / Voorpagina, 5 mei 1997)