Varkens

Nieuws

Varkenspest

Gevolgen voor de sector

Rechtszaken tegen de wet

Alternatieven op de wet

Politieke consequenties

Chronologie Wet Herstructurering Varkenshouderij

Links

Varkensflats zijn het meest opvallende element van een controversieel voorstel waarover minister Brinkhorst (Landbouw) zich deze week enthousiast toonde.

Door RENÉ MOERLAND

DEN HAAG, 5 OKT. "Je kunt varkens vergelijken met mensen: die wonen ook in appartementen in een flatgebouw." Aan het woord is Jan Broeze, verbonden aan het Agrotechnologische Onderzoeksinstituut (ATO) in Wageningen en een van de bedenkers van een revolutionair ontwerp voor een megaflat voor varkens in de Rotterdamse haven. Maximaal 300.000 varkens in hun eigen 'appartementjes', als het even kan met terras of balkon om af en toe te luchten. "Ze kunnen natuurlijk niet allemaal tegelijk naar buiten", zegt Broeze. "Er moet een rooster worden gemaakt."

De varkensflats zijn het meest opvallende element van een controversieel voorstel dat deze week het enthousiasme wekte van minister Brinkhorst (Landbouw): de oprichting van een 'agroproductiepark' in de haven. Het gaat om grootschalige industriële complexen waar verschillende landbouwbedrijven letterlijk bovenop elkaar zijn gevestigd om in nauwe samenwerking elk hun eigen geld te verdienen, met gebruikmaking van elkaars afvalstoffen en andere 'restprodukten' zoals warmte. Van de klassieke landbouw door boeren is hierbij geen sprake meer: voedsel- en vleesproductie wordt een nieuwe vorm van industrie: de 'industriële ecologie'.

In het agroproductiepark zouden behalve varkens ook meer dan één miljoen kippen, vis, witlof en champignons moeten worden gefokt en geteeld. Dat alles in een gebouw dat alleen al door zijn omvang opzien baart: bijna een kilometer lang, 400 meter breed en twintig meter hoog. Eromheen staan slachterijen, vleesverwerkingsbedrijven, maar ook een energiebedrijf. Volgens een rapport dat deze week is gepresenteerd door de Nationale Raad voor Landbouwkundig Onderzoek (NRLO) kunnen er in de toekomst meer varianten van agroproductieparken in Nederland komen. Behalve het 'Deltapark' in Rotterdam wordt in het rapport bijvoorbeeld ook een 'agrospecialty- park' geschetst bij de Eemhaven in Groningen. Suikerbieten kunnen daar als grondstof dienen voor niet alleen een suikerfabriek, maar ook een alcoholfabriek en een bioraffinaderij. Er zijn ook plannen voor een 'Greenpark' van 300.000 hectare in de Noord-Oostpolder en een voor toeristen toegankelijk 'multipark' in Gelderland.

Het in Rotterdam geplande park is echter "het meest futuristisch", erkent Broeze. En ook het meest "controversieel" omdat alleen daar varkens en kippen op zo grote schaal in flats worden gehouden. "Daarom is het ook het meest geschikt om de discussie aan te zwengelen over wat we in Nederland willen met de landbouw." Hij kan zich voorstellen dat de gedachte dat varkens in flats wonen de consument afschrikt, maar de etagebouw lijkt hem geen probleem. "De varkens zijn er ook niet slechter aan toe dan nu in de intensieve varkenshouderijen", vindt hij. In het ontwerp zijn hokken voorzien van 1,5 tot 2 vierkante meter, groter dan de nu geldende normen. Elke etage is 2,5 meter hoog. "We zijn op zoek naar een combinatie van commerciële aantrekkelijkheid en diervriendelijkheid", zegt Broeze.

Het totaal van 300.000 ligplaatsen in het 'Deltapark' zou volgens Broeze voldoen voor een bevolking van zeker een miljoen mensen, genoeg dus voor een stad als Rotterdam. De ligging aan de haven is voordelig, omdat het diervoeder, gemaakt van afvalstoffen uit de tropen, gemakkelijk via de haven kan worden ingevoerd. De concentratie en onderlinge afstemming van bedrijven is goed voor het milieu: er is minder emissie van stikstoffen, minder verlies van energie en een beter gebruik van watervoorzieningen. Boeren kunnen wat Broeze betreft een rol blijven spelen als kleine zelfstandigen die een paar stallen beheren. Wonen kunnen zij bijvoorbeeld in de nabijliggende stad.