Spoedcursus

Sylvia Tóth (55)
Beroep: directeur Tóco d'Azur (oud-directeur Content)

Foto NRC Handelsblad, Vincent Mentzel

,,Op mijn vijftiende ben ik van het lyceum gegaan. Ik moest werken en mijn pleegvader zei: ‘Je kunt ook 's avonds studeren'. Eerst heb ik de avond-HBS gedaan, daarna heb ik nog een tijdje psychologie gestudeerd. Op zichzelf vond ik de combinatie werken-studeren helemaal niet erg. Maar na een tijdje zag ik dat mijn toekomst toch meer in de richting van mijn werk lag en niet in de psychologie. Toen ben ik ermee gestopt.

Als ik opnieuw kon kiezen, zou ik bedrijfskunde gaan studeren, universitair. Als je in jezelf wilt investeren en je hebt de hersens, dan geeft een studie je iets extra's, een basis. Ik denk niet dat mijn carrière verder was gekomen als ik gestudeerd had, maar ik was er wel erg mee geholpen geweest. Ik liep toch vaak tegen dingen op die ik niet wist en moest dan om uitleg vragen. Wat ik miste was bepaalde financiële kennis, die je tijdens je studie opdoet. Dat merkte ik het sterkst toen ik de management buy out van Content voorbereidde.

Al zeg ik uiteindelijk, met Johan Cruyff: ‘elk nadeel hep z'n voordeel'. Het voordeel was in dit geval dat ik overal m'n vraagtekens bij zette en de buy out volkomen blanco kon bekijken. Toen ik na twee jaar voorbereiding eindelijk de stap waagde, zat mijn plan enorm goed in elkaar. Ik had mezelf een spoedcursus financial engineering gegeven.

Uit een onderzoek in Elsevier bleek onlangs dat driekwart van de Nederlandse bestuursvoorzitters gestudeerd heeft. Maar het aardige van het verhaal vond ik dat er ook genoeg voorbeelden bleken te zijn van echte ondernemers, zoals Freddy Heineken en Hans Breukhoven, die het zonder studie gered hebben. Je mentaliteit is toch het belangrijkste.''

RENTSJE DE GRUYTER

Honger

Karel Glastra van Loon (37)
Beroep: journalist en schrijver

Foto NRC Handelsblad, Maurice Boyer

,,Twee weken heb ik nieuwe geschiedenis gestudeerd aan de UvA, toen dacht ik: oh mijn god, dit is niks voor mij. Ik had een romantische notie van de universiteit als broedplaats van kennis, intellect en vrij denken, maar ik kreeg vooral heel schoolse colleges. De mensen vond ik ook vreselijk: veel studenten beschouwen zichzelf als betere mensen, verheven boven het klootjesvolk. Ik wilde de echte wereld verkennen en die vond ik niet op de universiteit. Wel bij de Sociale Dienst waar ik vervolgens twee jaar als bijstandsberekeningsambtenaar werkte. Ik ging bijvoorbeeld op onderzoek uit in de pensions waarmee we destijds contracten sloten en vluchtelingen onderbrachten. Een bevlogen, anarchistisch ingestelde collega leerde me Bakoenin lezen. Voor een brede ontwikkeling en om zelfstandig te leren denken, hoef je niet naar de universiteit. Ik geloof heel erg in een éducation permanente: als ik een tijdje niks intellectueel uitdagends gelezen heb, krijg ik vanzelf honger en ga ik op zoek. Ik heb er spijt noch last van gehad dat ik niet gestudeerd heb. Ik wilde altijd al journalist worden en dat werd ik ook. Eerst kwam ik bij Elsevier Science terecht als bureauredacteur biochemische publicaties, later werd ik leerling-tijdschriftredacteur bij de VNU. Schrijven leerde ik heel geleidelijk. Ik begon met de wekelijkse trouwrubriek in de Libelle, later ging ik bij de Nieuwe Revu popzangertjes interviewen en zo. Elke keer namen mensen daar m'n stukje met me door, dan leer je het wel. Tegenwoordig werk ik als freelancer onder meer voor Vrij Nederland en voor Lopende Zaken van de VPRO en binnenkort begin ik, na de Passievrucht, aan mijn tweede roman. Om me heen werken vooral doctorandussen, maar ach, dat kan iedereen worden.''

RENTSJE DE GRUYTER

Nieuwsgierig

Hans Alders (46)
Beroep: commissaris van de koningin provincie Groningen

Foto Freddy Rikken

,,Als u het aantal brieven zou zien dat binnenkomt voor drs. J.G.M. Alders, zou u verbaasd staan. Ik ben op m'n zestiende van school gegaan; als ik opnieuw zestien was, zou ik waarschijnlijk bestuurskunde of economie gaan studeren.
Het is niet echt een keuze geweest, dat niet-studeren. Ik zat op de middelbare school in de tijd dat de leerlingenraden opkwamen en vochten voor inspraak en medezeggenschap. Ik ging in die raad zitten, wat heel spannend was, maar me ook vervreemdde van de leerkrachten. De relatie liep fout en ook uit stijfkoppigheid heb ik toen gezegd: ‘Ik ga van school af'.
,,Daarna vertoonde ik een dubbele reactie. Enerzijds wist ik dat ik een onverstandige stap had gezet en zat ik ermee in m'n maag. Ik was bang dat het nooit meer wat zou worden met mij. Vroeg me af hoe ik mijn vriendjes moest bijhouden die wél gingen studeren. Maar over die onzekerheid groeide ik heen, doordat ik steeds een stapje extra zette. Daardoor werd het verschil tussen hen en mij nooit zo groot.
Wat je nodig hebt is een grote mate van nieuwsgierigheid. Door veel te lezen en dingen op te zoeken, vergaarde ik niet alleen kennis, ik leerde vooral hoe ik toegang kon krijgen tot kennis.
Toen ik Tweede-Kamerlid werd, was ik ineens verantwoordelijk voor een wetsontwerp en alles wat daarbij kwam kijken. Natuurlijk merkte ik dat zaken als analyseren, verbanden leggen en doorredeneren misschien makkelijk gaan als je gestudeerd hebt. Maar je kunt het ook jezelf eigen maken en zonder studie carrière maken. Als je maar het geluk hebt dat je ergens in de praktijk mag laten zien wat je kunt. De PvdA, waar ik ging werken, was in dat opzicht een hele inspirerende en motiverende omgeving.''

RENTSJE DE GRUYTER