U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.


NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 



Overzicht eerdere
afleveringen

INTERNET
ZOEKEN
PROVIDERS
EIGEN WEBSITE
TERMEN
NUT
VERBINDING
BETALEN
PRIVACY
BOEKEN
GOKKEN

Termen

Computer en modem
Om volledig van het Internet gebruik te kunnen maken, is een pc nodig waarop het besturingsprogramma Windows kan draaien, of een Apple Macintosh. Ook moet er voldoende ruimte zijn op de harde schijf, die functioneert als het permanente geheugen van de computer. In of aan het apparaat moet bovendien een modem zitten. Een modem zorgt ervoor dat de pc via de telefoonlijn contact kan leggen met andere computers. Vrijwel alle computers die tegenwoordig in de winkel staan, voldoen aan deze eisen.

Browser
Om pagina's op het world wide web te kunnen zien, is een browser of bladerprogramma nodig. Zulke programma's maken navigeren op het Internet mogelijk. Op dit moment zijn er twee grote op de markt: Microsoft Internet Explorer en de Netscape Communicator. Beide programma's zijn gratis en bieden ongeveer dezelfde mogelijkheden. Meestal wordt de browser geleverd door de provider of bij de aankoop van een nieuwe computer.

Internet
Het Internet is de verzamelterm voor alle computers en hun onderlinge verbindingen die samen dit wereldomspannende netwerk vormen. Via het netwerk kan op diverse manieren worden gecommuniceerd.

World wide web
Het world wide web (www) is het bekendste en meest interactieve onderdeel van Internet. Hier komen tekst, beeld en (soms) geluid samen op webpagina's. Het web bestaat uit honderden miljoenen webpagina's die iedereen zelf kan ontwerpen. Hierdoor is zeer veel informatie, over ieder denkbaar onderwerp, beschikbaar. Om een pagina te kunnen vinden hebben zij alle een eigen adres: de uniform resource locator (url). Vaak is uit de naam af te leiden waar de pagina vandaan komt. www.nrc.nl is bijvoorbeeld de pagina van deze krant. Dat is te zien aan de letters nrc achter www. en aan .nl, wat voor Nederland staat.

Site en homepage
Het onderscheid tussen site en homepage is simpel: een site is de gehele verzameling van webpagina's van één instelling of persoon, en de homepage is de hoofdpagina. Vaak staat op de homepage ook de inhoudsopgave van de site.

Hyperlink
Door het gebruik van zogeheten hyperlinks kunnen de webpagina's naar elkaar verwijzen. Hyperlinks (doorklikpunten) zijn vaak te herkennen als gekleurde of onderstreepte tekst. Wie met zijn muisaanwijzer naar een hyperlink gaat, ziet op het scherm een handje verschijnen. Door daarna met de muisknop te klikken gaat de browser automatisch op zoek naar de pagina waarnaar de hyperlink verwijst. Het klikken van hyperlink naar hyperlink heet surfen.

Cookie
Tijdens het surfen naar veel sites worden zogeheten cookies op de pc van de surfer opgeslagen. Deze cookies zijn tekstbestandjes waarin wordt bijgehouden door wie, wanneer en hoe vaak een site wordt bezocht, en wat hij daar doet.

Http, ftp, gopher
In de adresbalk in de browser (dat is de regel bovenaan waarin het adres staat) staat voor het adres altijd de afkorting http. Dit betekent hypertext transfer protocol, een technische term voor de manier waarop webpagina's worden verstuurd. Soms staat er iets anders: gopher of ftp. Dit zijn oude termen van voor de uitvinding van het world wide web, die langzaam uitsterven . Alleen de term ftp wordt nog vaak gebruikt bij het versturen van grote bestanden zoals volledige computerprogramma's. Ftp betekent file transfer protocol.

Downloaden
Downloaden wil zeggen: naar je toe halen van computerbestanden. Dit kan simpelweg een webpagina zijn. Maar meestal wordt de term gebruikt voor het ophalen van grote bestanden, zoals programma's, die via websites worden aangeboden. In zo'n geval wordt het gevraagde bestand opgeslagen op de harde schijf van de computer.

E-mail
Een van de meest gebruikte toepassingen van het Internet is e-mail, ofwel elektronische post. Via e-mail is het mogelijk post te sturen naar andere Internetgebruikers met een eigen e-mailadres. Dat adres wordt door de provider gegeven, die er ook voor zorgt dat post bij de geadresseerde aankomt. Behalve tekst kunnen ook bestanden (foto's, programma's en dergelijke) worden verstuurd. Het e-mailen is gemakkelijk: bij alle browsers hoort een e-mailprogramma waarmee post kan worden geschreven, ontvangen en verstuurd. Desondanks is het uit privacy-oogpunt beter om het postverkeer met een apart programma te regelen, zoals Microsoft Outlook, Pegasus Mail of Eudora. Naast de e-mail via de provider bestaat ook zogeheten web-based e-mail. Hiervoor is geen e-mailprogramma nodig. De post wordt in dit geval opgehaald en verstuurd via de site van het bedrijf dat de e-mail aanbiedt. Het voordeel hiervan is dat gebruikers overal ter wereld op een gemakkelijke manier toegang tot hun postbus hebben.Zulke e-mailadressen worden gratis aangeboden via sites als www.hotmail.com en www.freemail.nl.

Mailinglijsten en listservs
Behalve voor berichtenverkeer tussen twee personen kan e-mail ook dienen om bijvoorbeeld nieuwsbrieven of mailings te versturen. Zich opgeven als abonnee voor een elektronische nieuwsbrief kan doorgaans via de website van de samensteller ervan. Daarnaast bestaan er zogeheten listservs, ofwel discussiegroepen waarbij de bijdragen aan alle deelnemers verstuurd worden.

Spam of junkmail
Wie zijn e-mailadres aan iedereen bekendmaakt, kan na verloop van tijd ook ongewenste post verwachten van grappenmakers of bedrijven die iets willen verkopen. Zulke post heet spam of junkmail.

Nieuwsgroepen
Nieuwsgroepen zijn vergelijkbaar met listservs. Het zijn discussiegroepen waarnaar iedereen een bericht kan sturen. Het verschil is, dat listservs alleen toegankelijk zijn voor wie zich erop heeft geabonneerd, terwijl nieuwsgroepen doorgaans openbaar zijn. Nieuwsgroepen zijn toegankelijk met een apart programma dat wordt bijgeleverd bij de browser (bij Explorer heet het Internet News). In dat geval wordt contact gelegd met de nieuwsserver van de provider. Overigens bieden providers zelden toegang tot alle bestaande nieuwsgroepen. Een andere mogelijkheid om nieuwsgroepen te benaderen, is via www.dejanews.com. Hier worden alle berichten in alle bestaande nieuwsgroepen gearchiveerd (met uitzondering van niet-openbare nieuwsgroepen). Wie bij DejaNews ook de nieuwsgroepen over seks wil zien, moet kiezen voor een ‘complete archive'. In veel nieuwsgroepen zijn namelijk bijdragen te vinden van liefhebbers van seksuele extremiteiten, bijvoorbeeld in de groep alt.sex.children. Het overgrote deel van de nieuwsgroepen is echter decent te noemen.

Chatten
Op veel sites staat ook een chatbox of babbelbox. Dit is een klein programmaatje dat automatisch tot leven komt wanneer een dergelijke site wordt bezocht. Een babbelbox is een discussieforum waarbij degenen die zich hebben aangemeld ‘live' met elkaar kunnen babbelen door zinnen in te tikken.

Plug-ins
Behalve een browser zijn er soms nog andere programma's nodig om van alle mogelijkheden die sites bieden gebruik te maken. Voorbeelden zijn Shockwave (voor animaties), Real-Player (voor videobeelden en geluid) en Acrobat Reader (voor het lezen van - meestal officiële - documenten). Deze programma's zijn doorgaans gratis te downloaden via de sites die het gebruik van de plug-ins vereisen. De programma's starten automatisch wanneer ze nodig zijn en heten plug-ins, omdat ze ‘ingeplugd' zijn in de browser.

ICQ en IRC
Het programma ICQ (spreek uit: ‘I seek you') maakt het mogelijk automatisch te zien of vrienden en bekenden die het programma ook hebben, online zijn (verbinding hebben met het Internet). Met ICQ is het mogelijk berichten en bestanden naar andere ICQ-gebruikers te sturen en zelf een chatbox op te zetten. Het programma is te downloaden via www.icq.com. Een ander chatprogramma is IRC (Internet relay chat), www.mirc.com.

NRC Webpagina's
11 maart 1999

Webwijzer
Overzicht van de beste sites

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's ©NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) MAART 1999