|
Overzicht eerdere
afleveringen
FILES
REKENINGRIJDEN
ELEKTRONISCHE TOL
CARPOOLEN
MAATREGELEN
BESTRIJDING
SLUIPVERKEER
INFORMATIECENTRUM
ROTTERDAM
WERK AAN DE WEG
DRIPS
FILEMELDINGEN
INCIDENTEN
SINGAPORE
GROOT BRITANNIË
VERENIGDE STATEN
GRAFIEKEN
LINKS
 |
Maatregelen
Behalve rekeningrijden, carpoolen, weguitbreidingen,
een streng parkeerbeleid, enzovoorts zijn nog tal van maatregelen
genomen of in voorbereiding die kunnen bijdragen aan verkleining van de
files. Een overzicht.
Inhaalverbod vrachtauto's
Op 29 wegvakken, verdeeld over negen
rijkswegen, geldt sinds juni 1997 een inhaalverbod voor vrachtauto's.
Samen beslaan deze wegvakken ongeveer vijftien procent van het
hoofdwegennet. Het inhaalverbod is ingevoerd op de weggedeelten die het
drukst zijn, dat wil zeggen dat er een bezetting is van 60 procent of
meer, bij hellingen en op wegen met maar twee rijstroken. Het verbod is
ingevoerd nadat een proef op de A16 in Noord-Brabant tussen de
Moerdijkbrug en de Belgische grens uitwees dat de wegcapaciteit er beter
door werd benut. Een vrachtauto die inhaalt neemt langdurig de
linkerrijstrook in beslag en vergroot daardoor de kans op een file.
Berekeningen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat hebben
uitgewezen dat waar het inhaalverbod voor vrachtauto's geldt, de files
gemiddeld bijna een kwartier korter duren. Het inhaalverbod is daarom
niet permanent van kracht, maar speciaal in de spitsuren: in de Randstad
van 7 tot 10 en van 15 tot 19 uur en daarbuiten van 7 tot 9 en van 16
tot 18 uur. Een onderzoek is gaande naar uitbreiding van het aantal
weggedeelten met een inhaalverbod voor vrachtauto's en ook naar de
mogelijkheid dit verbod 'dynamisch' in te stellen: niet op vooraf
bepaalde uren, maar op de momenten dat het verkeersaanbod er om vraagt.
Accijnzen
De accijnzen op benzine en andere autobrandstof zijn de
laatste jaren herhaaldelijk verhoogd. In 1997 bijvoorbeeld ging de
accijns op benzine met 13,5 cent omhoog. De achterliggende gedachte was
'variabilisatie' . Door een gelijktijdige verlaging van de
motorrijtuigenbelasting werd het autorijden niet duurder, maar wel voor
degenen die vaak van hun voertuig gebruikmaken. Zo zouden automobilisten
worden gestimuleerd minder te gaan rijden. Het omslagpunt bij de laatste
verhoging lag voor de benzinerijder op 1.000 liter per jaar; wie meer
tankte ging er door de variabilisatie op achteruit, wie minder tankte,
werd er financieel beter van. Volgens sommige prognoses leidt deze
variabilisatie in vier jaar tot een vermindering van het aantal
autokilometers met 1,5 procent, ofwel 2,8 miljard kilometer per jaar, en
een vermindering van de files met 9 procent.
Op dit momenten lijken de mogelijkheden uitgeput om de accijnzen in
Nederland nog verder te verhogen. Het verschil met de benzineprijs in de
buurlanden is te groot geworden, waardoor menige Nederlander over de
grens tankt. Het kabinet heeft dat erkend. Uit het regeerakkoord valt op
te maken dat accijnsverhogingen alleen nog zullen worden doorgevoerd als
Duitsland en België daartoe ook besluiten. Bovendien zal bij die
gelegenheid het verschil met de prijs in Duitsland worden verkleind. De
accijnzen zullen de komende jaren wel met de inflatie blijven stijgen,
zoals ook in de afgelopen kabinetsperiode al gebeurde.
Maximumsnelheid
Te grote snelheidsverschillen zijn een van de oorzaken
van files. Het nieuwe kabinet heeft het voornemen het maximum van 100
kilometer, dat nu voornamelijk in de buurt van de steden geldt, op alle
snelwegen in de Randstad in te stellen. Althans, in de periode van zeven
uur 's ochtends tot zeven uur 's avonds. In de andere uren wordt het
maximum 120 kilometer tenzij om redenen van veiligheid of geluidshinder
anders wordt beslist. Buiten de Randstad geldt overal 24 uur lang 120
kilometer als maximum, maar ook hier zijn, opnieuw wegens
verkeersveiligheid dan wel geluidsoverlast, uitzonderingen mogelijk.
Voorzover deze snelheidsmaatregelen tot minder ongelukken leiden,
leveren ze ook daardoor een bijdrage aan het terugdringen van
(incidentele) files. Het is nog niet duidelijk wanneer de nieuwe maxima
van kracht worden.
Spitsstroken
Bij sommige wegen mag de vluchtstrook in de spits door het
verkeer worden gebruikt. Hiermee is geëxperimenteerd op onder meer
de A28 tussen Zeist en Utrecht. Daar bleek dat de spitsstrook niet veel
extra verkeer aantrok en de komst van de dagelijkse file met tien
minuten uitstelde. Een steekproef onder de weggebruikers wees uit dat 85
procent positief oordeelde over de spitsstrook. Meer van zulke
spitsstroken zijn op komst. Het bureau DHV Milieu en Infrastructuur is
onlangs na onderzoek tot de conclusie gekomen dat in elk geval drie
wegvakken die toch al verbreed zullen worden in aanmerking kunnen komen:
Bussum-Blaricum (A1), Maarn-Driebergen (A12) en Driebergen-Bunnik (A12).
Een besluit hierover is nog niet genomen. Rijkswaterstaat studeert op
meer mogelijkheden om de indeling van wegen flexibeler te maken,
waardoor het aantal rijstroken zonder gebruik van de vluchtstrook in
korte tijd van twee op drie kan worden gebracht.
Betaalstroken
Tegenstanders van rekeningrijden, zoals BOVAG, RAI, ANWB
en VNO-NCW, zijn wel voor het alternatief van de betaalstroken. Dit
houdt in dat weggebruikers betalen voor het exclusieve gebruik van een
bepaald weggedeelte. De automobilist heeft dan de keuze 'gratis' in de
file te staan of tegen betaling vlot door te stromen. Kansloos is deze
suggestie niet; het ministerie onderzoekt de mogelijkheden om te
experimenteren met betaalstroken; Rotterdam wil eventueel zo het verkeer
van en naar de haven meer ruimte bieden.
Openbaar vervoer
Aan plannen of besluiten om het openbaar vervoer te
verbeteren geen gebrek. De Betuwelijn voor het goederenvervoer,
hogesnelheidslijnen voor het personenvervoer, een light-railsysteem in
de Randstad en nog veel meer. Maar in de strijd tegen de files wordt in
de prognoses van het ministerie het openbaar vervoer geen grote rol
toebedeeld, uitgezonderd op specifieke plaatsen, zoals bijvoorbeeld het
traject tussen Amsterdam en Utrecht. In het algemeen is de uitbreiding
van het openbaar vervoer vooral nodig om de groei van de mobiliteit op
te vangen.
Telewerken
Wie een kantoorbaan heeft en thuis de beschikking krijgt over
computer, faxmodem en telefoon, hoeft de deur niet uit en de file niet
in. Naar verwachting telt Nederland in 2000 ongeveer 400.000
telewerkers. De Directie Noord van Rijkswaterstaat, waarvan de
hoofdvestiging in Leeuwarden zit, heeft zelf het voorbeeld gegeven. In
principe twee dagen per week mogen de medewerkers thuis of in een
'satellietkantoor' in Haren en Assen werken. De andere twee dagen moeten
ze wel op het kantoor doorbrengen, om de band met het werk en de
collega's niet te verliezen of om te vergaderen. Zestig telewerkers bij
deze directie rijden dankzij telewerken samen per week 5.000
autokilometers minder.
Goederenvervoer
Het Platform Stedelijke Distributie, waarin de overheid,
de transportsector en andere betrokken organisaties samenwerken, werkt
aan projecten in binnensteden die voor efficiënter goederenvervoer
moeten zorgen en zo de verkeersdruk op de steden verminderen. Zo moet er
een systeem worden ontwikkeld waardoor het minder vaak voorkomt dat
vrachtauto's maar half beladen de weg opgaan, bijvoorbeeld door ervoor
te zorgen dat er één auto rijdt voor alle winkelketens in
dezelfde straat. De komende twee jaar moet duidelijk worden welke
projecten goed werken.
Het is de bedoeling dat voor vrachtauto's op het hoofdwegennet in het
bijzonder bij de grote steden aparte stroken komen die door een
beperking van het aantal op- en afritten niet voor het verkeer uit de
regio toegankelijk zijn.
|
NRC
Webpagina's
27 augustus 1998
|
