|
|
  afleveringen I OOST-WEST II MARTIN WALSER III HET OOSTEN IV MARTIN WALSER V HET WESTEN VI MARTIN WALSER VII HET VERENIGDE DUITSLAND POLITIEK KIESSTELSEL STAATSORGANEN KOPSTUKKEN GROTE RIVIEREN ORGANISATIES GRAFIEKEN LINKS  |
Schröder mikt op rood-groen: Duitsers stemmen Helmut
Kohl weg
Nog deze week zal de SPD met de Groenen een eerste gespreksronde beginnen om over een mogelijke coalitie te praten. Maar Schröder waarschuwde ervoor deze gesprekken al als coalitie-onderhandelingen te beschouwen. Bij de Bondsdagverkiezingen van zondag heeft 40,9 procent van de Duitsers voor SPD-kandidaat Schröder gestemd; dat is een winst van 4,5 procent. De CDU/CSU van kanselier Kohl verloor met 35,1 procent van de stemmen dramatisch (-6,3 procent). De CDU heeft zowel in het westen van Duitsland als in het oosten kiezers aan de SPD verloren. Sinds Kohl in 1982 de verkiezingen won met 48,8 procent van de stemmen is zijn CDU/CSU bij alle volgende verkiezingen successievelijk stemmen kwijtgeraakt. Maar zo'n slecht resultaat als zondag heeft de partij na de oorlog nog niet behaald. ,,Willy Brandt en Helmut Schmidt stonden voor vernieuwing en verandering'', zei een stralende Schröder gisteravond, met de armen omhoog maakte hij het overwinningsteken. ,,In deze traditie wil ik staan.'' Schröder meent dat het SPD-concept om de 'Neue Mitte' te veroveren juist is gebleken. ,,Ik sta voor economische stabiliteit en voor continuïteit in de buitenlandse politiek.'' Maar het belangrijkste vindt hij de ,,strijd tegen de werkloosheid die ons in gijzeling houdt''. Kiezersonderzoek wees gisteravond uit dat de werkloosheid en de sociale en economische problemen in Duitsland bij 80 tot 90 procent van de kiezers de doorslag gaven om op de sociaal-democraten te stemmen. ,,Aan het resultaat hoeven we weinig woorden vuil te maken'', verklaarde een aangeslagen Kohl, bijgestaan door zijn vrouw Hannelore. ,,We hebben verloren en vanzelfsprekend trek ik de consequenties hieruit. De kiezer heeft beslist.'' Kohl heeft het partijbestuur laten weten dat hij op het partijcongres, dat binnen enkele weken wordt gehouden, niet meer als partijvoorzitter beschikbaar zal zijn. De komende dagen beslist het CDU/CSU-bestuur over een nieuwe kandidaat-voorzitter; fractievoorzitter Wolfgang Schäuble is de beste kanshebber. Ook CSU-voorzitter Theo Waigel zei vanmorgen dat hij zijn voorzitterschap beschikbaar stelt. Opvallend is dat de kleinere partijen zoals de liberale FDP en de Groenen, die vreesden onder de kiesdrempel van 5 procent te raken, allebei in de Bondsdag komen. De Groenen haalden 6,7 procent (-0,6 procent), de FDP 6,2 procent (-0,7 procent). Voor het eerst haalde de PDS van de oud-communisten de kiesdrempel en komen met 5,1 procent in de Bondsdag. De partij haalde in 1994 met 4,4 procent de kiesdrempel niet, maar wist via de achterdeur (via grote meerderheden in vier Oost-Duitse kiesdistricten) 30 zetels in de 672 leden tellende Bondsdag in de wacht te slepen. De extreem-rechtse partijen blijven marginaal. Vanuit de hele wereld is Gerhard Schröder gefeliciteerd met zijn overwinning. Verliezer Helmut Kohl werd geprezen voor zijn grote bijdragen aan de eenwording van Duitsland en de Europese integratie.SPD Opkomst hoger dan in 1994 Opmerkelijk was ook dat van de 18-jarigen die voor het eerst mochten stemmen, 5 procent op de uiterst rechtse Duitse Volksunie (DVU) heeft gestemd, 31 procent op de CDU en 34 procent op de SPD. Dat is dus meer dan het landelijk gemiddelde. De opkomst was met 82,3 procent hoger dan in 1994. Nog deze week zal de SPD met de Groenen een eerste gespreksronde beginnen om over een mogelijke coalitie te praten. Maar Schröder waarschuwde ervoor deze gesprekken al als coalitie-onderhandelingen te beschouwen. ,,Niets staat vast, niets is voorgekookt'', zei Schröder. Vanmiddag vergaderde het partijbestuur van de SPD over het verkiezingsresultaat. Fractieleider Joschka Fischer van de Groenen liet na afloop van de vergadering van het partijbestuur weten, dat er zo snel mogelijk een coalitie gevormd diende te worden. Ook de SPD-algemeen-secretaris Franz Müntefering verklaarde in Bonn dat de situatie er voor rood-groen goed uitziet. De ,,stemming van verandering die onder de bevolking heerst mogen we niet teleurstellen'', aldus Müntefering. Onze financiële redactie voegt hieraan toe: Op de financiële markten werd de Duitse verkiezingsuitslag vanmorgen overschaduwd door de beslissing over het al dan niet verlagen van de Amerikaanse rente (die morgen wordt verwacht) en door het mega-faillissement van een leasebedrijf met 16 miljard dollar aan schulden in Japan. De flinke winst van tegen de 2 procent die de Duitse aandelenkoersen boekten was goeddeels een reactie op het uitblijven van een koersval op Wall Street vrijdagavond, waar de Europese beurzen zich vrijdag overdag met koersdalingen op hadden ingesteld. Op de valutamarkt daalde de mark met anderhalve pfennig tegenover de dollar (in guldens van 1,8860 tot ruim 1,90 gulden), hetgeen door sommige handelaren wel als het resultaat werd gezien van onzekerheid bij beleggers over het beleid van een rood-groene coalitie in Duitsland. |
NRC
Webpagina's
|