Tekort aggregaten door jaar 2000

Door onze correspondent BERT DETERMEIJER
UTRECHT, 25 SEPT. Uit angst voor stroomproblemen tijdens de eeuwwisseling slaan bedrijven en instellingen massaal noodaggregaten in. Bij de twee grootste leveranciers van deze apparaten zijn de zwaardere versies sinds twee weken uitverkocht. ABN Amro heeft vorige week bij haar computercentra in Amstelveen extra olietanks laten ingraven voor haar noodaggregaten.

Veel systemen zijn inmiddels getest, maar over de electriciteitsvoorziening ervan maakt menigeen zich nog zorgen. De Samenwerkende Electriciteits-productiebedrijven (SEP) verklaarden in juni van dit jaar alles op orde te hebben, maar stelden tegelijkertijd geen honderd procent zekerheid te kunnen bieden. "Dat kan de energiesector nooit garanderen. Als een bedrijf die zekerheid wil, moet het een noodaggregaat aanschaffen", zegt SEP-woordvoerder J. de Ligt. De gas- en electriciteitssector heeft tweehonderd miljoen gulden geïnvesteerd in het millenniumprobleem dat optreedt doordat computers de overgang naar de volgende eeuw niet aankunnen. De SEP verwacht nu dat bij onverhoopte uitval de levering uiterlijk binnen acht uur is hersteld.

Vooral overheidsinstellingen hebben op tijd een noodaggregaat besteld, constateert J. Bredenoord uit Apeldoorn, een van de grootste producenten van aggregaten. "Een ambtenaar kan het zich permitteren, want hij hoeft het niet te betalen. Hij mag straks niet het verwijt krijgen dat hij er niet voor heeft gezorgd." Sinds mei neemt Bredenoord geen verhuurcontracten meer aan en sinds drie weken zit de productie van de apparaten boven de 100 KVA vol. (Een KVA levert ongeveer de stroom voor een stopcontact). "Wie leveren kan, kan verkopen."

De vraag begon al vorig jaar, zegt D. van Lith van Bo-rent, met 55 filialen een grote verhuurder. "Al die gemeenten hadden opdracht gekregen om noodvoorzieningen te treffen. Van klein tot groot." Bo-rent kan sinds twee weken alleen nog apparaten leveren tot 40 KVA, maar Van Lith verwacht dat binnen een maand nergens meer noodaggregaten te krijgen zijn. "Sommige bedrijven zijn op tijd geweest."

De jacht op aggregaten was tot nu toe vooral een Nederlandse zorg. Directeur G. Mantel van motorenfabrikant Deutz BV heeft het bij zijn buitenlandse collega's gepeild. "In Duitsland, Frankrijk en Engeland zijn ze er nu pas mee bezig."

Grote bedrijven en cruciale instellingen beschikken al lang over noodaggregaten. Zij zijn vooral bezig met het vergroten van de zekerheid. Zo gaan de Nederlandse Aardolie Maatschappij en de Gasunie er van uit dat zij drie dagen lang op eigen kracht gas kunnen blijven leveren. ABN Amro heeft een extra voorraad olie ingeslagen, zodat de computers van de twee grote centra in Amstelveen, waar alle Nederlandse transacties van de bank passeren, tien dagen lang een stroomstoring kunnen doorstaan. Tot nu toe bedroeg de speelruimte niet meer dan drie tot vier dagen. Voor de waterleidingbedrijven geldt de regel dat ze voldoende reservecapaciteit hebben om tien dagen zonder electriciteit te overbruggen. In juli meldde de vereniging van waterleidingbedrijven Vewin aan minister Pronk dat ze "per september" klaar zijn voor het jaar 2000. Een week geleden ging het toch nog mis. Als gevolg van een stroomstoring zaten de 3500 inwoners van het dorp Cothen ruim een uur in het donker.

Maar omdat daardoor ook een pomp van het Waterleidingbedrijf Midden Nederland uitviel, zaten de 23.000 bewoners van Wijk bij Duurstede een half uur zonder water. "Dat had niet mogen gebeuren", erkent een woordvoerder van Waterleidingbedrijf Middden-Nederland. "Er bleek een of ander schakeltje niet te werken."

Voor alle zekerheid gaan de waterleidingbedrijven nog testen of hun noodaggregaten het langer dan een dag kunnen uithouden. In ieder geval is het personeel tijdens de jaarwisseling paraat, verklaart een woordvoerder van de brancheorganisatie Vewin. "We willen absoluut voorkomen dat, áls er iets gebeurt, de mensen daardoor van de kaart raken en gaan twijfelen of er niet toch een millenniumprobleem is."