PROFIEL MILLENNIUM BUG

Marie-José Klaver
Vrijwel alle pc's krijgen kuren in 2000. Deze fout repareren is niet moeilijk. Een handleiding.

HET millenniumprobleem treft niet alleen verzekeraars, banken en elektriciteitscentrales, ook particuliere computerbezitters hebben er last van. De meeste personal computers zijn niet geschikt voor het jaar 2000. Zelfs de allernieuwste exemplaren bevatten onderdelen die niet millenniumbestendig zijn.

Bijna niemand ontkomt eraan de komende jaren een aantal reparatieprogramma's of een nieuw besturingssysteem te installeren. De kosten voor deze aanpassingen variëren van een paar tientjes voor een hulpprogramma tot een paar honderd gulden voor een nieuwe versie van Windows.

De standaard personal computer met DOS, Windows en een Intel-processor, heeft twee systeemdatums die op 1 januari 2000 problemen kunnen opleveren. De Real Time Clock, die de datum en de tijd in de computer bijhoudt, kan op 1 januari 2000 een eeuw terug springen. Alle programma's halen datum en tijd uit de Real Time Clock. De BIOS (basic input/output-system), een ingebouwd stukje software dat de computer vertelt welke dag en hoe laat het is, springt bij oudere versies van Windows terug naar de jaren tachtig.

De BIOS-datum haalt zijn gegevens uit de Real Time Clock en rekent vanaf 1980. 31 December 1999 wordt gezien als 19 jaar, 11 maanden en 31 dagen na 1980. Als de Real Time Clock denkt dat het 1 januari 1900 is, denkt de BIOS dat het 1980 is.

Wie wil weten of zijn computer millenniumbestendig is, kan dat zelf testen. Start de PC onder DOS. Klik hiervoor in de menubalk linksonder op het beeldscherm op 'Start' en kies voor de optie 'de computer opnieuw opstarten in MS-DOS mode'. Tik achter de DOS-prompt (C:\>) het commando DATE in. Na verschijnt de datum. Typ de nieuwe datum in: 31-12-1999 en drukt op de enter-toets. Verander daarna de tijd door het commando TIME in te typen.

Vul als nieuwe tijd 23.59 in. Zet de computer uit en zet hem na een paar minuten weer aan. Als de klok nu aangeeft dat het zaterdag 1 januari 2000 is, is de BIOS in ieder geval geschikt voor het jaar 2000. Als de computer een andere datum aangeeft, is hij niet millenniumbestendig en moet de eigenaar een upgrade voor de BIOS aanschaffen.

Ook de Real Time Clock moet millenniumbestendig zijn, anders raken alle programma's in de war. Op Internet zijn tal van gratis testprogramma's beschikbaar waarmee kan worden bekeken of de RTC geschikt is voor het jaar 2000. Deze programma's zijn van Internet te downloaden (naar de eigen computer te halen).

Volgens het programma Millennium bug toolkit haalt een gloednieuwe PC, een vorige week aangeschafte Pentium II, met een 333 megahertz processor, en harde schijf van 8,4 gigabyte en 128 megabyte werkgeheugen, de volgende eeuw niet. Het programma laat zien dat het een en ander mis is met deze nieuwe computer. De Real Time Clock blijkt niet millenniumbestendig te zijn. Ook een ander testprogramma, Survive 2000, toont aan dat de Real Time Clock van deze computer op 1 januari 2000 terugspringt naar 1 januari 1900.

De Millennium bug toolkit laat ook zien dat het besturingssysteem, in dit geval Windows 95 van Microsoft, niet volledig bestand is tegen de volgende eeuw. De Windows file manager, een deel van Windows dat alle software organiseert, kan geen jaartallen van vier cijfers weergeven.

Hoewel vrijwel alle PC's problemen hebben met het jaar 2000, zijn particuliere PC-bezitters beter af dan bedrijven. De meeste PC-bezitters hebben een standaardsysteem en gebruiken reguliere softwarepakketten. De meeste grote PC-fabrikanten, zoals Compaq, Dell, Gateway en IBM, hebben op hun website informatie over specifieke problemen met het jaar 2000 en stellen reparatieprogramma's beschikbaar.

Op de website van Microsoft is een gratis reparatieprogramma beschikbaar voor de file manager van Windows 95. Voor de oudere versies van Windows, 3.1 en 3.11, zijn geen reparatieprogramma's beschikbaar, hoewel deze nog meer problemen opleveren dan Windows 95. Microsoft, dat pas kort geleden durfde toe te geven dat niet alle software millenniumbestendig is, kan nog niet zeggen wanneer deze programma's af zijn. Op de website Right Time is wel een programma voor Windows 3.1 en 3.11 beschikbaar, Y2KPCPro geheten, dat deze besturingssystemen millenniumbestendig maakt.

Behalve de BIOS, de RTC en het besturingssysteem kunnen ook softwarepakketten problemen opleveren. Veel standaardsoftware is niet millenniumbestendig. Vooral boekhoudpakketten en spread sheet-programma's kunnen problemen opleveren. De administratie kan danig van slag raken als alle jaartallen worden veranderd. Ook tekstverwerkers die automatisch de datum boven brieven en faxen zetten kunnen in de war raken. Wie zelf een databank heeft gemaakt, doet er verstandig aan te kijken of hij voor de datumvelden jaartallen met twee of vier cijfers heeft gebruikt.

Net als de meeste hardwarefabrikanten stellen ook veel grote softwareleveranciers via Internet reparatieprogramma's beschikbaar. Wie niet over een Internetaansluiting beschikt, kan het beste telefonisch contact opnemen met de leverancier.

Eigenaren van een Apple Macintosh hebben het gemakkelijker. De Apple-hardware en het besturingssysteem rekenen moeiteloos tot het jaar 2040.