Dossier Telecom

Dossier KPN Telecom

Nieuws

Achtergrond

Cahier KPN Mobile

KPN Qwest

Telefónica

Cahier Frequentieveiling

Bedrijfsprofiel

Links

Reacties

De overheid geeft haar extra macht bij KPN op, maar blijft een machtsfactor. Wat goed is voor KPN, is goed voor Nederland.

Door onze redacteur MENNO TAMMINGA

ROTTERDAM, 27 FEBR. Jong beschermd, oud geschaakt? Zeven jaar geleden kwam de overheid, als wetgever, met een indrukwekkende hoeveelheid maatregelen om telefoonbedrijf KPN na de beursgang te blijven beschermen tegen de financiële krachten in de boze buitenwereld. De overheid hield en houdt een dominant aandelenbelang (ruim 30 procent) in KPN, maar vertrouwde die andere beleggers toch nog niet helemaal. In het algemeen belang moest KPN Nederlands blijven, althans de overheid gaf zichzelf het recht om toekomstige partners of opkopers af te wijzen.

Nu gaan de speciale regelingen verdwijnen, om te beginnen met de verplichte machteloosheid van aandeelhouders, die bij de beursgang de meeste invloed moesten afgeven aan de raad van commissarissen. Het wetsontwerp daarvoor illustreert de trage Haagse besluitvorming. Eind 1999 repte de staat over een herbezinning van de relatie met KPN, in februari gingen zij praten, in juni kreeg de Kamer een brief over de terugtrekkende bewegingen en nu ligt er een wetsontwerp. In de tussentijd heeft KPN een superovername in Duitsland gedaan, fusiebesprekingen met een Spaanse concurrent op het laatste nippertje afgebroken, een strategische partner in Japan gevonden en nieuw kapitaal aangetrokken. En de overheid miste de bonus van de eeuw: zij vergat (een deel van) haar aandelen tijdig te verkopen toen de koers van KPN begin vorig jaar naar pieken van meer dan 70 euro stoof. De belangen van de belastingbetaler lijken soms ondergeschikt aan de belangen van KPN.

Tegen die achtergrond is de vervagende rol van de overheid nu logisch, nog afgezien van de politieke economie van marktdenken en de (Europese) liberalisatie van de telefoonmarkt. De beschermende overheidsrol die in 1994 als zekerheid en stabiliteit werd aangeprezen, geldt nu officieel als een belemmering. Althans, een belemmering voor KPN. Want: wat goed is voor KPN, is goed voor Nederland. Toen viel er weinig te fuseren, nu is het erop of eronder.

Niet dat KPN zonder bijzondere overheidsinvloed zomaar bloot staat aan de grillen van (buitenlandse) opkopers. KPN heeft, zoals vrijwel elk Nederlands concern, een stichting die extra beschermende aandelen kan kopen. Maar belangrijker is dat de juridische bescherming plaats maakt voor economische afwegingen. Wie "iets" wil met KPN, moet zaken doen met de drie partners/ financiers van KPN: BellSouth, NTT Docomo en vader Staat als grootaandeelhouder. Elke potentiële bieder moet schaken op zeker drie borden. Uitgespeeld is de overheid bovendien nog niet. BellSouth moet de staat fiat vragen om vanaf 9 juni maximaal 24,9 procent van de KPN-aandelen in handen te kunnen krijgen. De inzet: wie mag straks als eerste zijn aandelen KPN verkopen, en daarmee het eindspel om KPN openen.