Dossier Telecom

Dossier KPN Telecom

Nieuws

Achtergrond

Cahier KPN Mobile

KPN Qwest

Telefónica

Cahier Frequentieveiling

Bedrijfsprofiel

Links

Reacties

Door STÉPHANE ALONSO
ROTTERDAM, 17 NOV. KPN bestrijdt dat de onlangs bekendgemaakte reorganisatie te maken heeft met de slechte financiële positie van het bedrijf. Vakbonden zien dat anders.

KPN wil slank en atletisch zijn. Drie weken geleden maakte het telecombedrijf een grootscheepse herstructurering bekend. Het concern wordt gedecentraliseerd, zo'n achtduizend 'taken' verdwijnen. Bij KPN werken nu nog ongeveer 41.000 mensen.

Tegelijk is KPN miljardenschulden aangegaan voor investeringen in geavanceerde mobiele telecommunicatie. De aandelenemissie waarop de inschrijving vandaag sluit moet de schuldenlast dragelijker maken.

De reorganisatie staat los van de verminderde financiële slagkracht, zegt KPN. Ze is feitelijk niets meer dan een voortzetting van deels mislukte reorganisaties, onder een nieuwe noemer: Vision. Deze naam ,,is misschien ietwat hoogdravend, maar het komt er op neer dat wij goed weten wat ons te doen staat'', aldus topman Paul Smits in een recente nieuwsbrief aan het personeel.

Vakbonden zien wél verband tussen reorganisatie en geldnood. Natuurlijk, de 700 miljoen euro (1,5 miljard gulden) die KPN met Vision wil besparen is peanuts vergeleken met de schuldenlast van het telecombedrijf. Maar de keuze nu naar buiten te komen met de reorganisatie - en ook de omvang ervan - vloeit zonder twijfel voort uit de benarde financiële positie van het bedrijf, zegt bestuurder Ed Lecomte van de Bond van Telecommunicatie Personeel (BTPP), met 3.000 leden de tweede vakbond binnen KPN.

KPN heeft haast, blijkt uit Smits' brief. 'Er is nog genoeg tijd om de plannen uit te voeren, maar we moeten opschieten. Time is running out.' En ook in de Questions & Answers over de reorganisatie staan zinnen als: 'Bij de halfjaarcijfers is gebleken dat de ontwikkelingen in de eerste helft van 2000 aanleiding geven de verandertrajecten versneld door te voeren.' Of: 'Nee, we zijn niet te laat, maar we moeten nu wel grote haast maken met een passend aanbod om breedbandkampioen van Nederland te worden.'

Heeft KPN sinds de beursgang in 1994 dan lopen treuzelen? Nee, zegt Raymond van Oosterhout van Abvakabo FNV, met 9.500 leden de grootste bond bij KPN. Zo is de ambtelijke cultuur bij KPN verdwenen, verzekert de bestuurder. De traditionele, regionaal getinte organisatiestructuur - ,,met één keizer en dertien koningen'' - is inmiddels afgebroken.

Deze verandering heeft het bedrijf overigens niet efficiënter gemaakt. ,,Als bij [het oude] KPN een kopje van de tafel viel, was er altijd iemand om het op te vangen'', zegt Van Oosterhout. ,,Dat was misschien niet heel efficiënt, maar het was een systeem waarbij iedereen elkaar door en door kende en onmiddellijk wist te vinden. Dat is nu niet meer zo. In dat opzicht heeft KPN zichzelf teruggeworpen in de tijd.''

Met Vision verlaat KPN de huidige gecentraliseerde structuur weer. Het bedrijf zal worden ingedeeld in werkmaatschappijen die elk een activiteit bestieren, zoals mobiele telefonie, vaste telefonie of internet. Ze worden aangestuurd vanuit een klein en compact hoofdkantoor.

De urgentie die uit Vision spreekt kan ook verband houden met de aandelenemissie. KPN geeft er een signaal mee aan de financiële markten: wees gerust, we grijpen in als het moet. Beleggers lijken overigens niet onder de indruk. De traditioneel positieve koersreactie op saneringen bij bedrijven bleef uit.

Potentiële partners zouden eveneens vertrouwen kunnen putten uit de reorganisatie. Dat is vooral belangrijk geworden sinds het mislukken van de fusie met het Spaanse Telefónica in mei, aldus Van Oosterhout. ,,Bij de volgende kans op zo'n samenwerking moet KPN ervoor zorgen dat het optimaal in elkaar steekt. Het moet aantrekkelijk zijn. Het huidige exploitatiemodel deugt niet: de kosten groeien sneller dan de omzet.''

KPN belooft in december met gedetailleerde informatie over de gevolgen van Vision voor het personeel te komen. Duidelijk is nu al dat de grootste klappen vallen bij het vaste telefoonnetwerk, in de automatisering en op het hoofdkantoor in Den Haag. Sommigen zullen verdwijnen door natuurlijk verloop, anderen worden herplaatst bij delen van het bedrijven die hard groeien, zoals KPN Mobile, internet en media. KPN sluit ontslagen niet uit.

Veel werknemers van KPN zitten intussen nog met een andere tegenvaller. In april konden ze opties kopen met een uitoefenprijs van 57 euro. Ongeveer 21.500 medewerkers (63 procent van alle personeel in vaste dienst) schreven in op de opties, die op dit moment bij een beurskoers die slechts een derde bedraagt volstrekt waardeloos zijn. Het goede nieuws is dat KPN-personeel deze week in het kader van de emissie goedkoop aandelen kon kopen.

Dit is deel 6 in een serie over de emissie van KPN. Eerdere afleveringen verschenen op 11, 13, 14, 15 en 16 november.