|
ZINGENDE, VLIEGENDE BOUWWERKEN
|
Triomfen L'Art de l'ingenieur is een catalogus van technische huzarenstukjes, maar ook een opeenstapeling van drama's en triomfen. De catalogus bij de ten toonstelling, een duur, zwaar en prachtig boek dat als een encyclope die is opgezet, bevat een lemma Catastrophes, waarin onder andere wordt gememoreerd hoe een brug in het Amerikaanse Tacoma die in juli 1940 was geopend, het al in november begaf nadat hij door de wind was gaan reso neren. Een tekening laat in verlekkerd detail zien wat er gebeurde toen in 1907 een trein ontspoorde op het viaduct over de Loire bij Angers. Een van de aangrijpendste persoonlijke dra ma's is die van John Augustus Roeb ling, de Duitse immigrant die in 1867 de Brooklyn Bridge ontwerpt. Al voordat de eerste steen is gelegd over lijdt hij aan tetanus na een ongeval op de bouwplaats. Zijn zoon Washington Augustus neemt het werk over maar krijgt caissonziekte van te snel stijgen uit de funderingen, en het is tenslotte diens vrouw Emily die bij de voltooi ing bemiddelt. Eiffel daarentegen zegevierde nog bij leven met zijn toren, Paxton met zijn Crystal Palace ook. De achttiende-eeuwse ingenieur François-Joseph Bélanger moest iets langer wachten. Al bij de bouw in 1767 van de Halle au Blé, de Graanbeurs, stelde hij voor om de koepel van 39 meter doorsnee, on geveer even groot als die van het Pan théon, van ijzer te maken. Men durfde het niet aan en koos voor hout, maar toen het dak afbrandde kon Bélanger alsnog zijn droom realiseren. Vlak voor zijn dood in 1813 was de koepel klaar, die nog steeds op het gebouw staat dat nu de Bourse du Commerce heet. Nog veel meer van de Franse "kunstwerken' zijn in levende lijve te zien. Je loopt zo naar de gietijzeren Pont des Invalides, naar Eiffels over winning over andermans scepsis, of naar het negentiende-eeuwse gietijzeren gebouw van het Musée de l'Histoi re Naturelle dat onlangs een zeven jaar durende renovatie onderging. Daar vlak naast, in de Jardin des Plantes, staat de palmenkas van Charles Rohault de Fleury (1833): slechts dankzij een spookgevel van stalen stutten blijft hij nog overeind. Wat toepasselijk dat deze tentoonstelling eindigt op het moment dat het Centre Pompidou, in genieurskunstwerk bij uitstek, zelf voor een ingrijpende renovatie sluit.
Oppervlakkig gezien gaat
L'Art de l'ingenieur, t/m 28 sept. Centre Pompidou, di. gesl.
Publikatie FF 490.
|
NRC Webpagina's
8 augustus 1997
|
Bovenkant pagina |