In Vallegrande, een kom huizen van klei en pleister, waren de communistische idealen nooit begrepen, laat staan aangeslagen. ,,Che Guevara, was dat geen popster?'' luidde een van de meest gehoorde antwoorden uit een enquete onder jongeren. Voor de oudere generatie was hij ,,de man die president van heel Latijns-Amerika wilde worden''. Het opgebaarde lichaam had niettemin een diepe indruk achtergelaten. Doden hebben de ogen gesloten, zo vertelden de dorpelingen elkaar, maar deze dode staarde je aan. Het leek wel of hij door kristallen bollen naar de wereld keek. Zuster Susana had zijn oogleden tot drie keer toe met haar duim naar beneden gedrukt, MAAR CHE HAD ZE TELKENS WEER GEOPEND.

Pater Nicolás Schmitz, een redemptorist uit de Elzas, 88 jaar oud en blind, zegt dat hij op verzoek drie tot vier maal daags bidt voor de zielerust van Che. ,,Mijn parochianen noemen hem San Ernesto. Net als Christus heeft hij geleden voor de zaak van de verdrukten. Hij is een heilige.'' De taxichauffeur die journalisten van en naar de landingsbaan rijdt heeft een Guevara-bidprentje op het dashboard gelijmd. Weduwes in de rouw branden kaarsen onder zijn portret. Che, de goddeloze marxist, heeft in december zijn eerste wonder verricht: een boerin die haar paard niet kon vinden, waarmee ze haar zieke zoontje naar het ziekenhuis wilde brengen, had ten einde raad San Ernesto aangeroepen, en zie, daar kwam het dier hinnikend uit het kreupelhout.