terug naar 1999
Overheid heeft geen cent meer
Surinaamse staat is feitelijk failliet
Door onze correspondent
PARAMARIBO, 21 JULI. De
Surinaamse staat is feitelijk fail liet. Gisteren werd duidelijk dat tot
nu toe geen enkel ministerie voor het derde kwartaal geld heeft
ontvangen van het ministerie van Financiën. Sinds 1 juli is er geen
cent gestort.
Dat heeft het Surinaamse dagblad De Ware Tijd gisteren onthuld.
Volgens de krant hebben de ministeries geen geld om de departementen te
laten draaien. Er is zelfs geen brandstof voor overheidsvoertuigen. De
medische zorg in het binnenland is voor 50.000 mensen tot stilstand
gekomen. Alle 47 poliklinieken van de medische zending in Suriname
moeten uit geldgebrek hun deuren sluiten, zo is deze week bekendgemaakt.
De afgelopen negen maanden heeft de zorginstelling geen geld meer
gekregen van de Surinaamse regering.
Ook de Nationale Assemblee heeft nog geen kredieten gekregen.
Parlementsvoorzitter Marijke Djwalapersad heeft gezegd dat "kleine
zaken" uit eigen zak betaald moeten worden. Ze heeft deze week besloten
dat parlementsleden voorlopig niet meer op reis mogen naar het
buitenland. Particuliere banken hebben lange tijd ambtenarensalarissen
voorgeschoten, maar weigeren dat nog langer te doen. Ingewijden in
Paramaribo wijzen erop dat de bouw van bruggen over de Coppename- en
Suriname-rivier door de Nederlandse aannemer Ballast Nedam de
financiële problemen heeft verergerd omdat deze bruggen in
maandelijkse termijnen contant moeten worden betaald. De bruggen kosten
190 miljoen Nederlandse guldens.
Om de overheidsuitgaven te dekken heeft Suriname geld in het buitenland
geleend, waardoor de buitenlandse schuld fors is opgelopen. Het IMF kwam
onlangs met een vernietigend rapport over de financiële situatie in
Suriname en drong aan op snelle saneringsmaatregelen.
Half mei stortte de Surinaamse gulden in. In enkele dagen verloor de
munt veertig procent van zijn waarde ten opzichte van de dollar. Die
crisis leidde tot wekenlange massale demonstraties in Paramaribo. Op 1
juni eiste een meerderheid in de Assemblee het aftreden van president
Wijdenbosch, maar vervolgens slaagde men er niet in een meerderheid te
mobiliseren om de verkiezingen te forceren van een nieuwe president en
vice-president. De oppositiepartijen die zich met vakbeweging en
bedrijfsleven hebben verenigd in het Gestructureerde
Samenwerkingsverband wilden een interim-regering onder de oud-president
van de Centrale Bank André Telting, die in afwachting van
verkiezingen financiële orde op zaken had moeten stellen.
Wijdenbosch, die ook de steun van zijn Nationaal-Democratische Partij
(NDP) had verloren, besloot vervolgens op 25 mei 2000 verkiezingen uit
te schrijven, een jaar eerder dan voorzien.
Paramaribo: wellicht weer betogingen
De wisselkoers is deze maand tot nog toe vrij stabiel gebleven rond
1400 Surinaamse gulden voor de dollar op de zwarte markt, terwijl de
Centrale Bank officieel 874 Surinaamse gulden noteert. Intussen is de
brandstofprijs met 100 gulden per liter verhoogd naar 380 gulden gelood
en 390 gulden ongelood. Naar verwachting zal de stijging van de
brandstofprijs de kosten van het levensonderhoud fors omhoog duwen.
Lijnbushouders in Suriname hebben al voor verhoging van het
rittentarief gepleit.
De kans is groot dat de crisis opnieuw zal leiden tot massale
demonstraties. De belangrijkste vakcentrale C-47 - van voorzitter en
parlementslid Fred Derby, die in mei de grote demonstraties tegen de
regering-Wijdenbosch coördineerde - heeft verklaard dat een
uitbarsting nabij is nu de brandstofprijzen zijn verhoogd en nu
president Wijdenbosch heeft aangekondigd dat de verkiezingen pas
volgend jaar zullen worden gehouden.
Het Gestructureerd Samenwerkingsverband beraadt zich vandaag over de
vraag of opnieuw acties moeten worden gevoerd.
NDP-voorzitter Desi Bouterse is inmiddels met groepen in de samenleving
gaan praten over een crisisplan. De oppositiepartijen hebben geweigerd
te overleggen met Bouterse, die vorige week door de Haagse rechtbank
bij verstek wegens drugsdelicten tot zestien jaar gevangenisstraf en
een hoge boete is veroordeeld.