terug naar 1996
Resultaat Surinaamse presidentsverkiezingen onvoorspelbaar
Kandidaat van Bouterse kansrijk
Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 4 SEPT. ,,We gaan zeker winnen in de
Verenigde Volksvergadering'', zegt Fred Derby, een van de leiders van
het regerende Nieuw Front, vanuit Paramaribo. Het uiteenvallen van de
regeringscombinatie doet daar volgens hem niets aan af.
Morgen bepalen in Paramaribo de 869 leden van de Verenigde
Volksvergadering, waarin parlementsleden en lokale afgevaardigden zitten,
wie er president van Suriname wordt. De uitslag staat allerminst vast.
Het Nieuw Front is ervan overtuigd dat zijn presidentskandidaat en
huidige president Ronald Venetiaan het haalt. De oppositie toont zich
net zo zeker dat Jules Wijdenbosch, lijstaanvoerder van de NDP (van
voorzitter Desi Bouterse) na morgen de nieuwe president van Suriname zal
zijn.
De bijeenkomst van de Verenigde Volksvergadering (VV) is noodzakelijk,
omdat in de op 23 mei gekozen Nationale Assemblee geen van de kandidaten
voor het presidentschap en vice-presidentschap de vereiste tweederde
meerderheid haalde. In de VV is een gewone meerderheid voldoende. Ook in
1991 bracht de VV de beslissing, waarbij Venetiaan won van Wijdenbosch.
Na de parlementsverkiezingen leek het Nieuw Front van de creoolse NPS,
de hindostaanse VHP, de javaanse KTPI en de sociaaldemocratische SPA aan
de macht te kunnen blijven. De traditionele etnische partijen van het
Nieuw Front verloren weliswaar voor het eerst hun absolute meerderheid,
maar door samenwerking met de twee partijen van het Middenblok (het
D66-achtige DA91 en de javaanse Pendawa Lima) zou een coalitieregering
op 32 van de 51 parlementszetels kunnen rekenen.
Het overlopen van vijf VHP'ers en een deel van de afgevaardigden van
de KTPI naar de NDP haalde een streep door de rekening. De NDP die met
16 afgevaardigden in de Nationale Assemblee uitgeschakeld leek, kan nu
mogelijk toch in het "machtscentrum' komen, zoals Bouterse vorige week
al hoopvol zei.
De stemming onder de politici in Paramaribo is verbitterd. De
kapitaalkrachtige hindostaanse zakenlieden Atta Mungra en Dilep Sardjoe
financierden de verkiezingscampagne van de VHP om zich vervolgens te
ontpoppen als gangmakers in een beweging van dissidenten. Zij zeggen de
partij te willen democratiseren na het al bijna vijftig jaar durende
leiderschap van Jaggernath Lachmon. Bovendien zetten zij zich af tegen
president Venetiaan, die in hun ogen te veel de creoolse belangen dient.
De dissidenten gingen zover steun toe te zeggen aan
presidentskandidaat Wijdenbosch van de NDP en met die partij een
coalitie-overeenkomst aan te gaan. Volgens critici spelen bij de
VHP-zakenlieden zakelijke belangen een rol. De multi-miljonairs hebben
hun kapitaal vergaard tijdens het militaire bewind in de jaren tachtig
en hebben goede relaties met de nouveau riche in de NDP,
onder wie ex-legerleider en zakenman Bouterse.
Het Nieuw Front leek vorige week definitief te zijn opgeblazen door
het vertrek van de KTPI, die echter onderling verdeeld is. Deze partij
verloor bij de verkiezingen veel stemmen aan de javaanse concurrent
Pendawa Lima. KTPI-leider Willy Soemita meende het aanbod van de NDP van
vijf ministerszetels niet te kunnen weigeren. In de combinatie van Nieuw
Front en Middenblok zou hij er "slechts' drie hebben gekregen. Bozen
tongen beweren dat Soemita belangen heeft in de Indonesische
houtexploitant Musa, waarmee NDP-voorzitter Bouterse ook zakelijke
banden onderhoudt.
Om de alternatieve coalitie zo respectabel mogelijk te presenteren
wordt in de overeenkomst tussen NDP, KTPI en de dissidente VHP'ers
zoveel mogelijk de indruk vermeden dat straks Bouterse aan de macht
komt. Zo zal de NDP afzien van "gevoelige' departementen als Defensie,
Justitie, Financiën en Buitenlandse Zaken. Ook zal de vorig jaar in
het parlement uitgesproken opdracht tot een onderzoek naar de
decembermoorden van 1982 worden uitgevoerd. In de overeenkomst staat
verder dat de partijen ,,nauwe betrekkingen'' nastreven met ,,onze
buurlanden, het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van
Amerika''.
Alle politici hebben de afgelopen weken getracht leden van de
Verenigde Volksvergadering te mobiliseren. ,,We zijn voortdurend aan het
turven'', aldus een hoge politicus.