terug naar 1997
Suriname streeft naar 'commissie waarheid'
Door onze correspondent
PARAMARIBO, 4 DEC. De Surinaamse regering wil voor het eind van dit
jaar een waarheidscommissie naar Zuid-Afrikaans model instellen om de
decembermoorden te onderzoeken. Dat heeft president Jules Wijdenbosch
deze week bekendgemaakt tijdens een bezoek aan het binnenland.
Voormalig ambassadeur in Nederland Henk Herrenberg zal een delegatie
naar Zuid-Afrika leiden om de procedures van de waarheidscommissie
aldaar te bestuderen.
Op 8 december 1982 werden vijftien politici, vakbondsmensen en
journalisten in Fort Zeelandia vermoord onder verantwoordelijkheid van
de toenmalige militaire dictator Desi Bouterse. De moorden werden
gerechtvaardigd met een verwijzing naar een nooit substantieel gemaakte
coupdreiging. Komende maandag is er een herdenkingsdienst voor de
slachtoffers in de Mozes- en Aronkerk in Amsterdam.
Bouterse, tegenwoordig adviseur van staat, liet gisteren in een gesprek
met persbureau AP weten geen bezwaar te hebben tegen een
waarheidscommissie. In een vraaggesprek met de Amerikaanse krant
Miami Herald beweerde hij dit weekeinde dat hij jaren geleden
zelf het idee heeft geopperd om een waarheidscommissie op te richten.
Hij leek er nauwelijks belang aan te hechten. De decembermoorden worden in leven gehouden door Nederland en
organisaties voor de rechten van de mens, aldus Bouterse, de Surinaamse
bevolking laat het onverschillig. Die heeft het veel te druk met
,,overleven''.
Bouterse heeft tot dusver elk onderzoek naar schendingen van de rechten
van de mens onder zijn militaire dictatuur van 1980 tot 1987
geblokkeerd. Behalve de decembermoorden gaat het om een 'vuile oorlog'
in het binnenland in de tweede helft van de jaren tachtig. Het is op dit
moment nog niet duidelijk of een waarheidscommissie de hele periode van
militaire dictatuur mag onderzoeken of enkel de decembermoorden. De
Surinaamse activist voor de rechten van de mens Stanley Rensch (Moiwana
86) reageerde vanmorgen dan ook terughoudend op de aankondiging. Hij zei
eerst de bijzonderheden te willen afwachten. ,,Het is erg belangrijk te
weten wie de leden van zo'n commissie benoemt en wat de bevoegdheden
zijn'', aldus Rensch.
In het Zuid-Afrikaanse model van een commissie voor waarheid en
verzoening wordt daders van misdrijven uit de apartheidsperiode gevraagd
om openheid van zaken te geven. Als de commissie meent dat die
misdrijven politiek gemotiveerd waren, volgt gedeeltelijke of volledige
amnestie.