Verhullend

Voor Bob Dylan staat de wereld inderdaad stil, al een paar honderd jaar. Time Out of Mind klinkt zelfs of Dylan hem niet heeft gemaakt voor luisteraars van dit tijdgewricht, evenmin voor nostalgische adepten uit de sixties die zijn teksten tijdens een concert willen meelezen, en al helemaal niet voor zichzelf _ maar voor geesten uit een ver verleden. Dezelfde geesten waar hij mee converseerde op zijn vorige twee platen Good As I Been to You (1992) en World Gone Wrong (1993), beide gevuld met covers van oude volksliedjes door vaak anonieme auteurs. Met zijn "nieuwe' materiaal begeeft Dylan zich in hun gezelschap _ weg van zijn eigen legende, terug in de anonimiteit. 

Toch wordt juist deze stem uit het graf opgevat als een teken van leven. Amerikaanse, maar ook Europese kranten en tijdschriften putten zich uit in superlatieven over "de nieuwe Dylan'. Terwijl de man hier ouder is dan ooit tevoren. "Een herontdekking van de Himalaya van de inspiratie', jubelde het Franse Libération. Het warme onthaal is des te opmerkelijker omdat Dylans vorige cd's in de jaren negentig, muzikale bronnen voor deze nieuwste, hier nog schouderophalend werden ontvangen. Alleen de muziekkrant Oor, zoals gebruikelijk out of touch met de tijdgeest, houdt het ook nu op een korte, zakelijke bespreking door Dylan-veteraan Bert van de Kamp. 

Om de vreugde over de terugkeer van Dylan als songwriter te verklaren is begrip nodig van zijn voorgeschiedenis met het pop-publiek dat hij in de jaren zestig voor de popindustrie hielp creëren. Weinig pophelden zijn immers zo vereerd en vervolgens zo vervreemd geraakt van dat publiek, zozeer figuurlijk en letterlijk onverstaanbaar geworden. In de jaren zestig werd Bob Dylan de eerste popster met wie niet zozeer werd gedweept als tiener-idool, maar die werd aanbeden als een jonge god, wiens woorden en daden schreeuwden om exegese en evaluatie. Naarmate de revolutie verdampte, verdween hij in de coulissen. Halverwege de jaren zeventig maakte hij een come back, maar na zijn bekering tot een fundamentalistische vorm van christendom in 1979 waren de nostalgische reserves van zijn publiek uitgeput. De dertigers zochten hun heil bij vitalere generatiegenoten als The Stones of Eric Clapton, de twintigers keerden zich naar Michael Jackson en Madonna. 

Uiteindelijk moet het Dylan toen zijn gaan dagen dat hem niets anders te doen stond dan een terugkeer naar zijn roots. Op Good As I Been to You en World Gone Wrong bracht hij krakende, aangrijpende covers van blues- en folksongs. Voor Dylan was die muziek altijd "relevant' gebleven, zij het niet in de betekenis die de jaren zestig aan dat woord gaven. 

Lees verder