T V V O O R A F :
Een nuttig debat over een toegankelijk
koningshuis
DANIELLE PINEDO
Hij moest vorige week een
traantje wegpinken, tijdens de tv-toespraak van prins Claus.
"Zéér indrukwekkend. Het definitieve bewijs dat het
koningshuis geen gesloten sekte is", zegt Felix Rottenberg.
Máxima vindt hij "een prima huwelijkskandidaat". Ze lijkt hem
sterk en evenwichtig. "Ik ben misschien geen principieel voorstander van
de monarchie, maar ik zie er wel degelijk de voordelen van in."
Rottenberg presenteert het NPS-programma Het Schaduwkabinet. Als
alles volgens plan verloopt ontketent deze "simpele monarchist"
zaterdagavond een "nuttige discussie" over het Nederlandse koningshuis.
Titel: Koning Willem IV.
Het lijkt wel erg toevallig: een Schaduwkabinet over de
monarchie, amper een week na de verloving. Maar Rottenberg verzekert dat
Willem-Alexander en Máxima niet de aanleiding vormden voor dit
debat. "Gerard Dielessen (hoofdredacteur van Nova, red.)
lanceerde al in februari het idee om een uitzending van Het
Schaduwkabinet te koppelen aan de jaarvergadering van het
Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren. Twee jaar geleden
veroorzaakte die bijeenkomst nogal wat tumult omdat eregast koningin
Beatrix stelde dat 'de leugen regeert' bij de pers. Diezelfde
hoofdredacteuren fungeren nu als interpellanten bij een meer
fundamentele discussie over de monarchie."
Want, verzekert Rottenberg, alle vragen over bijvoorbeeld het
discutabele verleden van Jorge Zorreguieta, zullen zaterdag onbeantwoord
blijven. Niet dat de schoonfamilie van de Nederlandse troonpretendent
hem koud laat - "als voorzitter van de Jonge Socialisten heb ik Bram
Vermeulen en Freek de Jonge nog gesteund in hun protestactie tegen het
WK in Argentinië" - maar hij wil zich nu wel eens wagen aan
prangender vragen: wordt het geen tijd dat de monarchie gemoderniseerd
wordt? Dat zij een ceremonieel karakter krijgt? Hoe zwaarwegend zijn de
tradities die het koningshuis al eeuwenlang in stand houdt? Is de
monarchie een onontbeerlijk, want bindend element in onze samenleving,
of kunnen we net zo goed zonder? De meningen daarover zijn - uiteraard -
verdeeld.
Er werden tientallen potentiële gasten benaderd, maar de meeste
gaven volgens Rottenberg niet thuis. Nee, hij wil geen namen noemen,
"maar het was geen sinecure". Uiteindelijk bleven er vier debaters over,
onder wie uitgesproken monarchisten en republikeinen: Vrij
Nederland-redacteur Yoeri Albrecht, voormalig Eerste-Kamerlid Baron
van Verschuer, Tweede-Kamervoorzitter Jeltje van Nieuwenhoven (PvdA) en
PvdA-prominent Arend Jan Dunning, tevens lid van het Republikeins
Genootschap. Met name over de komst van Van Nieuwenhoven is Rottenberg
verheugd.
Hij presenteert Het Schaduwkabinet nu al voor het derde seizoen,
met de hem kenmerkende interviewtechniek: theatraal-commanderend,
subjectief soms, maar nooit over het randje. Belangrijker is dat zijn
aanpak vruchten afwerpt - zoals bij de spraakmakende uitzending over
Kosovo, daags na de eerste NAVO-bombardementen. Niet alleen had hij
daarin oog voor het menselijke leed, maar ook voor de politieke en
economische implicaties. Het waren schrijvers, geen politici, die
volgens Rottenberg hun stem moesten laten horen. En dat gebeurde ook.
Maar succes is - hoe eloquent en visionair de gasten ook zijn - nooit
gegarandeerd, zegt Rottenberg. Een uitzending over het asielbeleid,
enkele maanden eerder, beschouwt hij als "min of meer mislukt". Een
onverwachte afzegging van toenmalig staatssecretaris van Justitie Job
Cohen, twee dagen voor de opnamen "hielp niet mee", maar ook los daarvan
is Rottenberg nog altijd ontevreden over het verloop van die discussie.
"Er had meer ingezeten." Voor een goed debat trekt de presentator
idealiter tweeënhalf uur uit, maar in 55 minuten is het ook te
doen. "Als ik zaterdag in redelijke conditie ben en de gasten zijn
onbevangen, dan kan het nog wel eens interessant worden".
Het Schaduwkabinet, NPS, zaterdag, Ned.3, 22.45-23.37u.