Twee grote allianties in één week. De muziekwereld maakt zich in hoog tempo op voor een leven na Napster.

Door onze redacteur REMMELT OTTEN

AMSTERDAM, 7 APRIL. Drie miljard liedjes in een maand. Veelzeggender kan de reikwijdte van internet als nieuw distributiekanaal niet worden geïllustreerd. Alles wat zich laat digitaliseren (muziek, software, tekst, beeld) blijkt zich razendsnel over de wereld te kunnen verspreiden als de internetgebruikers elkaar toestaan om bestanden uit elkaars computers op te halen (een peer-to-peer-netwerk).

Drie miljard liedjes in januari via Napster, een uitwisselprogramma voor muziekbestanden via internet. Maar Napster is inmiddels verboden, want de dienst was 'gratis' en de eigenaren van de muziek, de artiesten en muziekmaatschappijen, voelden zich bestolen.

De Amerikaanse rechter besloot in een door de muziekindustrie aangespannen zaak dat de gebruikers van Napster voorlopig geen muziek meer mogen uitwisselen voordat de betaling van de auteursrechten goed is geregeld, een juridische kwestie waar het laatste woord nog niet over is gezegd. Afgelopen week hield bijvoorbeeld de Amerikaanse Senaat een aantal hoorzittingen met onder andere zangeres Alanis Morissette en Napster-oprichter Shawn Fanning. Dinsdag is er ook weer een getuigenverhoor in aanloop naar de rechtszaak. Door het verbod zitten er in theorie 72 miljoen geregistreerde Napster-gebruikers met hun muis in het haar - als ze niet zijn uitgeweken naar alternatieve softwareprogramma's als Gnutella of alternatieve websites als mp3. com. Of zich beperken tot het binnenhalen van muziek zonder auteursrecht, bijvoorbeeld liedjes die door bands gratis op het net zijn gezet.

Het getal van drie miljard heeft inmiddels wel de muziekindustrie wakkergeschud. Die moet het immers eens worden over standaarden voor de beveilinging van digitale muziekbestanden. En over slimme systemen om de betalingen voor al die liedjes zo te regelen dat de transactiekosten niet de hele winstmarge opeten.

Deze week bleek dat de vijf grote muziekmaatschappijen (Sony, Warner, BMG, Universal en EMI) zich keurig in twee kampen hebben verdeeld in hun wedstrijdje world wide wrestling om de dominantie van het nieuwe kanaal. Maandag werd de blauwe hoek voorgesteld. De naam is MusicNet. De coaches zijn BMG (een dochter van het Duitse mediaconcern Bertelsmann), het Britse EMI en het Amerikaanse Warner Music, een dochterbedrijf van Time Warner AOL. De artiesten zijn onder andere Bjork en Madonna. Het drietal begint met het leveren van zijn diensten aan de abonnee's van AOL, de grootste aanbieder van internet in de Verenigde Staten. 'Wij nodigen Sony en Universal hierbij uit om met ons mee te doen', liet het trio weten op de persconferentie.

Donderdag werd de rode hoek voorgesteld. De naam is Duet. De coaches zijn Sony en Universal, de twee majors die artiesten als Jennifer Lopez en Pearl Jam in de strijd gooien. Zij gaan hun eigen muziekdienst in eerste instantie aanbieden aan de gebruikers van Yahoo, met afstand de populairste portal (toegangspoort) tot internet in de Verenigde Staten. Yahoo, dat door dalende advertentie-inkomsten dringend verlegen zit om aanvullende geldstromen, claimt een bestand van 100 miljoen geregistreerde gebruikers.

'Wij nodigen BMG, Warner en EMI uit om met ons mee te doen', liet de combinatie weten op de persconferentie.

MusicNet en Duet worden, zo lijkt het, beide een soort muzikale groothandel, een tussenpersoon tussen de platenmaatschappijen en de muziekwinkels als Amazon of MTV.com (een initiatief van de tv- muziekzender). MusicNet en Duet zorgen daarbij voor de technologie die het mogelijk maakt om muziek te beluisteren en op je computer binnen te halen, plus technologie die de rechten moet beschermen en de betalingen moet regelen. Hoe, dat werd nog niet duidelijk.

Vandaar dat Napster voorzichtig mag hopen op een verlenging van zijn leven. Napster dankte zijn succes ook aan het gemak waarmee het programma was te gebruiken. En met de 60 miljoen dollar die Napster te leen heeft gekregen van Bertelsmann, moet het auteursrechtprobleem op te lossen zijn.