Stemmen per internet

1 De reactie van de bestuurskundigen Svensson en Aarts in het artikel 'Stemmen per internet is onzin' (NRC Handelsblad, 23 maart), is erg stereotiep. Ze zien alleen gevaren, alsof de bestaande manier van stemmen wel volledig betrouwbaar is.

Zo is het rode potlood lang niet zo betrouwbaar als deze theoretici kennelijk denken. Papieren stembiljetten vragen nu eenmaal om menselijke beoordeling. Hertellingen blijken dan soms ook grote verschillen op te leveren (het Florida-effect).

Verder komt ook het misbruik van volmachten en het ronselen van stemmen voor. Wij herinneren aan de laatste gemeenteraadsverkiezingen, waarbij in verschillende gemeenten onregelmatigheden voorkwamen en zelfs gerechtelijk onderzoek plaatsvond.

Volgens het Platform voor de informatiesamenleving EPN kan e-stemmen echter wel degelijk voldoende veilig worden. Net als bij gewoon stemmen zal die beveiliging moeten bestaan uit een combinatie van technische en organisatorische maatregelen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken werkt daarom momenteel ondermeer aan beveiliging via biometrie.

Biometrische identificatie (bijvoorbeeld via een vingerafdruk) is een stuk betrouwbaarder dan de bestaande praktijk. Nu moet men zich op het stembureau identificeren via een foto (op een rijbewijs of paspoort). Als dat al gebeurt. Verder werkt men aan beveiligde netverbindingen, die niet zomaar gehackt kunnen worden en aan encryptiemethoden, zodat de privacy van de kiezer is gewaarborgd.

Ook zijn Svensson en Aarts bang voor opkomstverschuivingen door nieuwe stemkanalen. Maar hoeveel procent van de bevolking stemt nu wel? Is dit representatief? Zijn mensen met meer vrije tijd en ouderen met meer plichtsbesef nu niet oververtegenwoordigd? Zou het niet democratischer zijn om de groep jongeren met hun lagere opkomst voortaan te benaderen via een stemkanaal dat juist bij deze groep past?

Zij gaan verder volledig voorbij aan de voordelen van e-stemmen. We noemen bijvoorbeeld de mogelijkheid thuis te stemmen en thuis te oefenen. Hoeveel mensen voelen zich niet onzeker in het stembureau met al die kieslijsten en een ingewikkelde stemmachine?

PETER VAN DER WEL, directeur EPN

2 In hun bijdrage sommen Jörgen Svensson en Kees Aarts argumenten op waarom het stemmen via internet, wat momenteel door niet weinigen als dé politieke vernieuwing bij uitstek wordt gepropageerd, voorlopig nog niet mogelijk zal blijken te zijn.

Bij enkele van de tegenargumenten, zoals het feit dat veel Nederlanders niet online zijn en de nog gebrekkige techniek van de elektronische stemmenverwerking, valt te noteren dat in Zwitserland sinds jaar en dag het merendeel van de stemmen, zowel bij verkiezingen als bij referenda, per post wordt uitgebracht.

Men krijgt een stembiljet in de bus, noteert zijn keus en stuurt het retour. Wellicht is dat niet zo vernieuwend, maar wel zo praktisch.

ARJEN NIJEBOER, coördinator Referendum Platform