NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Zijn stropdas wierp Prins Claus niet af. Toch kneep ik 'em even, toen hij sprak: langzaam en aarzelend, zonder de ondersteuning van papier of autocue. De tekst die er zou komen, leek voor iedereen een verrassing - ook voor de koninklijke familie zelf.

Zo nu en dan mengde Claus er wat Duits doorheen, de taal van zijn jeugd. "Ik heb verschillende loyaliteiten en ik ben werldburger en Europeaan en (ik vreesde even dat hij Duitser zou zeggen) Nederlander.... Das kommt auch noch", zei hij. Toch was het deze toespraak van Claus die doorslaggevend moet zijn geweest, samen met het nog imperfecte Nederlands van Máxima. Nederlands, waarop iedereen hier blij reageert met "your Dutch is perfect".

Het toonde aan dat de aankondiging niet tot de laatste letter was geregisseerd door de RVD en premier Kok. Er bleek ruimte voor spontaniteit. Na het voorgelezen "het is voor mijn man en mij een grote vreugde..." van de koningin mochten de kroonprins, zijn verloofde en prins Claus vrij improviseren.Ik kreeg het gevoel of er elk moment een gekke Oranje-tante voor de camera zou gaan dansen zoals bij dit soort familie-evenementen wel gebeurt. Dan ga je plotseling vurig hopen dat het goed verloopt. Je houdt je hart vast als koningin Beatrix de drie anderen aanspoort om te eindigen met een omhelzing en kussen, onhandig over de tafel heenreikend. De klunsfactor. Daarop kan niet anders volgen dan een gevoel van opluchting dat bij mij een heel weekeinde duurde. De opluchting die past na familie-evenementen waar je je van tevoren zenuwachtig over hebt gemaakt. Moeilijk om dan niet met hen mee te voelen. Het Britse koningshuis mag dan een gladde, perfect geregisseerde mediashow verzorgen, de Oranjes zijn authentieker. Wij hebben een kleinschalig scharrelkoningshuis. Toch blijkt de inhoud van de tekst van Claus achteraf berekenender en scherper dan de hortende manier waarop hij was uitgesproken. Het blijft merkwaardig voor de echtgenoot van een staatshoofd om "verschillende loyaliteiten" te kennen en toch zullen de meeste Nederlanders het met hem eens zijn. Maar hij spotte ook lichtelijk met de examenvraag die hem waarschijnlijk vaak is gesteld: "hoe is het nu om Nederlander te zijn?" De toon van de vraag is vaak luchthartig en relativerend maar er wordt een prijzend antwoord verwacht. En dan die toespeling op de pater familias, "die zich soms afvraagt of pater familias nog een functie is die de wereld beeindruckt eh.. be-indrukt." Dat was een dubbele hint. Ik denk dan aan hem, als aangetrouwde prins en de met tegenzin aan de andere kant van de wereld verblijvende pater familias Zorreguieta. Nee, die Claus is niet zo ziek als hij soms lijkt, met of zonder stropdas. De klunsfactor speelde ook bij de persconferenties die daarop volgden. Er waren scharreljournalisten bij die niet goed van tevoren nadenken over de formulering van hun vraag. Sven Kockelmann van Netwerk: "Van harte gefeliciteerd. Hebt u enig idee waar u aan begint, mevrouw Zorreguieta?" Verwarring bij Máxima. De tussenkomst van voorlichter Eef Brouwers was vereist om vage, open vragen toe te spitsen. Zulke vragen vielen ook op bij de bijna Amerikaanse persconferentie van premier Kok. Maar terwijl in het Witte Huis kritische, feitelijke vragen worden gesteld, werd Kok ook geconfronteerd met vaag gevis naar zijn gevoelens. Journalisten mochten wel doorvragen en een enkeling wist daar goed gebruik van te maken. Na deze spannende voorstelling volgde het naspel, dat een heel weekeind duurde. Mies Bouhuys hield zich goed staande voor de dwaze moeders in de storm van bijval voor het koningshuis. Freek de Jonge gaf de natie een strenge preek in Netwerk. Geestiger dan De Jonge was oud-premier Van Agt in Buitenhof over de ronkende tevredenheid die alom uitbrak. "Het geeft ons zo'n goed gevoel over onszelf dat we de vader niet zullen zien", zei hij ironisch. Wij hebben ook een authentieke scharrelmoraal.