NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Misschien hoopt ze een lintje te krijgen: ergste slachtoffer van het jaar. Ik kan geen andere reden verzinnen waarom de NCRV ons een uur lang tracteerde op geklaag van Jeanette over haar mislukte jeugd. Ze had in justitiële kinderinstellingen gezeten en dat viel niet mee maar ik heb na een uur televisie nog steeds geen idee waarom ze daar terechtkwam.

We zagen haar wel kijken in haar dossier bij de kantonrechter maar wat daar in stond, mochten we niet weten. Dat ze het ons niet aan de neus wil hangen, kan ik me voorstellen. Maar waarom dan een documentaire? Het ging niet om de feiten maar om de gevoelens van Jeanette. Met haar vriendin had ze waarschijnlijk besloten om er een videocamera bij te halen. En dan snel naar eindredacteur Ger van Dongen van Dokument, want die zendt alle vrouwelijke weeklachten ongezien uit. Het kan hem niet lang genoeg duren, als er maar bij gesnikt wordt. De NCRV heeft inmiddels twee justitiële onderzoeken wegens smaad aan de broek, van families die door weeklagende vrouwen zonder enig spoor van bewijs zijn beschuldigd van incest en vijfvoudige babymoord. Ook daar voert de maker als verdediging aan dat niet de feiten tellen maar alleen de gevoelens van de klagende vrouw. Dat heette Verborgen Moeders, gisteren was het Ik voel mij een verborgen kind. Een vrouw op zoek naar "het kind in mezelf".

Een groter talent dan Van Dongen had er een echte documentairemaker aan gezet, want het onderwerp was interessant genoeg. Daar was Jeanette ook meer recht mee gedaan. Ze was als laatste uit een gezin van negen kinderen op haar tweede jaar aan een tante uitbesteed omdat haar moeder het niet aankon. Daar is het op de een of andere manier mis gegaan en kwam ze in de jeugdinrichting van Rekken terecht. Ze heeft ook nog een tijdje bij haar moeder gewoond, wanneer is niet duidelijk. Nadat ze was weggelopen, kwam ze bij Huize Welkom, een tuchthuis waar meisjes pannensponsjes fabriceerden. Zelf vertelde Jeanette dat ze dertien tot veertien was toen ze voor het eerst wegliep maar ik kon door de datum van het krantenbericht over haar ontsnapping berekenen dat ze veertien tot vijftien moet zijn geweest. Het programma zat ongetwijfeld vol andere fouten en weglatingen. Ik begreep dat er in het tuchthuis werd geslagen. Een voormalig personeelslid gaf dat impliciet toe maar sloeg al snel dicht, verrast door de inquisitoriale sfeer van het interview. Ik was benieuwd naar jeugdinrichtingen en hoe die zijn veranderd. De kinderen die daar terecht komen, zijn niet de gemakkelijkste. Een ander interessant aspect was het belang van het behoud van het justitieel dossier van kinderen; zo kunnen ze het later nog eens bekijken. In de regel wordt dat dossier na tien jaar vernietigd. De voormalige vrouwelijke bewoners van het tuchthuis die aan het woord kwamen, waren ondanks alles redelijk terechtgekomen. Ook Jeanette zelf. Haar woordgebruik verraadde een goede opleiding. Ze heeft zes kinderen, is gelukkig getrouwd en woont prachtig buiten. Helaas mochten we niet weten hoe haar dat ondanks alles was gelukt. Van Dongen is nu eenmaal gespecialiseerd in ellende en slachtofferschap met het 0800-nummer van de Stichting Correlatie aan het eind en 400.000 kijkers. Hun gezwelg moet je niet verstoren met onwelkome feiten. Leed is NCRV's cynische industrie. Eerder op de avond kwam Dokwerk met herinneringen aan de strijd in Suriname tegen het junglecommando van Ronnie Brunswijk van 1986 tot 1990. Indertijd werd daar in Nederland altijd lacherig over gedaan. Ten onrechte. Uit terloopse opmerkingen bleek gisteren dat er heel wat doden zijn gevallen. Surinaamse soldaten bezochten na tien jaar nog eens de plek des onheils - waar precies, bleef onduidelijk. Het was er de makers niet om te doen de Nederlandse kijker eindelijk eens uit te leggen hoe het zat. Het ging alleen om de gevoelens en trauma's van Surinaamse soldaten over iets wat ook na deze uitzending een raadsel bleef.