Door onze correspondent
PARIJS, 19 FEBR. Een schip met 908 Koerdische vluchtelingen aan boord is zaterdagochtend vastgelopen op de rotsen bij Fréjus, nabij Cannes, aan de Franse Côte d'Azur. De 250 mannen, 180 vrouwen en 478 kinderen, afkomstig uit Noord- Irak, zijn aanvankelijk opgevangen in een kazerne bij Fréjus en later ondergebracht op verschillende andere locaties, waaronder een oude broodfabriek. Allen hebben politiek asiel gevraagd in Frankrijk. Politici hebben geschokt maar verdeeld gereageerd.

De Turkse en Iraakse mensensmokkelaars die de reis volgens de Franse grenspolitie hebben georganiseerd, hebben het onder Cambodjaanse vlag varende schip East Sea vrijdagnacht moedwillig op de rotsen laten lopen. Kapitein en bemanning zijn na het vastlopen van het schip gevlucht.

Met de stranding, waarbij een flank van het schip openscheurde, kwam een eind aan een helse tocht van acht dagen in het donkere en stinkende ruim van het schip, waarvoor de vluchtelingen tussen de 3.200 en 4.200 dollar per persoon hebben betaald. De gezichten van de bemanning, die bivak- mutsen droeg, hebben zij niet gezien. Wel is duidelijk, door de korte bevelen die zij gaven, dat zij Iraaks en Turks spraken.

Zondag hebben de vluchtelingen medische verzorging gekregen en zijn ze ondervraagd. Ze hebben de reis over het algemeen wonderlijk goed doorstaan; afgezien van oververmoeidheid, uitdrogingsverschijnselen en gevallen van diarree zijn er geen ernstige ziektegevallen gesignaleerd. In het ruim zijn drie kinderen geboren. De vluchtelingen hebben geen reispapieren bij zich.

Nagegaan wordt of het schip eerder een ander Schengen-land heeft aangedaan. Als dit zo is dient in het desbetreffende land politiek asiel te worden aangevraagd.

De vluchtelingen zijn in groepjes en per auto van Irak naar Turkije vervoerd, waar sommigen drie weken opgesloten in appartementen in Istanbul hebben moeten wachten, voordat ze aan boord van de East Sea werden gebracht. De vluchtelingen waren verbaasd over het feit, dat ze in Frankrijk waren aangekomen. Ze dachten naar Italië vervoerd te worden, hoewel de beloofde reisbestemming van de smokkelaars niet duidelijker was geweest dan "een land in Europa".

Frankrijk heeft geschokt gereageerd op deze eerste massale intocht van bootvluchtelingen in het land. De kwestie is politiek uiterst gevoelig, temeer omdat over drie weken gemeenteraadsverkiezingen gehouden worden. Vooralsnog staat de RPR, de rechtse partij van president Jacques Chirac, op groot verlies in de peilingen en dreigt Parijs voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog over te gaan in linkse handen.

President Jacques Chirac zei "diep geschokt" te zijn door de "voor Frankrijk ongekende" gebeurtenis en door het lot van de vluchtelingen die " clandestien vervoerd zijn op een manier die onacceptabel, onwaardig, gevaarlijk en onmenselijk is en die aan andere tijden herinnert". Hij drong erop aan dat er "snel duidelijkheid komt over hun juridische status". De rechtse oud-minister van Binnenlandse Zaken Charles Pasqua heeft gezegd dat de vluchtelingen "teruggestuurd moeten worden naar waar ze vandaan komen". Volgens hem gaat het niet om politieke maar economische vluchtelingen. "Als wij ze op ons grondgebied toelaten, is het hek van de dam."

François Hollande, eerste secretaris van de regerende Socialistische Partij heeft aangedrongen op "uiterst strenge strafmaatregelen tegen smokkelaars", op Europees niveau. Hij vond, dat de vluchtelingen "op menselijke wijze" moeten worden opgevangen maar dat hen "niet in de illusie en de hoop" gelaten moet worden "in ons land te kunnen blijven". In soortgelijke termen liet Bertrand Delanoë, socialistische kandidaat voor het burgemeesterschap van Parijs, zich uit. Hij achtte het onvermijdelijk, dat een aantal mensen wordt teruggestuurd. Zijn rivaal ter rechterzijde, Philippe Séguin, was van oordeel, dat "het de eer van Europa te na moest zijn" om deze "slachtoffers" aan hun lot over te laten. Hij vond dat "dit menselijke drama" niets te maken heeft met de " gebruikelijke instroom van landverhuizers" en dat "deze kleine lieden" niet teruggestuurd kunnen worden naar "Saddam Hussein".