F I L M V O O R A F :
Welkom op Aarde
MARISKA GRAVELAND
De jodelende cowboy Slim Whitman
verwierf in de jaren zestig enige bekendheid met de onnavolgbare
tranentrekkers I'm Casting my Lasso Towards the Sky en There's
a Rainbow in Ev'ry Teardrop.
In de rampenfilmparodie annex sf-filmhommage Mars Attacks! wordt deze vergeten stemkunstenaar door
regisseur Tim Burton gerehabiliteerd: zijn muzikale oeuvre speelt een
onverwacht belangrijke rol bij het verdelgen van uitzinnig uitgedoste
marsmannetjes. Wie hier de lol van inziet, zal Mars Attacks! voor
eeuwig koesteren. Onze naaste buren zijn op aarde neergedaald met maar
één doel: het vernietigen van de totale wereldbevolking,
als eerste de uit plastic opgetrokken Amerikanen, wat vervolgens met
veel sadistisch plezier in beeld wordt gebracht.
Mars Attacks! is eigenlijk een binnenstebuiten gekeerde
Independence Day, dat patriottische pamflet waarin de president
hoogstpersoonlijk de aanval tegen de bloeddorstige buitenaardsen inzet.
Vaderlandsliefde is nooit Burtons sterkste kant geweest, en zijn zwarte
komedie zit dan ook vol met dodelijke dolksteken richting machthebbers
en bekrompen geesten.
Burton heeft een grote voorliefde voor excentriekelingen die buiten de
boot vallen (Ed Wood), naar liefde smachtende monsters (Edward
Scissorhands) en ouderwetse griezel- en sf-films. Ook in Mars
Attacks! blijft hij zijn passies trouw. Hij haalde de mosterd bij
sciencefictionklassiekers als Earth vs. The Flying Saucers (1956)
en War of the Worlds (1953), waarin de agressieve reactie van de
aardbewoners steevast tot totale chaos leidt. De titel heeft hij
ontleend aan een serie kauwgomplaatjes uit de jaren zestig.
Het is moeilijk kiezen welk personage uit Mars Attacks! het
leukst is. De satire zit zo vol met krankzinnige vondsten, ontspoorde
terzijdes en kitscherige taferelen, dat elk personage even de kans
krijgt te schitteren. Perfect getroffen is de met eeuwige pijp en
aanwijsstok uitgeruste professor Kessler (Pierce Brosnan), die grossiert
in quasi-wetenschappelijk gebrabbel en lijkt te zijn weggelopen uit een
ouderwets stripverhaal met Blake en Mortimer. De ijdele president van
Amerika, sardonisch gespeeld door Jack Nicholson, omringt zich het
liefst met een Dr. Strangelove-achtig, megalomaan decor vol
wereldkaarten. Maar het allermooiste moment van de film breekt aan als
een Martiaan zich als beeldschone vrouw vermomt, maar overduidelijk
onaardse trekjes heeft behouden. Ze heupwiegt prachtig traag, heeft
borsten als de reuzenvulkaan Olympus Mons op Mars, zweeft lichtjes over
de grond en staart mysterieus wezenloos voor zich uit. Tim Burton heeft
een perfecte neus voor casting. Voordat Quentin Tarantino
blaxploitation-koningin Pam Grier weer in de schijnwerpers zette met
Jackie Brown, had Burton haar al herontdekt. En jaren voordat
zanger Robbie Williams de kwaliteiten van Tom Jones inzag, mocht hij in
Mars Attacks! schitteren als zichzelf: een vrouwvriendelijke
crooner in Las Vegas - ironiserend, maar met liefde door Burton in beeld
gebracht. Tim Burton, zelf altijd een outcast geweest, heeft zich
ontpopt als een missionaris van de verbeelding: het zwelgen in prachtige
idiotie als overlevingsstrategie.
Mars Attacks! (Tim Burton, 1996, VS), zaterdag, Veronica,
20.00-21.55u.