NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

DANIELLE PINEDO
De Nederlander kent steeds minder gewicht toe aan het huwelijk. Op de vraag 'wat vindt u het belangrijkste in uw leven?' antwoordde 34 procent van de bevolking in 1966 nog 'de echtverbintenis'. Dertig jaar later is dit percentage geslonken naar 13 procent.

"Er is sprake van een ontromantisering van het huwelijk", concludeerde het Sociaal en Cultureel Planbureau enkele jaren geleden. Scheiden is gewoon geworden. Wie diep in zijn hart nog hoopte op het tegendeel, is zondagavond na het zien van de thema- uitzending Verbinding verbroken een illusie armer. Trouwen tot de rechter ons scheidt, lijkt anno 2000 het devies. Bij het merendeel van de 35. 000 huwelijken die jaarlijks ontbonden worden (tegen 80.000 huwelijkssluitingen) is psychologische en/of juridische oorlogsvoering geen vreemd goed. Maar er zijn ook genoeg gevallen bekend van stellen die - al dan niet met hulp van een bemiddelaar kiezen voor een vreedzame oplossing. Verbinding verbroken is een evenwichtig en diepgravend portret van echtscheidend Nederland. Dus geen: dwaze vaders, ontvoeringen, incest, moord en doodslag. Maar wel: verdriet, deceptie en hier en daar een vleugje rancune. "Het gaat om doorsnee gevallen, die herkenbaar zijn voor grote lagen van de bevolking", zegt Hans Simonse, een van de twee eindredacteuren van Verbinding verbroken. "Tamelijk atypisch, want de gemiddelde journalist zoekt al snel naar extremen - dat vertelt nu eenmaal gemakkelijker."

De drie uur lange thema-uitzending bestaat uit drie langere films, acht korte items, studiogesprekken met deskundigen, sketches van Marjan Luif, animaties en een dansvoorstelling.

Simonse zelf was maandenlang getuige van de moeizame gesprekken tussen Greetje en Gerrit, onder leiding van de Friese echtscheidingsbemiddelaar Karin Slob-Schuit. Beiden kozen, in het belang van de kinderen, voor een vreedzame ontbinding van hun negentien jaar oude huwelijk. Maar de pijn lijkt er niet minder om. Voor Greetje is de liefde tussen haar en Gerrit "niet per se" over. Wel is " de ingang door aanhoudende teleurstellingen verdwenen". Gerrit, die een buitenechtelijke relatie met Anna aanging, was aanvankelijk bereid tot relatietherapie, maar haakte na drie sessies af. Beiden krijgen van Slob-Schuit het advies hun huwelijk met beleid uit te luiden, "want anders is de hele huwelijkse periode besmet. Dan kun je de fotoalbums meteen wel in de prullenbak gooien." Wáárom voormalige geliefden als Greetje en Gerrit hun echtelijk verval maandenlang door een camera lieten registreren, wil Simonse niet vertellen. "Te privé", zegt hij resoluut. "Maar het heeft mij zéér verbaasd dat de geïnterviewden hun medewerking verleenden."

Dat betekent overigens niet dat Simonse en collega-eindredacteur Bram van Splunteren het voor het kiezen hadden. Voor een item over de Amerikaanse 'liefdesprofessor' John Gottman werden diverse advertenties in plaatselijke Amerikaanse dagbladen opgesteld. Gottman's beroemde test - op basis van gesprekken en hartslagmeting met grote precisie voorspellen of twee echtelieden bij elkaar blijven is zonder twijfel boeiend, maar staat of valt op tv met één (of in dit geval: twee) proefkonijnen. Simonse: "En probeer die maar te vinden als de uitkomst van tevoren niet vaststaat." Maar ook na een grote respons werden de kaarten niet meteen geschud. Simonse: "Voor het item over echtscheidingsbemiddeling kon ik kiezen uit tien ex-stellen die stuk voor stuk afvielen. Nu eens wilde een van de partijen een oude rekening vereffenen. Dan weer dreigde ik zelf onderdeel te worden van hun strijd. Of er werden beschuldigingen over incest geuit, waarvan ik de juistheid niet kon staven." Terugkijkend noemt hij het selectieproces een crime. "Ik heb mij er erg op verkeken."

Gelijk de maatschappelijke trend gingen de makers van Verbinding verbroken ook na in hoeverre een echtscheiding schadelijk is voor de kinderen. Volgens gezinsonderzoeker Ed Spruijt kunnen ouders "vanuit de kinderen gezien" beter bij elkaar blijven zelfs als er sprake is van "een ijzige stilte". De kijker krijgt geen bewijs van die stelling. Of het moet de 11-jarige Samir zijn die met voorzichtige trots op twee voordeuren wijst. "Daar woont papa, daar mama. Of ze elkaar wel eens zien? Nee. Maar ze overleggen wel via de interne telefoonlijn."

Verbinding verbroken, zondag, Ned.3, 21.10-0.07u.

( a d v e r t e n t i e s )