Bouwer HBG en baggeraar Boskalis hebben hun fusie afgeblazen. Ze konden het ondanks jarenlang overleg niet eens worden over de toekomst van de bouwactiviteiten.

Door onze redacteur REMMELT OTTEN

ROTTERDAM, 10 JULI. Drieënhalf jaar fusieoverleg was nog niet voldoende. Boskalis dreigde in maart met een 'vijandig' bod op HBG, een manoeuvre die de onderhandelingen weer openbrak. Maar het fusieakkoord van 15 mei ging over een fusie op "basis van gelijkwaardigheid". Bij het definitieve poldermodeloverleg bleek vervolgens dat Boskalis zijn zin niet door kon drijven.

Weer zijn de onderhandelingen stuk gelopen op het 'Duitse drama' van HBG - een probleem dat steeds als het zwaard van Damocles boven de besprekingen heeft gehangen. HBG, Nederlands grootste bouwconcern met een omzet van meer dan 11 miljard gulden, heeft in Duitsland al meer dan 1 miljard gulden verlies geleden door een mislukte overname. Om de winstgroei na de fusie flink te verhogen, wilde Boskalis voor een laatste maal hard ingrijpen in Duitsland door de hele zaak te sluiten. Terwijl HBG juist bleef vasthouden aan zijn optimistische prognoses over het zwaar gesaneerde onderdeel.

"Boskalis wilde zich terugtrekken uit Duitsland, liever vandaag dan morgen", zei Jan Veraart, bestuursvoorzitter van HBG vanochtend in een telefonische toelichting. "Maar een bouwbedrijf is geen baggerschip dat je eenvoudig een andere koers kan laten varen. Terugtrekken is niet zo makkelijk. Bovendien hebben we inmiddels wel een goed bedrijf in Duitsland, de grootste markt van Europa."

Niet alleen Veraart, ook het gezamelijke persbericht noemt 'Duitsland' als belangrijkste oorzaak voor het afketsen van de fusie. Toch kunnen de problemen niet als een verrassing zijn gekomen voor Boskalis. Beide bedrijven praten al sinds eind 1997 met elkaar. En tijdens die onderhandelingen, bijvoorbeeld in juni en november 1998, kreeg Boskalis al een urenlange toelichting met "niet openbare vertrouwelijke informatie" van HBG over het Duitse zorgenkind. Bovendien had Boskalis nota bene adviseurs van Deutsche Bank ingehuurd om de Duitse situatie goed in te kunnen schatten.

"Er speelde meer dan alleen Duitsland", zegt Rob van Gelder, bestuursvoorzitter van Boskalis, vanochtend in een telefonische reactie. Ook op andere terreinen was er volgens Van Gelder geen overeenstemming over de maatregelen die nodig waren om na de fusie "voldoende winstgevendheid" te garanderen.

Van Gelder wil niet bevestigen dat Boskalis de Duitse activiteiten helemaal wilde stopzetten. "Op 15 mei leek een horizontale fusie binnen handbereik. En we hebben het ook echt geprobeerd. We wisten ook wat de doelstellingen waren. Maar het heeft niet zo mogen zijn. We verschillen van mening over het beleid dat tot het behalen van die doelstellingen moet leiden."

De grootste voordelen na de fusie waren te behalen door het samenvoegen van beide baggerdivisies. De goed renderende baggerindustrie wordt gedomineerd door zes grote concerns, vier uit Nederland, twee uit België. Boskalis is het grootste baggerconcern ter wereld met een omzet van 1,9 miljard gulden, HBG heeft de meest winstgevende baggeractiviteiten met een omzet van 730 miljoen gulden. Probleem bij de voorgenomen fusie was de bagger bij HBG slechts 7 procent van de omzet van HBG levert. De rest is bouw, met name in Nederland, Groot- Brittannië, Duitsland en in de Verenigde Staten. Volgens Boskalis - zo was de redenering achter de fusie - gingen bouw en bagger goed samen, ook omdat de fraaie winsten van de baggeractiviteiten de komende jaren gebruikt konden worden voor verdere versterking van de bouwdivisies.

Een tweede, misschien wel belangrijkere reden voor de fusie was de beurswaarde van de nieuwe combinatie. Die zou boven de 1 miljard euro uitkomen, een belangrijke ondergrens voor grote institutionele beleggers. Ieder voor zich waren - en zijn - Boskalis en HBG te klein en veroordeeld tot de lagere, minder zichtbare regionen van de beurs.

Op de beurs was het vooral HBG dat vanochtend de prijs moest betalen voor het vasthouden aan Duitsland. De koers knalde met meer dan 20 procent omlaag, terwijl de koers van Boskalis juist met meer dan 10 procent steeg. "We blijven er bij dat verdere consolidatie in de baggerindustrie een goede zaak is", zei Van Gelder van Boskalis strijdlustig. Alsnog een vijandig bod op HBG is volgens hem "absoluut niet aan de orde". De andere spelers in de baggersector kunnen misschien wel op een bezoekje van Van Gelder rekenen.

( a d v e r t e n t i e s )