NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Nu door overnames en fusies de macht van mobiele telecombedrijven aanzien- lijk groeit, is er een nieuw gevecht uitgebroken: met als inzet de toegang tot Internet. AOL versus Vodafone.

Door onze redacteur PAUL FRIESE

ROTTERDAM, 12 FEBR. Mag een mobiel telecombedrijf de toegang tot Internet exclusief voor zichzelf opeisen of niet? Dat is de inzet van een gevecht dat is losgebarsten tussen het Internetbedrijf AOL Europe en het mobiele telefoonbedrijf Vodafone.

Vodafone - na de overname van Mannesmann het grootste mobiele telecombedrijf ter wereld - wil zijn mobiele abonnees alleen toegang tot Internet geven via zijn toegangspoort (portaal). Andere bedrijven die toegang tot Internet bieden, zoals AOL Europe, willen Vodafone uitsluiten. Kortom: wie als mobiele abonnee van Vodafone naar de website van AOL wil, moet dat dus altijd doen via het portaal van Vodafone, rechtstreeks kan niet. Tegen dit monopolie is AOL Europe in het verweer gekomen.

Internetaanbieder AOL Europe - de nummer 2 in Europa, na T-Online van Deutsche Telekom - vindt dat er "geen hechte relatie moet zijn tussen telecombedrijf en consument." De consument moet van AOL via welk telecombedrijf dan ook direct toegang kunnen krijgen tot het mobiele portaal van zijn keuze (AOL Europe of T-Online of welk ander mobiel portaal dan ook). Om die strategie te onderstrepen kwam AOL deze week met het plan een eigen mobiel portaal op te richten. Mobiele bellers kunnen straks een nummer indrukken (het maakt niet uit via welk telecombedrijf), waardoor ze direct toegang tot dit portaal krijgen. Op dat portaal staat een reeks diensten zoals nieuws, beurskoersen, winkels, reisagentschappen e.d.

AOL zei met dit portaal op drie manieren geld te willen verdienen. AOL zal na een gratis proefperiode geld gaan vragen voor de toegang tot zijn portaal (een maandelijks bedrag bijvoorbeeld, dat de beller moet betalen). Bovendien wil AOL de telefoonkosten die een beller maakt delen met het mobiele telecombedrijf per slot van rekening verdient die eraan als diens abonnees toegang tot Internet krijgen via het portaal van AOL. En ten derde wil AOL aan e-commerce verdienen, door bijvoorbeeld online winkels te verplichten een deel van hun opbrengsten aan AOL af te staan.

Zou Vodafone zijn plannen voor een eigen, exclusief portaal doorzetten, dan kan Vodafone dit geld natuurlijk direct zelf opstrijken. Een Internetbedrijf als AOL vist dan achter het net. En precies dat is de inzet van het gevecht tussen Internetbedrijven als AOL en telecombedrijven als Vodafone. AOL Europe verkeert momenteel niet in de positie zijn wil op te leggen aan Vodafone-Mannesmann, zeggen analisten: dit machtige concern kan met voorbijgaan van AOL gerust een eigen, exclusief portaal beginnen, zoals Vodafone vóór de succesvolle overname van Mannesmann al heeft aangekondigd. Maar dat kan veranderen, zeggen ze, als het mobiele portaal van AOL succes heeft.

Om zich van steun te verzekeren, heeft AOL aan zijn zijde Nokia en Ericsson gekregen. Deze twee fabrikanten van mobiele telefoons zullen het portaal van AOL geschikt maken voor mobieltjes waarmee je op Internet kunt surfen. Nu zouden Nokia en Ericsson met iedereen in zee gaan die de afzet van hun producten bevordert (zo doen ze ook mee met een 'Internet-platform' dat wordt opgericht door inderdaad Vodafone). Belangrijker is dat ze de druk op de telecombedrijven willen opvoeren: die zouden eens moeten opschieten met de aanleg van de infrastructuur die nodig is om het surfen op Internet met hun mobieltjes snel en soepel te laten verlopen en de telecombedrijven zijn daarmee volgens analisten traag.

Inmiddels gaat het gerucht dat het Amerikaanse moederbedrijf (AOL Europe is voor 50 procent in handen van AOL in de VS en voor 50 procent van het Duitse mediaconcern Bertelsmann) zijn Europese dochter geheel wil overnemen. Ook dat zou passen in de strategie van AOL Europe zich zo sterk mogelijk te maken tegenover een reus als Vodafone-Mannesmann. AOL Europe weigert elk commentaar natuurlijk om zich door Vodafone niet in de kaart te laten kijken. Tot nu toe heeft AOL een consistente strategie gevolgd. Zo heeft het er bij de Amerikaanse autoriteiten op aangedrongen het telecombedrijf AT&T te dwingen zijn kabelnet in de VS open te stellen voor AOL. Zodoende zou een abonnee van dit kabelnet niet de keuze hebben uit maar e'e'n bedrijf dat toegang geeft tot Internet, namelijk dat van AT&T, maar uit meer, waaronder AOL.

Bij de overname van Time Warner (bezitter van het op een na grootste kabelnet in de VS) zei AOL niet te willen wachten op de autoriteiten in Washington, doelend op AT&T. Door de overname kwam AOL zelf in het bezit van een kabelbedrijf, namelijk dat van Time Warner. Zodoende heeft AOL zichzelf aan een kabelnet geholpen waarmee het toegang tot Internet kan bieden. De vraag blijft natuurlijk of AOL andere Internetbedrijven niet alsnog van dit kabelnet zal uitsluiten.

In Europa is de afgelopen tijd geflirt met AOL. Mannesmann had belangstelling (maar dat was vóór de overname door Vodafone), het Franse Vivendi, Vodafone zelf. Sommigen menen dat een samengaan van AOL Europe en Vodafone in het verschiet ligt: tenslotte missen telecombedrijven als Vodafone en Mannesmann de ervaring, die AOL als Internetbedrijf heeft opgebouwd. Als dat zou gebeuren en AOL Europe en Vodafone gaan op in één nieuw concern, zou in één klap het bezwaar van AOL tegen de monopoliepositie van Vodafone zijn relevantie verliezen. AOL Europe heeft er dan geen belang meer bij, zelfs geen redenen meer om tegen exclusiviteit te zijn, tenzij principiële (maar een kapitalist kent volgens Karl Marx geen principes, tenzij uit eigen belang).