NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

IN BELGIË RESIDEERT sinds vandaag een van de opmerkelijkste regeringen van Europa: het paars- groene kabinet-Verhofstadt. Dat gaat een stap verder dan de paarse coalitie in Nederland of de rood-groene in Duitsland. Ten eerste omdat in België de nieuwe regering niet wordt geleid door een sociaal- democraat, zoals in de buurlanden, maar door een liberaal. En ten tweede omdat premier Verhofstadt ten minste drie politieke culturen in het kwadraat heeft samengebracht: zijn eigen moderne liberale, een klassiek socialistische en een tot nu toe niet machtsbewuste ecologische cultuur, die ook nog eens rekenkundig langs Vlaams-Waalse breuklijnen zijn opgedeeld. Net als in Nederland is het kabinet- Verhofstadt het resultaat van een implosie. Net als hier waren het de christen-democraten die na tientallen jaren vanzelfsprekende macht in elkaar zakten. Hun verkiezingsnederlaag maakte een traditioneel centrum-linkse of centrum-rechtse coalitie onmogelijk en bood de liberalen de kans om het voortouw te nemen. Verhofstadt draalde niet en manoeuvreerde de christen-democraten voor het eerst sinds vier decennia uit het centrum van de macht. De eveneens door de kiezer terechtgewezen socialisten konden door het tempo van Verhofstadt slechts gelaten afwachten. In de Vlaamse, Waalse en Brusselse regeringen werd het voorbeeld grotendeels gevolgd, zij het dat in Vlaanderen de nationalistische Volksunie met enige weerzin deelneemt hoewel die partij op federaal niveau juist buitenspel staat.

OP HET EERSTE gezicht gaat de regering-Verhofstadt moeilijke tijden tegemoet. De groenen lijken enigszins overdonderd door de regeringsmacht die ze nu moeten bekleden. In Duitsland had partijleider Joschka Fischer er een jarenlange incubatietijd voor nodig om zijn Grünen zo te kneden dat ze de bestuurlijke verantwoordelijkheid aandurfden. In België moeten de ecologische partijen zonder zwemdiploma in het diepe. Bovendien blijven ook de socialisten voor Verhofstadt een onzekere factor. De mastodonten uit het verleden, die besmeurd waren door een jarenlang en soms ook corrupt cliëntelisme, zijn geloosd ten faveure van jongere sociaal- democraten die een schoner verleden hebben. Maar daarmee is de socialistische partij nog niet verlost van een bestuurlijke praktijk waaraan ze jarenlang heeft verdiend.

Op het tweede gezicht heeft de paars-groene regering echter ook kansen. Zonder christen-democraten en met socialisten - die nog enige tijd in de touwen zullen hangen - kan zij doorbraken forceren die tot nu toe steeds in het moeras van patronage en taalstrijd zijn weggezakt. Verhofstadt heeft de verkiezingen vorige maand gewonnen op de golven van de 'affaires', van Dutroux tot dioxine, en heeft daarom een mandaat om zich los te maken van het verziekte Belgische poldermodel. Als hij net zo voortvarend te werk gaat als tijdens de formatie kan een van de meest curieuze coalities van Europa voor verrassingen zorgen.

Zie ook:
België wordt onbestuurbaar
(14 juni 1999)

Dehaene weg als premier
(14 juni 1999)

( a d v e r t e n t i e s )