NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door fusies van kabel- en telecomfirma's verandert het telecom-landschap in de VS grondig. Van de zeven 'Baby-Bells', die zich ooit van AT&T afsplitsten, is er na de fusie van US West en Global Crossing nog één over.

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG

NEW YORK, 18 MEI. Met de gisteren aangekondigde fusie van kabellegger Global Crossing en telefoonmaatschappij US West ter waarde van 65 miljard dollar heeft zich opnieuw een 'speler' gemeld in de hoogste divisie van de telecommunicatie, waarin bedrijven als AT&T en MCI Worldcom al actief zijn. Het nieuw Global Crossing Corporation noemt zich een mondiale dienstverlener (global service provider) op telecomgebied.

De topmannen van beide bedrijven, Robert Annunziata van Global Crossing en Solomon Trujillo van US West, die gisteren een toelichting gaven, zullen in het nieuwe bedrijf de toppositie delen. De kracht van Global Crossing is zijn netwerk van glasvezelkabels over de bodem van de oceaan. Daarnaast heeft het via Frontier ook het begin van een netwerk in de VS. US West is een middelgrote telefoonmaatschappij. Door zijn voormalige status van gereguleerde monopolist in zijn regio heeft het een sterke basis. Global Crossing verhuist zijn hoofdvestiging van Bermuda naar New York.

Het nieuwe bedrijf komt voor vijftig procent in handen van de aandeelhouders van US West en voor de andere helft in die van aandeelhouders van Global Crossing. Global Crossing nam eerder dit jaar telecommunicatiebedrijf Frontier over voor ongeveer 11 miljard dollar, maar die transactie is nog niet afgerond. Global Crossing Corporation zal in zijn nieuwe gedaante een omzet hebben van 19,5 miljard dollar.

Met de transactie dreigt wederom dreigt een 'Baby Bell' te sneuvelen. De aangekondigde fusie tussen Global Crossing en US West kan ertoe leiden dat alleen BellSouth overblijft als restant van de opsplitsing van het oude AT&T ('Ma Bell') in 1983. In drie jaar tijd is het telecommunicatielandschap in de VS er anders uit gaan zien, al blijven de oude regels nog even gelden. Er waren zeven Baby Bells maar Southwestern Bell (1) nam Pacific Bell (2) over en noemde zich SBC. Bell Atlantic (3) nam Nynex (4) over en is nu bezig met de overname van GTE. SBC is bezig met de overname van Ameritech (5). US West (6) tenslotte, partnert met Global Crossing dus wie pakt BellSouth (7)? AT&T was decennialang de grote monopolist op het gebied van telefonie, maar de opkomst van concurrenten en een anti-mededingingsproces leidden ertoe dat AT&T werd opgesplitst. Het moest zich vanaf 1984 bovendien beperken tot lange-afstandstelefonie en internationale verbindingen. Plaatselijke en regionale telecommunicatie werd het terrein van de 'Baby Bells'.

Drie jaar geleden maakte het Congres een einde aan deze situatie. De markt werd gedereguleerd en er was voortaan vrije concurrentie, mits aan bepaalde voorwaarden werd voldaan. Sindsdien zijn de bestaande bedrijven en de nieuwe spelers bezig zich te positioneren. Aan de voorwaarden is namelijk nog niet voldaan. De Baby Bells mogen nog geen lange-afstandsverbindingen verzorgen, omdat ze in hun eigen gebied te weinig concurrentie toelaten. Het touwtrekken daarover kan later dit jaar of mogelijk volgend jaar afgelopen zijn. AT&T is na zijn overnames klaar om lokaal telecomverkeer te verzorgen en de Baby Bells kijken naar buiten. Het is in dit verband tekenend dat een 'vrije jongen' als Robert Annunziata van Global Crossing met een Baby Bell in zee gaat. Hij heeft jarenlang hard uitgehaald naar de gereguleerde monopolies van de Baby Bells.

AT&T is medeverantwoordelijk voor het ontstaan van vrije concurrentie in de praktijk. Het bedrijf heeft zich door het overnemen van twee grote kabelbedrijven Tele-Communications Inc en MediaOne toegang tot miljoenen huishoudens verschaft. Het is nu in de positie om lokaal telefoonverkeer, alsmede video en Internet, te gaan verzorgen via de kabel.

De technologie heeft ook niet stilgestaan. Vier of vijf jaar geleden had men het nog over ISDN, de snelle digitale verbinding via telefoonlijnen, maar inmiddels is er de digital subscriber line (dsl). Deze breedband-technologie biedt de mogelijkheid via koperdraad televisie en Internet in de woning te brengen, en uiteraard ook telefoon.

US West gaat zijn abonnees in Phoenix televisie, Internet en telefoon bieden via de telefoonlijn. Ze hoeven niet eens een extra lijn aan te schaffen. Ook Bell Atlantic en SBC zijn druk doende met het ontwikkelen en verspreiden van dsl-toepassingen, onder andere in samenwerking met Internet-provider America On-line.

De markt is in beweging. Drie jaar geleden bij het aannemen van de Amerikaanse Telecommunicatiewet 1996 waren er twee vragen. Wanneer zullen de telefoonmaatschappijen aan de voorwaarden hebben voldaan die het mogelijk maken dat er echte concurrentie komt tussen de Baby Bells en alle andere maatschappijen? En wie neemt het voortouw: telecom of kabel?

Met de samensmelting van kabel- en telecommunicatiemaatschappijen, een ontwikkeling die versneld is na enkele groot overnames door AT&T, is vraag twee al niet meer van toepassing. Vraag 1 is nog wel van toepassing. Is er al genoeg concurrentie op de lokale markten? De vrije markt voor telecommunicatie komt zeker, maar langzaam, dichterbij.