NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

EDO DIJKSTERHUIS
,,Wat waren mensen wreed zeg...', zegt Mohamed uit Sierra Leone hoofdschuddend als hij de foto's van concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog bekijkt. Als hij later met een Ghanese vriend praat over de Nederlandse dodenherdenking komt datzelfde ongeloof weer naar boven. ,,Mensen zijn zo apathisch over 4 mei. En dat terwijl het zo weer kan gebeuren.' De dodenherdenking is de afgelopen decennia met het uitsterven van de oorlogsveteranen steeds meer verworden tot een ritueel. De NPS gaf vijf buitenlandse jongeren uit voormalig Joegoslavië, Sierra Leone, Iran en Indonesië de opdracht Nederland een spiegel voor te houden. Het resultaat, Het Verleden is de Moeder van de Toekomst, is een poging het automatisme van de gewoonte te doorbreken.

De antwoorden die de buitenlanders van voorbijgangers krijgen op de vraag wat herdenken nu precies betekent, zijn inderdaad nogal hol en plichtmatig. Pas als ze praten met oorlogsveteranen vinden ze de betrokkenheid die ze zoeken. In een flits van herkenning en gedeelde ervaring wordt de generatiekloof tussen de Nederlandse zeventigers en de jonge asielzoekers overbrugd. De tweedelige documentaire is gebaseerd op de idee dat je jezelf het best leert kennen via een ander. Aan het uitspreken van een persoonlijke visie op herdenken en vrijheid komen de documentairemakers niet toe - slechts af en toe vertellen ze over hun eigen oorlogservaringen - maar dat ze er één hebben blijkt wel uit de wijze waarop ze mensen ondervragen en de antwoorden becommentariëren.

Terwijl bezoekers van 5 mei festiviteiten rond het Vredespaleis in Den Haag bij het definiëren van vrijheid niet verder komen dan "vrijheid, blijheid' en "dat je alles mag doen wat je wilt', vragen de buitenlanders zich hardop af voor wie die vrijheid is en wat de grenzen ervan zijn. Hun mening dat er te lichtzinnig met vrijheid wordt omgegaan in Nederland vindt weerklank in een uitspraak van Carl Niehaus, ANC-lid en ambassadeur van Zuid-Afrika in Nederland: ,,Mensen praten te gemakkelijk over vrijheid. Maar ja, hoe kan je iets zeggen over vrijheid als je niet weet wat onvrijheid is.'

Het Verleden is de Moeder van de Toekomst, 4 en 5 mei, 16.10-16.40u.