NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze redacteur HANS KLIPPUS
ROTTERDAM, 30 MEI. Fanny Blankers-Koen kreeg in 1948 als beloning voor haar vier gouden olympische medailles een fiets cadeau. Later werd er ook nog een stadion naar de Nederlandse sportheldin vernoemd. Uitgerekend op die baan in Hengelo wordt morgenavond een race over twee mijl (3.218 meter) gelopen tussen twee wereldrecordhouders: de Ethiopiër Haile Gebrselassie (5.000 m) en de Algerijn Noureddine Morceli (1.500 m). De winnaar ontvangt, mits hij binnen acht minuten de finish haalt, een miljoen dollar. De premie wordt betaald door Adidas, de schoenensponsor van beide atleten.

Het kan nog gekker. Een dag later lopen de sprinters Donovan Bailey (de Canadese wereldrecordhouder 100 m) en Michael Johnson (de Amerikaanse wereldrecordhouder 200 en 400 m) in Toronto een wedstrijd over 150 meter tegen elkaar en de winnaar verdient in een krappe vijftien seconden een premie van anderhalf miljoen dollar, zo'n 10.000 dollar per meter.

Organisatoren die in het enorme sportaanbod willen opvallen moeten óf heel goede sporters aantrekken óf heel gek doen. De atletiek kiest voor miljoenenraces. Die zijn vooral bedoeld om de aandacht van jongeren te trekken. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat vooral mensen van boven de veertig interesse voor atletiek hebben. Het moet daarom flitsender: als een circus, met de atleten als moderne gladiatoren.

Jos Hermens, de organisator van de wedstrijd in Hengelo, heeft geen bezwaar tegen die vergelijking. ,,Er wordt toch ook over het Formule I-circus en het tenniscircus gesproken'', zegt de oud-atleet. ,,Topsport betekent gewoon show en spektakel. Daar horen hoge winstpremies bij. Dat trekt toeschouwers. Het is toch geen probleem dat er veel geld wordt verdiend? Atleten trainen harder dan wie ook, het is echt de meest gedevalueerde sport ter wereld.''

De beoogde aandacht voor de miljoenenrace over 150 meter tussen Donovan Bailey en Michael Johnson zal er komend weekeinde zeker zijn. Zo is in Toronto de schitterende Sky Dome voor deze One to One Challenge of Champions - ook op andere onderdelen zijn er die dag tweekampen - met 51.000 toeschouwers al maanden uitverkocht en wordt de sprint van Bailey en Johnson over de hele wereld uitgezonden (Eurosport, zondagavond 23.45 uur). Dat hebben de internationale atletiekfederatie IAAF en zijn flamboyante president Nebiolo zich ook gerealiseerd. Vandaar dat er uiteindelijk officieel toestemming voor de wedstrijd is gegeven.

De IAAF is eigenlijk tegen races waaraan slechts twee atleten meedoen. Op de twee mijl van Hengelo, op alle affiches als Het Duel aangekondigd, doen behalve Gebrselassie en Morceli nog anderen mee. Om de wedstrijd mee te laten tellen voor het Grand-Prixcircuit moeten er minstens vijf lopers finishen en bovendien zijn er gangmakers - hazen, zoals dat in het jargon heet - nodig. De Nederlander Kamiel Maase is morgenavond in Hengelo een van de figuranten.

Gebrselassi en Morceli zijn beiden atleten die bij Adidas onder contract staan. Het is ook dat sportmerk dat de wedstrijd financiert. Voor een premie van ongeveer 300.000 dollar (570.000 gulden) heeft Adidas zich bij een verzekeringsmaatschappij ingedekt voor de miljoen dollar die aan de winnaar wordt uitgekeerd als deze binnen de acht minuten weet te finishen. De Keniaan Daniel Komen is met 8.03,54 tot nu toe de snelste man op de (incourante) twee mijl, maar hij loopt op schoenen van Nike. En aangezien dat bedrijf niet wilde meebetalen aan de race in Hengelo, mag hij niet meedoen.

Bij de sprinters wilden de organisatoren een pure tweekamp tussen Bailey (Adidas) en Johnson (Nike). Veteraan Linford Christie (officieus de snelste op 150 meter met een in 1994 gelopen 14,97) en de brutale Ato Boldon uit Trinidad (dit prille seizoen al goed voor 9,89 op de 100 meter) vinden dat ze ook een uitnodiging hadden moeten krijgen voor de superrace. Nu dat niet is gebeurd, klaagt Christie dat de winstpremie in Toronto belachelijk hoog is. Zou de Engelsman zijn mond ook hebben opengedaan als hij wel had mogen meedoen? Christie loopt morgenavond in Hengelo mee op de 100 meter, een van de 'bijnummers' tijdens de Adriaan Paulen Memorial.

Christie komt misschien nog wel een keer aan de beurt. Want het is te verwachten dat de twee miljoenenraces navolging zullen krijgen. Gesteund door hun sponsors zullen atleten elkaar gaan uitdagen. Daarin schuilt het gevaar dat de toppers straks misschien hun neus ophalen voor de gewone wedstrijden. Gebrselassie heeft al aangekondigd in augustus niet mee te zullen doen aan de wereldkampioenschappen in Athene. De Ethiopiër heeft, zegt hij, al twee wereldtitels op zijn erelijst en richt zich dit seizoen liever op andere doelen. Zoals het miljoen van morgen en het wereldrecord op de 10.000 meter dat hij vorig jaar aan de Marokkaan Hissou kwijtraakte.

Het is puur toeval dat beide geldraces in hetzelfde weekeinde plaatsvinden. Jos Hermens vindt dat geen bezwaar, hij ziet zelfs voordelen. ,,Beide wedstrijden versterken elkaar. In Amerika praten ze al over het Super Weekend.'' De meeste aandacht zal toch uitgaan naar de tweekamp Bailey-Johnson. De sprint spreekt nu eenmaal meer tot de verbeelding dan een langere afstand. De twee gladiatoren op de 150 meter gedragen zich ook zoals boksers zich voor een wedstrijd gedragen. Beiden roepen dat ze gaan winnen en zijn soms erg onaardig tegen elkaar. Johnson zei deze week zijn opponent als mens niet te respecteren. ,,Hij zegt een eerlijk en sportief persoon te zijn, maar dat is hij niet.''

De Amerikaan is zondag de favoriet, omdat 150 meter voor Bailey weleens te lang zou kunnen blijken en omdat hij als 100-meterloper niet gewend is een bocht te lopen. De Canadees ziet dat zelf niet als een probleem. Bailey vindt overigens dat de winnaar zich niet, zoals groot is aangekondigd, ,,de snelste mens op aarde'' mag noemen. ,,Dat ben ik en dat blijf ik door mijn wereldrecord op de 100 meter (9,84)'', beweert de olympisch kampioen van Atlanta. ,,Er is geen menselijk wezen ooit sneller geweest!''

Gebrselassie en Morceli zijn andere types dan de sprinters. Ze zaten gisteren tijdens de perspresentatie in Amsterdam vredig naast elkaar. Toen een fotograaf ze naderhand vroeg de bokshouding aan te nemen, lachten ze verlegen en sloegen uiteindelijk maar als een paar worstelaars de handen ineen. Ze zijn vrienden, benadrukten ze diverse malen. ,,Maar op de baan zijn we concurrenten'', voegde Morceli er wel aan toe.

Toch zullen ze elkaar morgen een beetje moeten helpen. Want als de winnaar niet onder de magische acht minuten blijft, krijgt niemand het miljoen dollar. De twee atleten zeggen dat ze geen afspraken met elkaar hebben gemaakt om het geld te verdelen. ,,Alles of niets, dat is de afspraak.'' Dat is in tegenstelling tot Toronto waar de verliezer nog altijd een half miljoen dollar krijgt. Breedlachend keek Gebrselassie naar Morceli. ,,Als ik win, mag hij op mijn kosten een paar dagen naar Ethiopië komen.''