NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

In Amsterdam, Rialto; Haags Filmhuis, Nijmegen, Cinemariënburg; Filmhuis Arnhem.

De professor en de deeltijdgevangene

Door PIETER STEINZ
Een man komt in de straten van Turijn een vrouw tegen die hem merkbaar obsedeert. Hij volgt haar naar het kantoor waar ze werkt, en gaat ook weer achter haar aan wanneer ze na werktijd terugkeert naar 'huis' - een streng beveiligde torenflat die niet anders dan een gevangenis kan zijn. In de dagen daarna blijft hij de vrouw tijdens haar dagverlof schaduwen om uiteindelijk 'toevallig' met haar in gesprek te raken.

Waarom de man - de hoofdpersoon van La seconda volta ('De tweede keer') - de vrouw achtervolgt, wordt beetje bij beetje onthuld. Pas halverwege de film begrijpen we dat de man twaalf jaar geleden als manager bij Fiat het slachtoffer werd van een terroristische aanslag, en dat hij de vrouw op straat heeft herkend als de Rode Brigadiste die hem een kogel in het hoofd schoot. Hij wil dat ze hem vertelt waarom ze heeft geschoten, en eist berouw; de terroriste, die de voormalige Fiat-topman aanvankelijk niet eens herkende en dacht dat hij misschien verliefd op haar was, weigert over het verleden te praten. Haar daad, gepleegd vanuit het idee dat je 'één iemand moet doden om er honderd op te voeden', mag tegenwoordig ongerijmd lijken, in de context van de linkse stadsguerilla van de late jaren zeventig was ze onvermijdelijk.

La seconda volta, het zorgvuldig afgewerkte speelfilmdebuut van de documentairemaker Mimmo Calopresti, snijdt bloedserieuze thema's aan: schuld en boete, wraak en vergeving, misplaatst idealisme en verwerking van het verleden. Maar de film maakt allesbehalve een zware of drammerige indruk, en is eerder een psychologisch dan een politiek drama. De toon is melancholiek, het ritme van de scènes rustig, en de confrontatie tussen de verbitterde ex-industrieel (nu hoogleraar economie) en de schuchtere ex-terroriste terloops aangezet. Subtiel toont Calopresti de verwantschap die er ondanks alles is tussen de dader en haar slachtoffer: beiden proberen hun verwoeste leven weer in het gareel te krijgen.

Dat La seconda volta overtuigt, komt behalve door het scenario (van onder meer Calopresti zelf) door de hoofdrolspelers. De ook als regisseur en scenarioschrijver bekende Nanni Moretti (Caro diario) maakt van de getroffen professor een ogenschijnlijk zachtmoedige man die zijn omgeving van tijd tot tijd schokt met zijn wanhoop en zijn onverwerkte wraakgevoelens. Valeria Bruni Tedeschi, de blauwogige onconventionele schoonheid die een paar maanden geleden opviel door haar rol als sensuele bakkersvrouw in Nénette et Boni, speelt het reliek uit de anni di piombo ('jaren van lood') met een mengeling van kwetsbaarheid en onbedoelde arrogantie.

Calopresti hield het einde van La seconda volta open. Zijn personages komen niet nader tot elkaar - en dat terwijl het er op driekwart van de film even op lijkt dat ze tegen wil en dank verliefd worden. Als de professor en de deeltijdgevangene afscheid nemen na hun laatste gesprek is er zelfs een teder moment in de stromende regen. Maar dit is geen Hollywood, en Calopresti is geen crowdpleaser. In het echte leven laat zich niet alles uitpraten.