NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET IS STRIJDIG met goed ouderschap om alleen een kind te willen als het een jongetje is of andere eigenschappen wel of niet heeft. Dat zei minister Borst (Volksgezondheid) eerder dit jaar naar aanleiding van een tv-programma over abortus. Toch weigerde zij om zwangerschapsonderbreking wegens het niet gewenste geslacht van het kind categorisch uit te sluiten. Deze uitspraak viel de bewindsvrouw naar eigen zeggen niet makkelijk. Maar zij kon niet uitsluiten dat met name buitenlandse vrouwen die een meisje - en niet de gewenste stamhouder - verwachten, komen te verkeren in een individuele noodsituatie, zoals het wettelijke criterium voor abortus luidt.

Met dit standpunt valt moeilijk te rijmen dat minister Borst nu wel defintief een streep wil zetten onder de zogeheten gender-kliniek, die zich bezig houdt met positieve geslachtskeuze. Ook het klonen komt in aanmerking voor een verbod. In beide gevallen kan dit rekenen op instemming van de Tweede Kamer, zo bleek deze week bij de behandeling van een wet op bijzondere medische verichtingen. Deze wet maakt het de regering mogelijk een moratorium af te kondigen voor bepaalde behandelingen - en onderzoeken - of ze zelfs geheel te verbieden op grond van maatschappelijke, ethische of juridische bezwaren. Deze mogelijkheid van interventie voor de overheid is nieuw en behelst een fundamentele wijziging van het beleid ten aanzien van het professionele medische handelen, signaleerde de gezondheidsjurist Leenen aan de vooravond van het Kamerdebat. De overheid begeeft zich op een zeer gevoelig terrein. Grote gebieden van de geneeskunst komen in principe onder bereik van een staatsexamen. Daardoor kunnen de ontwikkeling van wetenschap en hulpverlening gemakkelijk in de knel komen, al was het alleen omdat de arts zich angstvallig aan het wettelijk recept houdt.

IN EEN OPINIEPEILING bleek vorig jaar een ruime meerderheid tegen technische selectie van kinderen. Daar zijn ook allerlei bedenkingen tegen in te brengen. Behalve mogelijke demografische verschuivingen of ongelijkheid tussen man en vrouw zijn tegenargumenten te ontlenen aan het belang van het kind, het gevaar van een hellend vlak, sociale pressie en wat mevrouw Borst noemt het ,,instrumentele karakter van geslachtskeuze''. Dit zijn tegelijk overwegingen waarover in een pluriforme samenleving redelijke mensen van mening kunnen en mogen verschillen. Minister Borst heeft al gezegd vooralsog niet te verwachten dat van de mogelijkheid van geslachtskeuze overmatig gebruik zal worden gemaakt. De regering erkent in het algemeen dat het niet mogelijk is heldere criteria te geven voor het antwoord op de vraag wanneer een medische verrichting maatschappelijk of ethisch ongewenst is.

Dit wil niet zeggen dat de wetgever geen eisen mag stellen met betrekking tot kwaliteit en beschikbaarheid van bijzondere behandelingen. En zeker kan niet worden verwacht dat de kosten worden vergoed. Maar het opleggen van een bepaalde ethische opvatting aan hulpverleners en patiënten behoort de uiterste noodgreep te blijven. Een categorisch verbod is overhaast.