U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    R A D I O  &   T E L E V I S I E  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e


Televisie

Films op tv

Radio

O O G   I N   O O G :
Enige kwesties van ethisch gedrag

Door FRITS ABRAHAMS
Hoe ethisch handelt soms een politicus, een zakenman, een journalist? Daar ging het gisteren, al dan niet expliciet, over in drie zeer verschillende programma's.

Fons de Poel probeerde in Netwerk de Israelische premier Netanyahu op de proef te stellen, ondermeer over zijn plannen voor de bouw van een joodse wijk in Oost-Jeruzalem. Het lukte maar matig. Netanyahu is een gespierd debater die zijn ondervrager beschouwt als een af te bluffen tegenstander. Vragen worden beantwoord met sarcastische wedervragen, onjuiste details worden onmiddellijk opgepikt en afgestraft. De Poel was niet tegen hem opgewassen. ,,Er klopt niets van uw vraag'', kreeg hij al op zijn eerste vraag - waarin inderdaad feitelijke slordigheden zaten - te horen. ,,U lijkt wel een Israelische journalist, u wilt ook niet luisteren'', klonk het tegen het einde. Wie Netanyahu interviewt, zal zelf ook een straatvechter moeten zijn, en tevens een groot kenner van de politieke verhoudingen in het Midden- Oosten.

Minder kans om te ontsnappen kreeg stafredacteur Jan Dijkgraaf van het weekblad Panorama in het sportprogramma Barend & Van Dorp op RTL 4. Het blad had een auto met Ajax-attributen zó uitdagend voor het Feyenoord-stadion gezet, dat de Rotterdamse hooligans geen weerstand konden bieden aan hun oerimpulsen en zich als een uitgehongerd roofdier op hun prooi stortten. Als dat geen uitlokking was door Panorama, wat was het dan wel? Dat wist de redacteur eigenlijk ook niet. Panorama had alleen willen aantonen hoe agressief de confrontaties tussen de supporters van Feyenoord en Ajax kunnen verlopen. Het was een doorzichtig excuus, en dat lieten Barend en Van Dorp hun collega ook merken.

Cees Grimbergen had een hele aflevering van zijn altijd zinvolle praatprogramma Vesuvius bij de IKON gewijd aan ethisch zakendoen. Het werd een kostelijke oefening in hypocrisie, én het bestrijden daarvan, want Grimbergen en zijn redactie hadden hun huiswerk goed gedaan.

Meneer Krouwel van de Rabobank werd aan de tand gevoeld over het Groenfonds (voor milieuvriendelijke investeringen) van zijn en andere banken. Hoe had hij zijn collega-bestuurders van de Rabo kunnen overreden? Welnu, hij had ze gewoon voorgehouden dat ook de Rabobank haar steentje moet bijdragen aan een duurzame samenleving.

Bijkomend voordeel, zo bleek: de Rabobank werd er zélf ook wat duurzamer van. De Groenfondsen zijn immers buitengewoon populair bij de spaarders, die geen belasting hoeven te betalen over de rente. De Groenfondsen, zo becijferde Vesuvius, hebben nu in totaal 1170 miljoen gulden ontvangen, waarvan 450 miljoen nog niet in milieuvriendelijke projecten is geïnvesteerd.

,,Ik trek de goede intenties van Krouwel niet in twijfel'', zei de socioloog Van Noort, ,,maar als ik zie hoe de Rabo de boeren in de intensieve veeteelt steunt, dan vind ik het (zo'n Groenfonds) een schaamlapje.''

Toen werd Nike op de pijnbank gelegd, als multinational die zich ook zo graag laat voorstaan op zijn 'ethisch zakendoen'. Daar bleef weinig van over. S. Coenjaerts, een vertegenwoordiger van Nike, zat beteuterd te luisteren naar de feiten die over hem heengolfden.

André Agassie mag bij Nike als reclame-object 30.000 gulden per dag verdienen, maar de werknemers in het Verre Oosten moeten het doen met drie gulden twintig per dag. Deze cijfers van Vesuvius roken naar retoriek, want je zou kunnen tegenwerpen dat dankzij Agassi indirect de werkgelegenheid in het Verre Oosten wordt bevorderd. Maar Vesuvius toonde tevens aan dat Nike slechts de helft betaalt van de lonen die andere multinationals, zoals Coca Cola, daar betalen. ,,Geen multinational betaalt zo weinig als Nike'', zei Grimbergen. De Nike-man kon het niet weerleggen. Beschuldingen over mishandeling van Nike-werkneemsters in Vietnam moest hij zelfs bevestigen. Nee, ik had op deze avond niet graag in zijn schoenen gestaan.

NRC Webpagina's
11 APRIL 1997


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)