NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE MACHT VAN het geld neemt zijn verantwoordelijkheid. ABN Amro heeft besloten om alle rekeningen van coffeeshophouders op te zeggen. De bank wil af van cliënten die weliswaar door het officiële beleid worden gedoogd, maar die zich bezighouden met zakelijke activiteiten die volgens de wet nog altijd strafbaar zijn. Dit is meer dan een verbetering van het imago van de bank in binnen- en buitenland. Het is een blijk van een groeiend sociaal en politiek bewustzijn in de particuliere sector. Het is bovendien niet een op zichzelf staande maatregel. Ook andere ondernemingen zijn bezig hun grenzen te trekken.

Na de veldslag tussen de harde kernen van Ajax en Feyenoord afgelopen zondagmiddag in Beverwijk heeft Stad Rotterdam, de verzekeraar die optreedt als hoofdsponsor van Feyenoord, bekendgemaakt zich te beraden op voortzetting van het sponsorschap. Jegens de cliënten, aandeelhouders en medewerkers van het verzekeringsbedrijf valt het moeilijk te verantwoorden dat geld gestoken wordt in een voetbalclub met moorddadige hooligans als aanhangers. Waar overheid en clubbesturen falen in de beheersing van het voetbal-gerelateerde geweld, staat de sponsor weinig anders te doen dan zich terug te trekken.

GROTE ONDERNEMERS tonen een nieuw besef van publieke betrokkenheid. Zij spreken zich uit over de noodzaak tot handhaving van maatschappelijke normen en waarden. De eerste stap in deze richting is vorig jaar gezet door de bestuursvoorzitter van Royal Dutch/Shell, Herkströter. Deze erkende publiekelijk dat de oliemultinational jarenlang met de rug naar de samenleving heeft gestaan. De affaire met het afzinken van het olie-opslagplatform Brent Spar en de executies van activisten voor de rechten van de mens in Nigeria hadden Shell veel slechte publiciteit bezorgd. Na overleg met organisaties voor milieu en voor de rechten van de mens heeft Shell tien maanden later een nieuwe 'Verklaring van algemene beleidsuitgangspunten' opgesteld, gebaseerd op 'oprechtheid, integriteit en respect voor mensen'. De oliegigant presenteerde zich begin deze maand als hoeder van het milieu en ondersteuner van de fundamentele rechten van de mens.

Bierbrouwer Heineken heeft zich teruggetrokken uit een investering in een brouwerij in Birma in verband met schendingen van de rechten van de mens en mogelijke drugsbetrokkenheid van de militaire machthebbers. Ook de activiteiten van Heineken in het burgeroorloggebied van Centraal-Afrika staan ter discussie.

Shell en Heineken zijn voorbeelden van de verantwoordelijkheid voor ondernemersbesluiten in verre conflictgebieden. De aarzeling van Stad Rotterdam om nog langer op de shirts van Feyenoord te prijken en het besluit van ABN Amro om coffeeshophouders als rekeninghouders te weren, vormen enerzijds een uiting van ondernemersonvrede met de stand van zaken in Nederland. Anderzijds erkennen zij hier een eigen verantwoordelijkheid te dragen. Het maatschappelijk draagvlak voor het gedogen van drugs en het louter begeleiden van hooligans brokkelt zienderogen af.

DE OPZEGGING van rekeningen van coffeeshophouders door één bank vormt geen sluitende aanpak van de softdrugseconomie in Nederland. Het is een beperkte, selectieve maatregel, vergelijkbaar met bestaande vormen van ethisch bankieren waarbij de voorkeur aan 'groene' of Derde-Wereldprojecten wordt gegeven. Nu is er dus een drugsvrije bank. Bij de achterdeur van de coffeeshops staan nog altijd de toeleveranciers klaar en bij de voordeur de gebruikers en wellicht ook andere bankiers. Het is al met al een signaal dat althans een deel van de gevestigde financiële orde geen vuile handen meer wil maken.