NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET IS DUS Jaap de Hoop Scheffer geworden. Vele maanden heeft een commissie uit het CDA er over gedaan om tot de conclusie te komen dat de nieuwe lijsttrekker voor de partij al die tijd naast fractieleider Heerma zat. Het tekent wederom de desolate toestand waarin het CDA momenteel verkeert. Als het om gewone benoemingen gaat lijkt het zo logisch: de tweede man volgt de eerste man op. Zo niet in de politiek en al helemaal niet bij het huidige CDA. Er was een treurige afvalrace voor nodig voordat uiteindelijk De Hoop Scheffer kon worden voorgedragen als de nieuwe CDA-voorman. Er zijn lijsttrekkers die op meer overtuigende wijze aan hun karwei zijn begonnen.

Dat neemt niet weg dat het partijbestuur van het CDA er verstandig aan heeft gedaan nu de knoop door te hakken en niet het oorspronkelijke tijdschema van partijvoorzitter Helgers aan te houden. Deze pareerde lange tijd de aanzwellende onrust in de partij over het leiderschap met de standaardmededeling dat over het lijsttrekkerschap van het CDA pas na de zomer van 1997 zou worden beslist. Hierdoor ontstond een onhoudbare toestand, want als gevolg van de aanhoudende onduidelijkheid over het toekomstig leiderschap ontbeerde CDA-fractievoorzitter èn oppositieleider Heerma elk gezag.

DE HOOP SCHEFFER heeft nu ruim een jaar de tijd om zich te profileren als het gezicht van het CDA en als het alternatief voor de huidige regeringscombinatie. Zoals de zaken er nu voorstaan staat hij hiermee voor een bijna onmogelijke opgave. De paarse coalitie heeft de economische wind en daarmee het electoraat mee. Oppositievoeren krijgt voor het CDA bovendien iets gekunstelds als het beleid dat wordt gevoerd op hoofdlijnen een beleid is waar de christen-democraten zonder meer voor kunnen tekenen.

Het CDA zal het bij gebrek aan een eigen, oorspronkelijk geluid van falen van de anderen moeten hebben. Maar als het CDA zich meer op basis van de 'C' gaat profileren is het maar zeer de vraag of dit ook stemmenwinst oplevert. De 'natuurlijke' omvang van het CDA is de afgelopen decennia aanzienlijk geslonken. In de 'Lubbers-jaren' is deze leegloop gemaskeerd; de verkiezingen van 1994 en de daarop volgende peilingen hebben laten zien dat de deconfessionalisering van de politiek nog in volle gang is.

Het CDA kan dan ook haast niet anders dan zich blijven manifesteren als brede volkspartij. Maar men treft tegenwoordig ook vele andere partijen in het centrum aan. Vandaar het haast onoplosbare dilemma waarin het CDA verkeert. De partij zal het bij de strijd om het midden vooralsnog moeten hebben van de beeldvorming. Als het gaat om het ventileren van het authentieke CDA-geluid moet worden betwijfeld of ex D66'er De Hoop Scheffer de geschiktste persoon is om dit uit te dragen. Maar als scherpzinnig debater kan hij wel de tegenstellingen in 'paars' blootleggen en daarmee wellicht het rooskleurige beeld dat de coalitie uitstraalt wat bijstellen. Voor hem lijkt meer een taak weggelegd als oppositieleider dan als CDA-leider.

HET BELANGRIJKSTE voor het CDA is dat er nu eindelijk duidelijkheid over het leiderschap bestaat, want niets was funester dan het bungelen van Heerma. Maar evenzeer is duidelijk dat een nieuwe leider nog lang geen garantie is voor de oplossing van de veel fundamentelere crisis waarmee het CDA te kampen heeft.