NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

Door een onzer redacteuren
De Nederlandse televise is vandaag begonnen met een serie programma's voor buitenlanders die zich in Nederland willen vestigen. De bedoeling van deze uitzendigen onder de titel NL-TV en NL-radio is de integratie van nieuwkomers in onze samenleving te bevorderen. De gemeenten hebben ook inburgeringsprojecten maar niet iedereen die zich hier vestigt zal meteen kunnen beginnen.

De Teleac/Not-serie - opgezet als een soort magazine - telt zestien radio- en televisieprogramma's van elk een kwartier waarin kijkers en luisteraars nuttige informatie krijgen over het Nederlandse reilen en zeilen. Zoals bijvoorbeeld wanneer je het internationale alarmnummer moet bellen, welk geloof de Nederlanders hebben, wat er met het afval wordt gedaan en hoe je met de buren omgaat.

Ook zal in elke uitzending diverse verschijnselen die voor nieuwkomers vreemd, gek of grappig zijn, worden belicht. Tevens wordt aandacht geschonken aan een aantal vaak gebruikte woorden, zinnen en typisch Nederlands gedrag. Dat gebeurt in steeds verschillende situaties waarin ook gebaren en mimiek een rol spelen.

Projectmanager van de serie Anna Sepers zegt dat er bijna een jaar aan de serie gewerkt is. ,,Per 1 januari 1998 zijn gemeenten verplicht buitenlanders een zogeheten inburgeringstraject te laten volgen. Het gaat dan om oriëntatie op de Nederlandse samenleving, beroepen en onze taal. Het is geen cursus Nederlands. In de uitzendingen die een kwartier duren laten we typisch Nederlandse dingen zien zoals bijvoorbeeld het kennismaken, het groeten, hoe je je moet verontschuldigen, hoe je een nieuwe woning gaar huren, de voor Nederlanders bekende fiets en onze omgang met huisdieren. Al dat soort dingen waar je als buitenlander vreemd tegen aan kijkt. Zelfs Nederlandse kijkers kunnen zich er aan spiegelen.''

Sepers meent niet dat de uitzendingen over het inburgeren nu als mosterd na de maaltijd komt. ,,Het inburgeren gebeurde al, alleen op een andere manier. Ik zou zeggen dat we het nu op televisie en radio gestandaardiseerder en professioneler aanpakken. Dit project dat miljoenen kost zou niet van de grond gekomen zijn zonder een fikse subsidie van het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap.''

De programma's sluiten nauw aan wat nieuwkomers later in het gemeentelijk inburgeringstraject zullen tegenkomen. De serie is als het ware een voorproefje op dit traject zodat de wachttijd kan worden overbrugd.

De uitzendingen beginnen in de Turkse taal en zullen Nederlands ondertiteld worden. Later in dit jaar volgen uitzendingen in het Arabisch, Engels en Frans. Teleac begint in september in samenwerking met het Instituut voor Taalonderzoek en taalonderwijs wel een cursus Nederlands voor anderstaligen die al circa 3 tot 10 jaar in Nederland zijn.

NL-TV (tot en met 5 juli), zaterdag, Ned.2, 12.15-12.30u. met herhalingen op maandag van 12.30-12.45u.

NL-radio, vanaf dinsdag 25 maart, Radio 5, 21.00u., eerst in het Turks dan in het Arabisch.

T V   V O O R A F :

Door HANS BEEREKAMP
Net als de afleveringen twee en drie is het vierde televisiedrama in het vierde seizoen van VPRO-Lolamoviola (low-budgetprodukties van minder ervaren filmmakers) gedeeltelijk een road movie. L'amant de maman van de 29-jarige Belg Patrice Toye speelt zich echter ook af op een hotelkamer, in een flat en op de Dam in Amsterdam. Daar begint de vertelling met een flash forward. Een zwarte student ziet daar zijn moeder lopen en herinnert zich de laatste week die ze zes jaar eerder samen hebben doorgebracht in de Belgische stad waar ze met een jonger broertje en vader woonden.

Het ook door Toye geschreven scenario is nogal simpel en melodramatisch. De moeder laat haar gezin in de steek, na eerst de kinderen naar school te hebben gebracht. In het trappenhuis komt ze haar oudste zoon tegen, die wegens wangedrag geschorst is. Ze kan het niet over haar hart verkrijgen, nu het toeval of zijn intuïtie voor deze verrassing zorgt, hem achter te laten. De jongen mag mee in de auto, maar moet aanvankelijk daar wachten, wanneer ze aan een hotelbalie informeert of haar minnaar al gearriveerd is. Na enig doelloos rondrijden, besluit ze noodgedwongen haar zoon in vertrouwen te nemen en stelt hem aan haar inmiddels ingecheckte vriend voor. Voor het overspel heeft het kind begrip, maar niet voor de huidskleur van de potentiële stiefvader: vol ontzetting constateert de zoon dat de minnaar 'een roze varken' is.

Na enige verwikkelingen, verschillende onschuldige telefoontjes naar zijn ongeruste vader en de ophoping van schuldgevoelens bij de moeder, haalt de jongen zijn broertje op van school en gaat uiteindelijk terug naar huis. Einde verhaal, herhaling flash forward met veelbetekenende blikken.

Zo samengevat is L'amant de maman een heel mager filmpje, vol onhandige clichés, zowel op het psychologische als het raciale vlak, zij het dat je zelden de weerzin van zwarten tegen blanken zo expliciet in dramatische vorm gegoten ziet worden.

Wat echter rechtvaardigt dat de VPRO Toye opgenomen heeft in haar gezelschap jong filmtalent, is zijn vaardigheid in het regisseren van acteurs. De onbekende Yves Flavien Mbena als de zoon en Pascale Poma als de moeder handhaven zich met gemak, door de subtiliteit van hun motoriek en gezichtsuitdrukking, tegenover een doorgewinterde film- en theateracteur als Jaap Spijkers in de rol van de minnaar. Zijn personage komt er eerder relatief bekaaid en karikaturaal vanaf. Een enkele bijrol, zoals die van de vader, is daarentegen weer schokkend mislukt.

Het is hoe dan ook interessant het Lolamoviolaproject ook open te stellen voor jonge Belgische regisseurs, zelfs wanneer hun films Franstalig zijn. Vorig jaar stak de Belgische Bie Boeijkens zelfs met kop en schouder boven de Nederlandse deelnemers uit. Toye, een leerling van Marc Didden, die in 1993 zijn korte film Vrouwen willen trouwen bekroond zag worden, is een sensueel regisseur, met gevoel voor onderhuidse emoties, die ik graag nog eens met een beter scenario aan het werk zou willen zien.

L'amant de maman, zondag, Ned.3, 19.46-20.40u.